بیماری قارچ سیاه یک بیماری خطرناک است. با گسترش بیماری کرونا در جهان، بیماریهای نادری نیز در حال شیوع هستند. یکی از این بیماریها، بیماری قارچ سیاه است که در بعضی شهرهای هندوستان، باعث مرگ تعداد زیادی از مردم شده است. از آنجا که بیماری قارچ سیاه از نوع تهاجمی است، باید سریع تشخیص داده شده و درمان شود. در صورتی که دیر این کار انجام شود میتواند باعث نقص عضو و یا حتی مرگ افراد شود.
با اعلام مسئولان، تعداد محدودی ابتلا به بیماری قارچ سیاه در ایران مشاهده شده است.
بیماری قارچ سیاه توسط گروهی از کپکها به نام «موکورمیستس» ایجاد میشود که در سراسر محیط از جمله در خاک و گیاهان زندگی میکنند. «موکورمیستس» در بسیاری از کشورها، از جمله در آمریکا، استرالیا و هند دیده شده است.
با توجه به اعلام متخصصان، این نوع کپکها معمولا از طریق سینوس وارد بدن افراد میشوند و در آنجا رسوب میکنند و میتوانند به فضای سر بیمار راه پیدا کنند و هنگامی که سیستم ایمنی بدن افراد نمیتواند آنها را تحت کنترل درآورد، آنها به پایه مغز حمله میکنند و در آنجا یک مشکل واقعی به وجود میآورند که بسیار جدی است. البته بطور کلی، بدن قادر به دفع این آلودگی قارچی هست و تنها کسانی که دارای یک سیستم ایمنی بشدت ضعیف هستند، مثلا بیمارانی که پیوند عضو داشتهاند یا بیماران سرطانی، احتمالا نمیتوانند در برابر آن مقاومت کنند.
علائم «موکورمیستس» به قسمتی از بدن که قارچ در آن رشد میکند، بستگی دارد. از جمله علائم این عفونت قارچی میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
اگر پوست آلوده شده باشد، بخش تحت تاثیر قرار گرفته میتواند تاول زده، قرمز، یا متورم دیده شود. همچنین، ممکن است این بخش سیاه رنگ شده یا گرما یا درد احساس شود. عفونت میتواند از طریق خون به بخشهای دیگر بدن گسترش یابد. این شرایط به نام موکورمایکوزیس منتشر شناخته میشود. زمانی که این اتفاق رخ میدهد، قارچ میتواند اندامهایی مانند طحال و قلب را تحت تاثیر قرار دهد. در موارد شدید، فرد ممکن است تغییراتی در وضعیت روانی خود را تجربه کرده یا وارد کما شود. این شرایط حتی میتواند مرگبار باشد.
از آنجا که این عفونت از نوع تهاجمی است، باید هرچه سریعتر از بین برود و بافتهای مرده نیز برداشته شود. به همین دلیل گاه جراحان مجبور میشوند بینی، چشم یا حتی فک بیماران را بردارند تا جلوی رسیدن عفونت به مغز را بگیرند.
بنا بر یافتههای مرکز کنترل و پیشگیری از بیماریهای ایالات متحده، نرخ متوسط مرگ و میر توسط این عفونت ۵۴ درصد است. به همین دلیل افرادی که آلوده میشوند ممکن است ظرف چند روز جان خود را از دست بدهند. با این وجود این بیماری مسری نیست و هند نیز بطور معمول سالانه با دهها مورد از این بیماری روبهروست.
قارچ از طریق مرطوب کنندهها یا دستگاههای اکسیژن حاوی آب آلوده به بیماران منتقل شده باشد. عفونت اما از طریق فرد به فرد قابل سرایت نیست. علت نامگذاری نیز آن است که لکه سیاهی بینی بیماران را فرا میگیرد.
قارچ سیاه، نزد افراد مبتلا به کرونا پدیدهای به نام "طوفان سیتوکین" را ایجاد میکند. در این وضعیت، سیستم ایمنی بیمار بیش از حد واکنش نشان میدهد و سلولهای دفاعی عملا به ارگانها حمله میکنند.
برخی پزشکان معتقدند که تجویز زیاد استروئیدها (کورتیزون) به بیماران کرونا و عمومیت این روش مداوا، خود میتواند یک عامل خطر باشد.
پزشکان برای کاهش حملات سیستم ایمنی، استروئید تجویز میکنند. اما این کار باعث تضعیف قدرت دفاعی بدن و در مقابل افزایش سطح قند میشود و به این ترتیب محیط مناسبی برای رشد قارچها فراهم میآید. نکته دیگر اینکه، بیماران دیابتی که قند زیادی در خون دارند، بیشتر در معرض خطر هستند و نرخ ابتلا به دیابت در آنها نیز بالاست. یکی از دلایل شیوع بالای این عفونت در هند این بوده که برخی بیمارستانها و پزشکان بیش از حد لازم استروئید تجویز کردهاند و برخی بیماران نیز بدون مشاوره با پزشک، داروهای حاوی استروئید را در خانه مصرف کردهاند.
قارچ سیاه در واقع یک عفونت قارچی است که در بین بیماران کرونایی شناسایی شده و به سرعت در حال گسترش است، اما قارچ سیاه قابل درمان بوده و با تشخیص و اقدامات درمانی زود هنگام میتوان از رشد آن به اعضای بدن جلوگیری کرد.
در صورت تشخیص موکورمایکوزیس، درمان باید بلافاصله با داروهای ضد قارچ تجویزی آغاز شود. دارو رشد قارچ را متوقف کرده، آن را نابود میکند و عفونت را کنترل میکند. داروهای زیر ممکن است تجویز شوند:
این داروها از طریق تزریق درون سیاهرگی وارد بدن شده یا به صورت قرص مصرف میشوند. پزشک ممکن است روند درمان را با دوزهای بالا از طریق تزریق درون سیاهرگی آغاز کند تا زمانی که عفونت کنترل شود که این نوع درمان میتواند چند هفته طول بکشد. سپس، روند درمان به استفاده از قرص تغییر یابد.
اگر بیماری دارای عوارض جانبی مشکلساز مانند معده درد، سوزش سردل، یا دشواری در تنفسی است، باید به پزشک خود اطلاع دهد. وی ممکن است قادر به تغییر برنامه درمان بیمار باشد.
در موارد شدید، پزشک شما ممکن است عمل جراحی برای برداشتن بافت عفونی یا مرده را به منظور پیشگیری از گسترش قارچ توصیه کند. این ممکن است شامل برداشتن بخشی از بینی یا چشم بیمار شود که میتواند بر زیبایی فرد تاثیر بگذارد، اما برای درمان عفونتی تهدیدکننده زندگی بسیار مهم است.
منبع: صداوسیما