به گزارش نبض بورس، بورس امروز به مدار منفی رفت و شاخصها با شدت زیادی منفی شدند. به طوری که در پایان بازار شاخص کل بورس با افت بیش از ۲۶ هزار واحدی (معادل ۱.۸ درصد) مواجه شد و شاخص هموزن هم عقبنشینی ۱.۱ درصدی را تجربه کرد.
اما نکتهای که در بازار روزهای اخیر مشهود بود که امروز هم تکرار شد، این است که پولهایی که از سهام خارج میشود به سمت اوراق درآمد ثابت نمیرود. به عنوان مثال در بازار امروز در حالی خروج پول حقیقی از سهام به ۵۴۰ میلیارد تومان رسید، ورود پول حقیقی به صندوقهای درآمد ثابت تنها ۲۶ میلیارد تومان بود. به عبارتی دیگر در طول معاملات امروز بیش از ۵۰۰ میلیارد تومان پول حقیقی از کل بازار سرمایه خارج شد. پیشتر یکی از نگرانیهای اصلی بورسبازان افزایش نرخ سود بدون ریسک و تحت فشار قرار گرفتن بازار سهام به خاطر این اتفاق بود. حال عدم اقبال به صندوقهای درآمد ثابت و دیگر ابزارهای مالی که سود تضمین شده دارند، در شرایطی رخ میدهد که نرخ سود بدون ریسک در حال افزایش است. به طوری که نرخ سود اخزاها به بیش از ۲۴ درصد رسیده است.
حال سوالی که ایجاد میشود این است که چرا با وجود نگرانیهایی که از افزایش نرخ سود بدون ریسک وجود داشت حالا که این نرخ افزایش یافته پول بورسیها چندان به آن سو نمیرود؟ حقیقیها پولهای خود را به کدام بازار میبرند؟
بررسی روند ورود و خروج پول حقیقی به بازار سهام و همچنین صندوقهای درآمد ثابت به طور تاریخی معمولا به این شکل بوده که هر گاه پولی از یکی از این دو بازار خارج شده معمولا بخش زیادی از آن وارد بازار دیگر میشده است. چنین اتفاقی را تا اواسط ماه جاری هم شاهد بودیم.
اما از اواسط آبان ماه بود که قیمت دلار دوباره افسار پاره کرد و با سرعت بالایی شروع به افزایش کرد. به طوری که طی کمتر از دو هفته قیمت دلار با رشد شدید ۱۰۰۰ تومانی همراه شد. با بررسی روند تغییر مالکیت در سهام و صندوقهای درآمد ثابت به همراه روند صعودی دلار به نتایج جالبی دست پیدا میکنیم. به عنوان مثال از ۱۶ آبان ماه که قیمت دلار از مرز روانی حساس ۲۸ هزار تومانی عبور کرد به طور ناگهانی روند ورود پول به سهام متوقف شد ولی همزمان پولهای خارج شده از بورس به صندوقهای درآمد ثابت هم وارد نشد. به نظر میرسد گذر قیمت دلار از این محدوده حساس باعث شده تا انتظارات تورمی افزایش یابد و سرمایهگذاران برای سرمایهگذاری در صندوقهای درآمد ثابت و دیگر ابزارهایی که سود ثابت تضمین شده میدهند، دیگر رغبتی نداشته باشند.
اما سوالی که ایجاد میشود این است که چرا با وجود رشد قیمت دلار که منجر به افزایش سودآوری اغلب نمادهای بورسی میشود، باز هم بازار سهام رشد نمیکند و شاهد خروج پول حقیقی از آن هستیم؟
به نظر میرسد پاسخ سوال فوق را میتوان در وضعیت سیاستگذاری اقتصادی کشور به ویژه بورس دید. در شرایطی که بعد از فاجعه پارسال که بورس حبابی رشد کرد و سپس سقوط آزاد سنگینی را تجربه کرد، اعتماد بورسبازان به بازار سرمایه و سیاستگذاران آن تا حد زیادی از بین رفت. سپس با نزدیک شدن به موعد تعویض تیم اجرایی کشور دوباره امیدی به بازار سهام برگشت و بورس یک دوره صعودی دیگر را آغاز کرد.
اما به نظر میرسد که بورسبازان دوباره امیدشان ناامید شده و میلشان به سرمایهگذاری در سهام کاهش یافته است. به نظر میرسد در پی عدم حذف رانتهای مختلف مثل ارز ۴۲۰۰ تومانی، تداوم و حتی شدت یافتن قیمتگذاری دستوری در برخی از کالاها و در نهایت هم با اتفاقات اخیری که در خصوص قیمتگذاری خودرو رخداد، تیر خلاصی به اندک اعتماد باقیمانده شلیک شد.
به نظر میرسد در شرایطی که بیاعتمادی به بورس کاهش یافته و در عین حال انتظارات تورمی بالا رفته است، بورسبازان به سمت بازارهایی مثل ارز و طلا رفتهاند. نشانه این کوچ بورسبازان به سمت دلار و سکه هم معاملات سکه یک روزه بورسی است که طی روزهای اخیر به شدت داغ شد.
البته نکته مهم این است که سیاستگذار در این بازار هم کاری کرد که منجر به سلب اعتماد سرمایهگذاران شد. دیروز وقتی قیمت دلار و در پی آن سکه اوج گرفت، ناگهان بدون اطلاع قبلی معاملات سکه بورسی متوقف شد و بعد از ساعتی که قیمت دلار در بازار آزاد فروکش کرد، نمادهای سکه یک روزه هم باز شدند و معاملات ادامه یافت. اما به نظر می رسد این اتفاق منجر به ایجاد نگرانی در معاملهگران شده که در صورت اوج گرفتن قیمت ارز و سکه داراییهایشان به مدت طولانی مسدود و غیرقابل دسترس شود. نشانه این اتفاق هم کاهش شدید ارزش معاملات سکه بورسی طی دیروز و امروز است.
حال در چنین شرایطی پولهای سرگردان احتمالا به سمت بازار نقدی دلار و طلا خواهد رفت. اتفاقی که میتواند منجر به شروع یک موج تورمی دیگر در کشور شود. در چنین شرایطی به نظر میرسد ابهام و التهاب بازارها حداقل تا ۸ آذر که موعد مذاکرات برجامی است ادامه یابد. پیشبینی اغلب کارشناسان این است که در صورتی که یک توافق زودهنگام رخ ندهد و مذاکرات فرسایشی شود، این پولهای سرگردان میتوانند جرقه موج تورمی بازارها به ویژه ارز و سکه را بزنند.
منبع: بورسان