به گزارش نبض بورس، دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور ایالات‌متحده، از روزهای اول کاری خود تعرفه‌هایی را برای برخی کشورها از جمله مکزیک، کانادا، اتحادیه اروپا و چین وضع کرد که موجب واکنش‌هایی از طرف کشورهای مذکور شد. با این حال، ترامپ قبل از اعمال تعرفه‌ها بر روی واردات از کانادا و مکزیک، اجرای آنها را به مدت حداقل یک ماه متوقف کرد اما تعرفه‌های چین از سه شنبه گذشته به اجرا درآمد.
تنش‌ها میان این سه کشور آمریکای شمالی، کشورهای دیگر منطقه ازجمله برزیل، آرژانتین و کلمبیا را بر آن داشته است تا استراتژی‌های خود را در پاسخ به سیاست‌های اقتصادی حمایت‌گرایانه ترامپ، طراحی کنند.
مکزیک
مکزیک، یکی از بزرگترین شرکای تجاری ایالات‌متحده، با اقدامات متقابل به تعرفه‌های ترامپ پاسخ داده است.
بر اساس گزارش دفتر نماینده تجاری ایالات‌متحده آمریکا، صادرات آمریکا به مکزیک در سال ۲۰۲۲، به ۳۲۴.۳ میلیارد دلار و واردات به ۴۵۴.۸ میلیارد دلار رسید و واشنگتن را با کسری تجاری ۱۳۰.۵ میلیارد دلاری مواجه کرد. ترامپ بارها به این کسری اشاره کرده و گفته است که آنها باید تجارت خود را متعادل کنند.
ترامپ در اول فوریه، فرمان اجرایی اعمال تعرفه ۲۵ درصدی بر کالاهای مکزیکی را امضا و این کشور را به همکاری ناکافی در مبارزه با قاچاق مواد مخدر متهم کرد اما کلودیا شینبائوم، رئیس‌جمهور مکزیک، این ادعا را نپذیرفت. او به سرعت در شبکه اجتماعی «ایکس» پاسخ داد که ما قاطعانه تهمت‌های کاخ سفید به دولت مکزیک مبنی بر اتحاد با سازمان‌های جنایتکار و همچنین هرگونه قصد مداخله در قلمرو خود را نمی‌پذیریم.
شینبائوم به وزیر اقتصاد مکزیک دستور داد تا «پلن بی» که مجموعه‌ای از اقدامات تعرفه‌ای و غیرتعرفه‌ای با هدف حفاظت از منافع ملی است را اجرا کند.
ترامپ در سوم فوریه، پس از توافق با شینبائوم برای تقویت امنیت مرزها، تعرفه‌های ۲۵ درصدی را به مدت ۳۰ روز به حالت تعلیق درآورد.
استیو هانکه، استاد دانشگاه «جانز هاپکینز» گفت: کشاورزی و صنایع خودروسازی مکزیک که به شدت تابع ایالات‌متحده شده‌اند، از این تعرفه‌ها ضربه بزرگی خواهند خورد و هشدار داد که اقتصاد مکزیک در نتیجه این تعرفه‌ها، احتمالا وارد رکود خواهد شد.
کانادا
کانادا نیز در برابر تهدیدات تعرفه‌ای آمریکا، اقدامات تلافی‌جویانه ای را آماده کرده است.
جاستین ترودو، نخست‌وزیر کانادا، در بیانیه‌ای اعتراض‌آمیز در اول فوریه گفت: امشب، اعلام می‌کنم که کانادا با اعمال تعرفه‌های ۲۵ درصدی علیه ۱۵۵ میلیارد دلار کالاهای آمریکایی، به اقدامات تجاری ایالات‌متحده پاسخ خواهد داد.
ایالات‌متحده در سال ۲۰۲۲، کسری تجاری ۸۰.۱ میلیارد دلاری با مجموع ۳۵۶.۵ میلیارد دلار صادرات و ۴۳۶.۶ میلیارد دلار واردات ثبت کرد. ترامپ همچنین در تاریخ سوم ژانویه، تعرفه‌ها بر کانادا را به مدت ۳۰ روز پس از تماس با ترودو متوقف کرد و دو کشور با تشدید کنترل‌های مرزی برای مهار مهاجرت و جریان مواد مخدر فنتانیل موافقت کردند.
