به گزارش نبض بورس، پویا احمدی | در این مطلب می‌خواهیم به بررسی یک طرح توسعه ای مهم، غافلگیرکننده و تغییریافته در شرکت پتروشیمی خارک با نماد «شخارک» بپردازیم.
لازم به ذکر است که اعداد و ارقام این مطلب، از اطلاعات و صورت‌های مالی دوازده ماهه سال ۱۴۰۳ (حسابرسی شده) استخراج شده است.
شرکت پتروشیمی خارک بنا داشت تا همین گذشته نزدیک، طرح متانول دوم خود را با ظرفیت ١.٤٠٠.٠٠٠ تن در سال به مرحله بهره برداری برساند و ظرفیت تولید متانول خود را به طور چشمگیری افزایش دهد. عملیات مهندسی پایه توسط شرکت Technology process Davy و تحت لیسانس شرکت Mattey Johnson (در زمره بهترین شرکت‌های دانش فنی) و بر اساس خوراک offgas خروجی از واحد NGL در دست اجرا بود. همچنین مهندسی تفضیلی طرح با پیشرفتی حدود ٦٠ درصد توسط مهندسی مشاور ناموران انجام شده بود.
اما در میانه احداث این طرح عظیم و با وجود مخارج انجام شده، بنا به تصمیمی غافلگیرکننده از جانب هیئت مدیره، پیگیری این طرح ملغی و طرح توسعه دیگری جایگزین آن شد. نظر به تعویق طرح NGL خارک و عدم تامین خوراک مورد نیاز طرح متانول دوم از این واحد و همچنین عدم امکان تامین مالی، در سال ١٣٩٧ تسویه حساب با کنسرسیوم ناموران و توسعه شبکه‌های صنعتی به عمل آمد.
در ادامه به جزئیات این مسئله که عمدتا از اظهارات خود شرکت بدست آمده است، پرداخته خواهد شد.
پیرو تصمیمات اتخاذ شده در هیات مدیره در خصوص طرح‌های توسعه بلند مدت، ریسک‌های مرتبط با اجرای پروژه متانول ٢ از جمله عدم قطعیت در تامین خوراک مورد نیاز، تاثیر افزایش گاز خوراک و کاهش قیمت جهانی متانول در نرخ بازده داخلی و دوره بازگشت سرمایه طرح و همچنین عدم امیدواری به بازار آینده متانول در جهان مورد بررسی قرار گرفت و پیشنهاد اجرای طرح جایگزین (طرح اتانول سنتزی ٣٠٠ هزار تنی) به تصویب هیات مدیره شرکت رسید.
هزینه‌های انجام شده طرح متانول دوم به میزان ٢٣٧ میلیون یورو بوده است که از این مقدار، ١٧٥ میلیون یورو آن مربوط به هزینه‌های صرف شده در بخش زیر ساخت‌ها و سرویس‌های جانبی مجتمع بوده که جهت تکمیل و متمرکز سازی سرویس‌های جانبی انجام گردیده و قابلیت استفاده برای واحد‌های موجود و طرح‌های توسعه‌ای دیگر از جمله طرح جدید ٣٠٠ هزار تنی اتانول سنتزی را هم دارا می‌باشد. همچنین کمپرسور‌های فرآیندی (به مبلغ خرید ٣٦ میلیون یورو طبق دفاتر شرکت) که از شرکت زیمنس تامین شده است قابل فروش می‌باشد؛ لذا بر اساس بررسی‌های انجام شده امکان فروش کمپرسور‌های فرآیندی بالاتر از بهای تمام شده متصور و تشریفات فروش و اخذ مجوز‌های لازم نیز در حال انجام می‌باشد.
لازم به ذکر است که اهم فعالیت‌های صورت پذیرفته در طرح متانول دوم تا انتهای سال ۱۴۰۳، به شرح ذیل می‌باشد:
همانطور که ذکر گردید، به منظور حفظ فرآیند تولید و سودآوری شرکت، لزوم تعریف پروژه‌ای جدید با محوریت تکمیل زنجیره ارزش محصولات پایین دست بر اساس گاز طبیعی به جهت جلوگیری از خام فروشی متانول تولیدی مجتمع، ضروری و اجتناب ناپذیر شده بود.
از این رو سایر ترکیبات حاصل از زنجیره ارزش متانول شامل اسید استیک، اتانول سنتزی، VAM، MTP، DME و MTG مورد بررسی قرار گرفتند که نهایتا «تولید اتانول سنتزی» انتخاب گردید و در همین راستا قراردادی با شرکت مهندسین مشاور مورد تایید شرکت ملی صنایع پتروشیمی جهت انجام مطالعات فنی و اقتصادی طرح منعقد گردید و هیأت مدیره اجرای طرح جدید ٣٠٠ هزار تنی اتانول سنتزی با حداقل نرخ بازده داخلی %٢٤ بر اساس آخرین مطالعات فنی و اقتصادی انجام شده برای این طرح را در دستور کار خود قرار داده است.
در حال حاضر شرکت پتروشیمی خارک در حال مذاکره جهت انتخاب لایسنسور به منظور اخذ دانش فنی و مهندسی پایه پروژه اتانول می‌باشد. شرکت پتروشیمی خارک به منظور تامین مالی مورد نیاز پروژه، حدود ٢٩٢ میلیون یورو نیاز دارد که مذاکرات خود را با سه بانک ملت، ملی و تجارت جهت اخذ تسهیلات از طریق صندوق توسعه ملی بصورت سندیکایی و یا از طریق منابع داخلی بانک‌ها به انجام رسانیده و در حال اخذ مجوز است.
امید است که در آینده صنعت کشور، تصمیمات مدیریتی و در این حد حساس، با بررسی‌های دقیق‌تر، به موقع‌تر و مدبرانه‌تری صورت پذیرد تا در شرایط بغرنج فعلی، کمترین منابع (خصوصا ارزی) تلف شده یا منجمد شود.
