در دنیای پیچیده تجارت جهانی، جابه‌جایی کالاها از یک کشور به کشور دیگر با چالش‌های بسیاری همراه است؛ از هزینه‌های حمل‌ونقل گرفته تا پیچیدگی‌های گمرکی و قوانین متفاوت کشورها. در این میان، اصطلاحاتی مانند اینکوترمز DDP (Delivered Duty Paid) یا تحویل در مقصد با پرداخت حقوق و عوارض است. این اصطلاح در مجموعه قواعد اینکوترمز (Incoterms) جای گرفته و به طور شفاف مسئولیت‌ها، هزینه‌ها و خطرات مرتبط با حمل و تحویل کالا بین خریدار و فروشنده را تعیین می‌کند. برای آشنایی بیشتر با این قاعده مطلب زیر را تا انتها مطالعه کنید.
DDP یا «تحویل در مقصد با پرداخت حقوق و عوارض» یکی از قواعد اینکوترمز است که توسط اتاق بازرگانی بین‌المللی (ICC) تدوین شده است. قاعده DDP در میان سایر قواعد اینکوترمز جایگاه ویژه‌ای دارد؛ چرا که حداکثر تعهدات و مسئولیت‌ها را بر عهده فروشنده قرار می‌دهد. به بیان ساده، هنگامی که یک معامله با شرط DDP منعقد می‌شود، فروشنده موظف است کالا را در محل تعیین‌شده توسط خریدار در کشور مقصد تحویل دهد، در حالی که تمامی هزینه‌ها و خطرات مربوط به حمل و نقل بین المللی، بیمه، پرداخت حقوق و عوارض گمرکی، مالیات‌ها و سایر هزینه‌های مرتبط با ورود کالا به کشور مقصد را نیز تقبل می‌کند. خریدار در این حالت، تنها مسئول دریافت کالا در محل توافق شده است.
برای درک بهتر، فرض کنید یک شرکت ایرانی می‌خواهد از یک تأمین‌کننده در آلمان ماشین‌آلات صنعتی وارد کند. اگر قرارداد آن‌ها بر اساس DDP تنظیم شود، فروشنده آلمانی نه‌تنها باید هزینه حمل کالا تا ایران را پرداخت کند، بلکه باید تشریفات گمرکی در ایران را انجام دهد، عوارض و مالیات‌های مربوطه را بپردازد و کالا را در محل تعیین‌شده (مثلاً انبار شرکت ایرانی) تحویل دهد. خریدار ایرانی در این روش از پیچیدگی‌های گمرکی و هزینه‌های اضافی خلاص می‌شود و می‌تواند با خیال راحت روی کسب‌وکار خود تمرکز کند.
برای اینکه ببینیم DDP در عمل چگونه کار می‌کند، بیایید مراحل آن را قدم‌به‌قدم بررسی کنیم:
تنظیم قرارداد: فروشنده و خریدار توافق می‌کنند که معامله بر اساس قاعده DDP انجام شود و محل دقیق تحویل (مثلاً انبار خریدار) مشخص می‌شود.
حمل‌ونقل از مبدأ: فروشنده کالا را از محل خود (مثلاً کارخانه) بارگیری می‌کند و هزینه‌های حمل تا مقصد را تقبل می‌کند. این شامل هزینه‌های حمل دریایی، هوایی یا زمینی می‌شود.
ترخیص در مبدأ و مقصد: فروشنده تشریفات گمرکی در کشور مبدأ (برای صادرات) و در کشور مقصد (برای واردات کالا) را انجام می‌دهد و همه عوارض، مالیات‌ها و هزینه‌های گمرکی را پرداخت می‌کند.
تحویل در مقصد: کالا در محل تعیین‌شده (مثلاً انبار خریدار) به‌صورت آماده برای تخلیه تحویل داده می‌شود. از این لحظه به بعد، مسئولیت کالا (مثلاً ریسک آسیب یا سرقت) به خریدار منتقل می‌شود.