کریس لافاکیس، مدیر اقتصاددان آژانس اعتبارسنجی «مودیز» گفت: این تعرفه‌ها می‌تواند عواقبی برای مصرف‌کنندگان انرژی ایالات‌متحده به همراه داشته باشد. آمریکا تعرفه‌های ۲۵ درصدی را علیه کانادا و مکزیک وضع کرد و تعرفه‌ها بر روی واردات انرژی کانادا را ۱۰ درصد تعیین کرد. ایالات‌متحده، ۴.۴ میلیون بشکه در روز نفت از کانادا وارد می‌کند که این میزان واردات، بسیار بیشتر از هر کشور دیگری است و سه تریلیون فوت مکعب گاز طبیعی از کانادا وارد می‌شود که تقریبا ۹ درصد از کل عرضه ایالات‌متحده آمریکا را تشکیل می‌دهد.
وی افزود: اگر همه تعرفه‌ها به دوش مصرف‌کنندگان منتقل شود، قیمت نفت آمریکا به‌طور متوسط ۲.۳۱ دلار در هر بشکه افزایش خواهد یافت که مطابق با حرکت قیمت نفت خام وست تگزاس اینترمدیت پس از اعلام این خبر است.
برزیل
به همین ترتیب، برزیل که بزرگترین اقتصاد آمریکای جنوبی است، اعلام کرده است که اگر ترامپ، تعرفه‌های گمرکی وضع کند، پاسخ مشابهی خواهد داد.
لوئیز ایناسیو لولا داسیلوا، رئیس جمهور برزیل، طی کنفرانس خبری در ۳۰ ژانویه، به تعرفه‌های احتمالی ایالات‌متحده اشاره کرد و گفت: خیلی ساده است، اگر ترامپ از محصولات برزیل مالیات بگیرد، برزیل نیز متقابلا، با وضع مالیات بر محصولاتی که از ایالات‌متحده صادر می‌شود، واکنش نشان خواهد داد. من می‌خواهم به آمریکا احترام بگذارم و ترامپ به برزیل احترام بگذارد، فقط همین.
روبرتو تروستر، اقتصاددان ارشد سابق فدراسیون بانکداری برزیل گفت: سیاست‌های حمایت‌گرایانه ترامپ بر صادرات برزیل مانند فولاد، خودرو و سایر کالاهای صنعتی تاثیر منفی می‌گذارد و باعث کاهش ارزش پول برزیل در برابر دلار و فشارهای تورمی می‌شود. ایالات‌متحده در سال ۲۰۲۲، به ارزش ۵۳.۸ میلیارد دلار صادرات به برزیل و ۳۸.۹ میلیارد دلار واردات داشت که باعث شد واشنگتن ۱۴.۹ میلیارد دلار مازاد تجاری داشته باشد.
کلمبیا
در همین حال، کلمبیا رویکرد آشتی‌جویانه با واشنگتن انتخاب کرده است.
تنش‌ها در ۲۶ ژانویه زمانی شعله‌ور شد که گوستاوو پترو، رئیس‌جمهور کلمبیا، دو هواپیمای نظامی ایالات‌متحده را که حامل کلمبیایی‌های اخراج شده بودند، از فرود منع کرد. در پاسخ، واشنگتن تهدید کرد که بر صادرات کلمبیا تعرفه وضع خواهد کرد.
پترو ابتدا متعهد شد که با تعرفه‌های گمرکی بر کالاهای آمریکایی با این مورد مقابله کند، اما کاخ سفید بعدا اعلام کرد که کلمبیا با پذیرش مهاجران، ازجمله مهاجرانی که با هواپیماهای نظامی آمریکا وارد می‌شوند، «بدون محدودیت یا تاخیر» موافقت کرده است.
طبق گزارش شبکه سی‌ان‌ان، ماریا کلودیا لاکوتور، رئیس اتاق بازرگانی کلمبیا و آمریکا، هشدار داد که تعرفه‌های آمریکا، تاثیر فوری و ویرانگری خواهد گذاشت؛ فقط در بخش قهوه، بیش از ۵۰۰ هزار خانواده به این بخش وابسته هستند. در پرورش گل، هزاران مادر سرپرست خانوار، امرار معاش خود را از دست خواهند داد و همچنان می‌توانیم بخش‌هایی را بشماریم که از تعرفه‌های آمریکا آسیب می‌بینند.
