به گزارش نبض بورس، محمدعلی رضایی هنجنی | این فیلم بیننده را با این تصور رها میکند که ما در عصر جدیدی از سیاستهای فدرال رزرو هستیم. درحالیکه فدرال رزرو به دنبال "عادیسازی" نرخها در آینده نزدیک است، بسیاری از اقتصاددانان توضیح میدهند که فدرال رزرو از نظر اصلاح هر بحرانی که ممکن است در افق آتی محتمل باشد، حکم "تیر خلاص" را دارد.
این فیلم مصاحبههایی با رؤسای سابق فدرال رزرو، اقتصاددانان کلان و همچنین مصاحبههایی با پل واکر رئیس سابق و جانت یلن رئیس فعلی را در خود جای داده است. این مستند با نگاهی تاریخی و بیطرفانه به بررسی تصمیمات سیاستگذاران فدرال رزرو و پیامدهای آنها میپردازد. فیلم "پول برای هیچ" درحالیکه فدرال رزرو تلاش میکند به سمت "عادیسازی" بازگردد، بیننده را رها میکند و نتیجهگیری میکند که ما بهعنوان یک اقتصاد جهانی با عصر جدید و بیسابقهای از سیاست پولی مواجه هستیم. فیلم "پول برای هیچ" احتمالاً دقیقترین و بیطرفانهترین فیلمی است که در این قرن در مورد سیاست پولی ایالات متحده ساخته شده است. این فیلم درحالیکه تاریخچه فدرال رزرو را از آغاز آن در جزیره جکیل در جورجیا در اوایل دهه 1900 دنبال میکند، اهداف فدرال رزرو و تغییرات بعدی در مأموریت آن را آشکار میکند. با مصاحبه با بسیاری از رؤسای سابق فدرال رزرو، میتوان نتیجه گرفت که آنها مسئولیت بسیاری از اشتباهات انجام شده در مسیر رسیدن به رکود بزرگ و پاسخ فدرال رزرو (عدم پاسخ) که باعث رکود بزرگ شد را بر عهده میگیرند. پس از جنگ جهانی دوم، ایالات متحده با توافقنامه برتون وودز بهعنوان ابرقدرت مالی برتر ظهور کرد. بر اساس این توافقنامه، ایالات متحده دلار را به طلا و سایر کشورها ارز خود را به دلار آمریکا مرتبط کردند. این توافقنامه در دو دهه آینده بهخوبی عمل کرد، اگرچه مأموریت فدرال رزرو اندکی پس از امضای برتون وودز برای هدف قراردادن هم تورم و هم برای اولینبار، نرخ بیکاری کشور تغییر کرد. با احساس خوشبینی زیادی در دهه 1960، هم سیاستگذاران و هم مقامات دولتی احساس میکردند که بالاخره فرمول درست را پیدا کردهاند چرا که در مقطعی هم تورم و هم اشتغال تقریباً در پایینترین سطح خود بودند. رئیسجمهور لیندون بی. جانسون رؤیای جامعه بزرگ و پیروزی در جنگ ویتنام را از طریق افزایش نیروهای نظامی تصور میکرد.
برای مقابله با تورم اجتنابناپذیر ناشی از افزایش عظیم هزینههای دولتی برای جنگ و برنامههای اجتماعی، ویلیام مارتین قصد افزایش نرخ بهره را داشت. بااینحال، این کار به جامعه بزرگ جانسون ضربه میزد. فیلم روشن میکند که ویلیام مارتین، مانند بسیاری دیگر در دوران جانسون، تسلیم خواستههای رئیسجمهور شد و هیچ تغییری در افزایش عرضه پول کشور ایجاد نکرد. بااینحال، در نهایت، ایالات متحده دیگر نمیتوانست به تعهد خود در تثبیت نرخ برابری دلار آمریکا به استاندارد طلا پایبند باشد. بهسادگی، دلارهای زیادی از طریق کسری حساب کنگره برای تأمین مالی جنگ ویتنام و جامعه بزرگ در گردش بود. به همین دلیل، در سال 1971، رئیسجمهور ریچارد نیکسون دوره "تورم بزرگ" را آغاز کرد که در مستند به آن اشاره شده است، با شکستن توافقنامه برتون وودز و اجازه دادن به دلار آمریکا برای تبدیلشدن به یک ارز فیات شناور، که با باور جمعی به حفظ ارزش آن ارز نگه داشته میشود. در چند سال آینده، ارزش دلار بیش از 40 درصد کاهش یافت، زیرا تورم به فقرا و طبقه متوسط حمله کرد و قیمت کالاهای ضروری مانند آب و برق و مواد غذایی روزمره را افزایش داد.