اینکوترمز DDPبرای خریداران مزایای زیادی دارد، اما برای فروشندگان می‌تواند چالش‌برانگیز باشد. بیایید نگاهی به این مزایا و معایب بیندازیم:
برای روشن‌تر شدن موضوع، بیایید به یک نمونه نگاه کنیم. یک شرکت تولیدکننده تجهیزات پزشکی در چین تصمیم گرفت محصولاتی را به یک بیمارستان در ترکیه صادر کند. قرارداد آن‌ها بر اساس DDP تنظیم شد. فروشنده چینی همه هزینه‌های حمل، بیمه و عوارض گمرکی ترکیه را پرداخت کرد و تجهیزات را مستقیماً در انبار بیمارستان تحویل داد. این روش باعث شد بیمارستان که تجربه کافی در ترخیص گمرکی نداشت، بتواند به‌راحتی تجهیزات را دریافت کند و سریعاً آن‌ها را به کار ببندد. اما از سوی دیگر، فروشنده چینی مجبور شد با قوانین گمرکی ترکیه که شامل مالیات بر ارزش افزوده و عوارض خاص بود، دست‌وپنجه نرم کند و هزینه‌های اضافی را متحمل شود.
در یک مثال دیگر، یک شرکت واردکننده در ایران مواد اولیه شیمیایی را از یک تأمین‌کننده در هند وارد کرد. تأمین‌کننده هندی با استفاده از DDP، مواد را پس از ترخیص گمرکی در بندرعباس به انبار شرکت در تهران تحویل داد. این روش برای شرکت ایرانی بسیار راحت بود، چون نیازی به استخدام کارگزار گمرکی یا پرداخت جداگانه عوارض نداشت، اما تأمین‌کننده هندی به دلیل تحریم‌ها و پیچیدگی‌های گمرکی ایران با چالش‌هایی مواجه شد و مجبور شد با یک شرکت حمل‌ونقل بین‌المللی همکاری کند تا این فرآیند را مدیریت کند.
DDP معمولا برای خریدارانی مناسب است که نمی‌خواهند یا نمی‌توانند فرآیندهای گمرکی را مدیریت کنند. این روش به‌ویژه در شرایط زیر کاربرد دارد:
خریداران بی‌تجربه: شرکت‌هایی که تجربه کافی در تجارت بین‌المللی ندارند، می‌توانند با DDP از پیچیدگی‌ها دوری کنند.
واردات به کشورهای با قوانین سخت‌گیرانه: اگر کشور مقصد قوانین گمرکی پیچیده‌ای دارد (مثلاً ایران با توجه به تحریم‌ها)، DDP می‌تواند کار را برای خریدار ساده‌تر کند.
ارسال کالاهای حساس: در مواردی که کالا حساس است (مثلاً تجهیزات پزشکی یا مواد شیمیایی)، فروشنده با DDP می‌تواند اطمینان حاصل کند که کالا به‌درستی به مقصد می‌رسد.
اما فروشندگان باید قبل از انتخاب این قاعده، سود و هزینه‌های خود را دقیق محاسبه کنند. اگر هزینه‌های گمرکی و حمل‌ونقل بیش از حد بالا باشد، ممکن است روش‌های دیگر مانند CIF (حمل و بیمه تا مقصد) برایشان به‌صرفه‌تر باشد.
جمع‌بندی
این روش با کاهش دغدغه‌های گمرکی و هزینه‌های غیرمنتظره به خریداران کمک می‌کند تا روی کسب‌وکار خود تمرکز کنند، اما برای فروشندگان ممکن است هزینه‌بر و چالش‌برانگیز باشد. با این حال، انتخاب یک شرکت حمل‌ونقل معتبر می‌تواند این چالش‌ها را به حداقل برساند و فرآیند را روان‌تر کند.
اگر قصد دارید در تجارت بین‌المللی فعالیت کنید و به دنبال راهی مطمئن برای واردات یا صادرات هستید، شرکت پست بین المللی پی اس پی اکسپرس می‌تواند همراه شما باشد. این شرکت با سال‌ها تجربه در حوزه حمل‌ونقل بین‌المللی، واردات، صادرات کالا و ترخیص کالا از گمرک، خدماتی حرفه‌ای ارائه می‌دهد تا کالاهایتان با اطمینان و به‌موقع به مقصد برسند.