صادرات ایالات‌متحده در سال ۲۰۲۲، به کلمبیا در مجموع ۲۰.۸ میلیارد دلار بود، در حالی که واردات از کلمبیا به ۱۸.۵ میلیارد دلار رسید و ۲.۳ میلیارد دلار مازاد تجاری برای آمریکا داشت.
آرژانتین
با توجه به همسویی ایدئولوژیک خاویر میلی، رئیس‌جمهور لیبرتارین آرژانتین با دولت فعلی ایالات‌متحده، آرژانتین یکی از معدود کشورهایی است که می‌تواند از سیاست‌های تجاری ترامپ سود ببرد. اندکی پس از پیروزی خاویر میلی در نوامبر ۲۰۲۳، ترامپ در پستی در شبکه‌های اجتماعی نوشت: شما کشور خود را به مسیر اصلی باز می‌گردانید و واقعا آرژانتین را دوباره عالی خواهید کرد.
طبق گزارش خبرگزاری آناتولی، با وجود روابط نزدیک دو طرف، هنوز مشخص نیست که آیا سیاست‌های ترامپ واقعا به نفع آرژانتین خواهد بود یا خیر؛ کشوری که اقتصاد آن به شدت به صادرات کشاورزی و انرژی متکی است.
صادرات ایالات‌متحده به آرژانتین در سال ۲۰۲۳، در مجموع به ۱۱.۴ میلیارد دلار رسید، در حالی که واردات از آرژانتین، ۶.۴ میلیارد دلار بود و واشنگتن را با پنج میلیارد دلار مازاد تجاری مواجه کرد.
آمیلکار کولانته، اقتصاددان دانشگاه ملی «لاپلاتا»، به «آرژانتین ریپورتز» گفت: ترامپ احتمالا به اعمال تعرفه‌های بیشتر از آنچه در نهایت وضع خواهد کرد، تهدید خواهد کرد. کولانته استدلال کرد که تورم را می‌توان از طریق استخراج نفت شیل و افزایش صادرات کنترل کرد که به جروم پاول، رئیس فدرال رزرو آمریکا، فضای بیشتری برای سیاست پولی تسهیلی و کاهش نرخ بهره فدرال رزرو به سطح پایینتر از انتظار بازار می‌دهد. او افزود: اگر کسری مالی افزایش یابد و فدرال رزرو نتواند نرخ بهره را کاهش دهد، ممکن است ارزش دلار آمریکا را صعودی کند و این مورد می‌تواند اوضاع را برای آرژانتین پیچیده کند.
واکنش رئیس صندوق بین‌المللی پول
در این بین، کریستالینا جورجیوا، رئیس صندوق بین‌المللی پول (IMF)، روز سه شنبه اظهار کرد: هنوز خیلی زود است که بگوییم تعرفه‌های اخیر آمریکا، چگونه بر اقتصاد جهانی تاثیر می‌گذارد، زیرا واشنگتن به تدریج سیاست‌های تجاری خود را اعمال می‌کند و پاسخ شرکت‌ها و مصرف‌کنندگان همچنان نامشخص است.
جورجیوا با بیان اینکه ارزیابی تاثیر تعرفه‌ها به شدت به چشم‌انداز تورم بستگی دارد، اظهار کرد: کشورهایی که کاهش رشد اقتصادی را تجربه می‌کنند ممکن است نیاز به کاهش نرخ بهره داشته باشند. وی افزود: برای ارزیابی تاثیر تعرفه‌ها باید چشم‌انداز تورم مشخص شود، زیرا برخی از کشورهایی که با کندی رشد اقتصادی مواجه هستند، ممکن است برای کاهش نرخ بهره تحت فشار قرار گیرند و برخی از کشورهایی که با رکود اقتصادی مواجه هستند، ممکن است مجبور شوند نرخ بهره خود را کاهش دهند.
اقتصاد جهانی با وجود شوک‌های مختلف، عملکرد خوبی داشته است، به‌طوری که صندوق بین‌المللی پول نرخ رشد اقتصادی جهانی در سال ۲۰۲۵ را ۳.۳ درصد پیش بینی کرده است. | خبرگزاری ایسنا