برای مقابله با تورم فزاینده، رئیسجمهور جیمی کارتر در سال 1979 پل واکر را بهعنوان رئیس جدید منصوب کرد. او به "استقلال فدرال رزرو در درون دولت" بسیار افتخار می کرد و کار غیرمحبوب سیاسی را با افزایش نرخ بهره در چند سال آینده انجام داد. در سال 1987، رئیسجمهور رونالد ریگان یک مدافع لسهفر و عینیگرای آین رند به نام آلن گرینسپن را به قدرتمندترین بانک مرکزی جهان منصوب کرد. بقیه فیلم به بررسی دقیق تصمیمات آقای گرینسپن در طول تصدی خود میپردازد. سه رویداد در دوران تصدی گرینسپن که بیشتر مورد بررسی قرار گرفته است، سقوط بازار سهام در سال 1987، جلوگیری از فروپاشی و سرایت سرمایه گذاری بلندمدت در سال 1998 و ایجاد حباب مسکن قبل از فروپاشی در اواسط دهه 2000 است.
فیلم استدلال میکند که در هر یک از این موارد، گرینسپن بهعنوان یک مداخلهگر به عنوان "پاککردن آشفتگی" عمل کرد، اما برای جلوگیری از وقوع آن در وهله اول کار چندانی نکرد. چنین اقداماتی به معاملهگران و بانکهای بزرگ آموخت که ریسک نزولی کمی برای اقدامات تهاجمیتر آنها وجود دارد. این فیلم همچنین نتیجهگیری میکند که گرینسپن بازارها را در ایجاد "حبابهای دارایی" تشویق کرد، بهاینترتیب افراد سرمایه خود را از خانه خود خارج میکردند تا از مصرفکننده حمایت کنند که در غیر این صورت در اواسط دهه 2000 رکود میکرد. کاهش شدید نرخ بهره توسط گرینسپن برای جلوگیری از رکود پس از حملات تروریستی 11 سپتامبر 2001، آسیب نمایی در افزودن سوخت به بحران مسکن وارد کرد. با چنین نرخهای بهره پایین، قیمت مسکن برای وامگیرندگانی که مایل به امضای قرارداد خانه بودند، به صورت مصنوعی افزایش یافت. بدتر از آن، کنگره به فدرال رزرو اختیار انحصاری برای تنظیم بازارهای مسکن و شرکتهایی که وام میدهند را داد که فدرال رزرو اقدامی برای تنظیم آن نکرد. این فیلم توضیح میدهد که چگونه فدرال رزرو پس از بازنشستگی گرینسپن پس از 5 دوره بیسابقه و بهقدرترسیدن بن برنانکه، از طریق اقدامات بیسابقه نجات و تسهیل کمی واکنش نشان داد.
این فیلم بیننده را با این تصور رها میکند که ما در عصر جدیدی از سیاستهای فدرال رزرو هستیم. درحالیکه فدرال رزرو به دنبال "عادیسازی" نرخها در آینده نزدیک است، بسیاری از اقتصاددانان توضیح میدهند که فدرال رزرو از نظر اصلاح هر بحرانی که ممکن است در افق باشد، حکم "تیر خلاص" دارد. با افزایش بیثباتی یورو و سقوط پورتوریکو در "مارپیچ مرگ" تعهدات بدهی که گفتهاند نمیتوانند بازپرداخت کنند، تماشای "پول برای هیچ" به شما چشمانداز تازهای میدهد تا رویدادهای اقتصادی در سراسر جهان را مشاهده کنید. شما میتوانید نوشتههای بیشتر جان از جمله موضوعاتی مانند شعر، سیاست، سیاستگذاری و طنز را در فیسبوک دنبال کنید. تمام نظرات بیانشده صرفاً متعلق به او هستند و ممکن است تغییر کنند.
میتوانید این مستند را از اینجا تماشا کنید.