به گزارش نبض بورس، به نظر می‌رسد همانطور که در سوال دیگری در این نظرسنجی «برجام» و توافق در وین مهمترین عامل اثرگذار بر بورس 1401 از سوی کارشناسان شناسایی شد، عدم توافق و افزایش احتمال وقوع تنش‌های نظامی و سیاسی به دنبال آن می‌تواند بزرگترین تهدید بازار سرمایه باشد. در این میان البته کارشناسان به گزینه‌های دیگری چون بی‌اعتمادی سهامداران خرد، افت دلار، فروش اوراق دولتی و ... نیز رای دادند. به طور مثال، دومین گزینه که بیشترین رای را کسب کرده است، نگرانی از بی‌اعتمادی سرمایه‌گذاران خرد به بورس است. در سال 98 تا مرداد 99 بازار سرمایه با خیل عظیمی از ورود سرمایه‌های خرد همراه شد که برخی از آنها تا 80 درصد از دارایی خود را در بورس از دست دادند. به اعتقاد برخی کارشناسان بعید است در سایه «بی‌اعتمادی سرمایه‌گذاران خرد» بورس به روزهای رونق خود باز گردد.
در خصوص مهمترین تهدیدهای بورس 1401 با شروین شهریاری، علیرضا تاجبر و سلیمان کرمی سه تن از کارشناسان بازار سرمایه گفت‌وگو کرده‌ایم.
شروین شهریاری، کارشناس بازار سرمایه که افت دلار را مهمترین تهدید بورس 1401 می‌داند در این باره به بورسان می‌گوید: اگر به سابقه تاریخی نگاه کنیم و از لحاظ آماری از روند دلار و سهام همبستگی بگیریم، نرخ دلار همواره یکی از متغیرهای اساسی در تعیین روند بورس بوده است. ما سابقه این را داریم که در دوره‌های ثبات دلار، مخصوصا در سال‌هایی که رشد اقتصادی چندانی هم نداشته و سرمایه‌گذاری چندانی هم در اقتصاد انجام نمی‌شده از جمله در غالب سال‌های دهه 90، عملا انگیزه رشد سودآوری برای شرکت‌ها باقی نمی‌ماند. در واقع سود شرکت‌ها یا از محل رشد درآمد فروش می‌آید که برای بسیاری از شرکت‌های بزرگ ما به دلار وابسته است یا از محل رشد تولید که متاسفانه در اقتصاد ایران فعلا غایب است و به نظر نیمی‌رسد در کوتاه‌مدت این پارامتر بتواند تغییر مثبتی داشته باشد. بنابراین به نظر من افت دلار یک تهدید جدی برای بورس است، هرچند که خود من چندان معتقد نیستم که امسال این تهدید محقق شود اما به طور بالقوه وجود دارد.
علیرضا تاجبر که بی‌اعتمادی سهامداران خرد را مهمترین تهدید بورس سال جاری می‌داند می‌گوید: سال 99 اتفاق مبارکی در بازار سرمایه رخ داد. به این صورت که ضریب نفوذ بورس در جامعه رشد چشم‌گیری یافت و به بالاتر از استانداردهای جهانی رسید به طوریکه اغلب افراد جامعه سهامدار شدند. این موضوع در هر جامعه‌ای اتفاق مبارکی است. اما در ایران به دلیل سو استفاده‌ای که انجام شد و عدم مدیریتی که شاهد آن بودیم، منجر به خداحافظی مردم با بازار سرمایه آنهم با زیان‌های سنگین شد. در حال حاضر در اذهان عمومی بازار سرمایه و بورس هم رده موسسه‌های مالی و اعتباری غیرمجاز قرار گرفته است و مردم به بورس بسیار بی‌اعتماد هستند. این در حالی است که تا زمانی که ما ورود نقدینگی و اقبال مردم به بازار سرمایه را شاهد نباشیم این بازار یک عرصه کوچک خودمانی مانند قبل از سال 97 خواهد بود و نمی‌توانیم شاهد رونق جدی در بازار سرمایه باشیم. این امر هم مستلزم جلب اعتماد سرمایه‌گذاران است؛ اگر دوباره اندک اعتمادی جلب بشود اما دوباره آن تجربه رخ دهد به این شکل که اوراق دولتی منتشر شود و شاهد فروش گسترده حقوقی‌ها باشیم، دیگر نمی‌توان این اعتماد را جلب کرد و این بزرگترین تهدید بازار سرمایه است.
سلیمان کرمی، کارشناس بازار سرمایه که ریسک‌های سیاسی و نظامی را مهمترین تهدید بورس می‌داند به بورسان می‌گوید: سال ۱۴۰۰ با جنگ روسیه و اوکراین و در اوج خوشبینی به احیای برجام به پایان رسید. ابهام در حصول برجام در ماه‌های پایانی سال ۱۴۰۰ عامل فشار بر قیمت سهام بود. هنوز همه طرفین برجام در حالی‌که از نزدیک بودن به توافق هسته‌ای در مذاکرات وین خبر می‌دهند در عین حال از امکان عدم حصول توافق می‌گویند. احیای برجام اثر مستقیم بر بازارهای داخلی و به خصوص ارز خواهد داشت، همچنین می‌تواند اثر مستقیم بر بازار جهانی نفت داشته باشد. از سوی دیگر جنگ روسیه و اوکراین نیز عواقب زیادی را به دنبال دارد و به عقیده کارشناسان می‌تواند کلیه معادلات بین‌المللی را بر هم بزند. همین حالا نیز اثر این جنگ در قیمت جهانی کالاها شاهد هستیم و تحلیلگران بورسی رشد اخیر قیمت کالاها را در محاسبات خود لحاظ نمی‌کنند. شدت عدم قطعیت به واسطه همین ریسک‌های سیاسی و نظامی اوج گرفته است و شاید بزرگترین ریسک برای بورس تهران همین شدت بالای عدم قطعیت است. این ریسک‌ها و عدم قطعیت‌ها می‌تواند بازارهای داخلی و خارجی به شدت تحت تاثیر قرار دهد./بورسان
