ناکارآمدی سیاست‌های مالی بورس را از سکه انداخته

به گزارش نبض بورس، در ماه‌های اخیر مهمترین چالش بورس خروج پول از بازار سهام به بازار بدهی بوده است. در هفته گذشته بازار رو به تقاضا رفت، اما هنوز قدرت خریداران به سطحی نرسیده که با قاطعیت گفت که بازار وارد روند صعودی شده است.

در حال حاضر موضوع کسری بودجه دولت هم جدی است. به همین دلیل نمی توان توقف انتشار اوراق قرضه را جدی گرفت. از طرف دیگر شرکتها نمی توانند از بازار پول منابع مورد نیاز خود را تامین کنند. به همین دلیل ورود به بازار ثانویه برای شرکت‌ها مسیر تامین مالی جدیدی را ایجاد کرده است.

به گفته فردین آقابزرگی فعلا توقف انتشار اوراق می تواند به روند مثبت بازار سهام کمک کند. اما در ادامه دوباره اوراق نقدینگی بازار را جذب می‌کند. به همین دلیل دولت باید سیاست‌های حمایتی همچون اصلاح قیمت‌گذاری دستوری، معافیت های مالیاتی و... را به نفع شرکت‌های بورسی اصلاح کند

در حال حاضر به محض ورود شرکت به بازار ثانویه، می‌تواند با افزایش تعداد سهم در بازار اولیه تامین مالی را انجام دهند و تامین مالی را در بازار ثانویه انجام دهند. بنابراین فعلا انتشار اوراق متوقف شده، اما به طور قطع موج جدیدی از انتشار اوراق آغاز می‌شود.

فردین آقابزرگی با اشاره به اینکه در حال حاضر دولت با کسری بودجه مواجه است، گفت: به همین دلیل فعلا توقف انتشار اوراق می تواند به روند مثبت بازار سهام کمک کند. اما در ادامه دوباره اوراق نقدینگی بازار را جذب می‌کند. به همین دلیل دولت باید سیاست‌های حمایتی همچون اصلاح قیمت‌گذاری دستوری، معافیت های مالیاتی و... را به نفع شرکت‌های بورسی اصلاح کند.

او با تاکید بر اینکه وقتی بنیادی بازار سهام مثبت شود انتشار اوراق نمی‌تواند در بازار سهام تاثیر بگذارد، اظهار کرد: در واقع سهام وقتی ارزنده باشند و دستورالعمل آسیب زننده به بازار سهام وجود نداشته باشد سرمایه‌گذاری در بازار سهام اتفاق می‌افتد.

آقابزرگی افزود: به طور قطع تامین مالی از طریق بازار بدهی در تمام دنیا وجود دارد. بسیاری از شرکت‌ها در ایران نمی‌توانند از طریق بازار پول تسهیلات دریافت کنند. به همین دلیل برای تامین مالی مجبور به انتشار اوراق هستند.

نقش سرمایه گذار و سرمایه پذیر در بازار بدهی

با توجه به اینکه بازار سرمایه بستری برای ارتباط سرمایه گذارها با سرمایه پذیران است. تامین کنندگان، معمولاً شامل بانک ها، هلدینگ ها، موسسات تامین مالی، سرمایه گذاران و … هستند.

در دنیا بیشتر بازارها در مراکز مالی بزرگ مانند نیویورک، لندن، سنگاپور و هنگ کنگ روی بازار بدهی متمرکز هستند. در ایالات متحده آمریکا، بازارهای سرمایه از عرضه کنندگان و استفاده کنندگان وجوه تشکیل شده است. در ایران مؤسساتی مانند صندوق‌های بازنشستگی، شرکت‌های بیمه و در بازار بدهی فعال هستند. به همین دلیل در صورتی که انتشار اوراق در بازار بدهی ادامه یابد روند صعودی بورس به تاخیر می افتد.

در بازار سرمایه آمریکا هنگامی که یک شرکت سهام یا اوراق قرضه جدید را برای اولین بار به صورت عمومی می فروشد، مانند عرضه اولیه عمومی (IPO) انجام می شود. هنگامی که سرمایه گذاران اوراق بهادار را در بازار سرمایه اولیه خریداری می کنند، شرکتی ارائه دهند، یک شرکت پذیره نویسی را استخدام می کند تا آن را بررسی کند.

در کشورهای توسعه‌یافته شرکت های که برای اولین بار سهام و اوراق قرضه جدید را به عموم می فروشند. عرضه اولیه عمومی یا IPO انجام می‌دهند.

این معاملات فرصتی را برای سرمایه گذاران فراهم می کند تا از بانکی که پذیره نویسی اولیه را برای یک سهام خاص انجام داده اوراق بهادار بخرند. IPO زمانی اتفاق می افتد که یک شرکت خصوصی برای اولین بار سهام را برای عموم منتشر می‌کند.

بازار ثانویه برای شرکت ها ویژگی تامین مالی جدیدی را ایجاد می کند. به محض ورود شرکت به بازار ثانویه، می تواند با افزایش تعداد سهم در بازار اولیه تامین مالی را انجام دهد. همچنین هزینه تامین مالی را در بازار ثانویه تامین کنند.

سرمایه‌گذاران مانند صندوق‌های تامینی و بانک‌ها می توانند اوراق قرضه کوتاه مدت و بلندمدت جدید را در بازار اولیه منتشر کنند.

تامین مالی در بازارهای بورس خارجی

در بورس آمریکا بازار ثانویه دو دسته متفاوت دارد؛ بازارهای حراج و بازارهای سفته بازی یا نوسان گیری. سرمایه جدید از طریق سهام و اوراق قرضه ای که در بازار سرمایه اولیه منتشر و به سرمایه گذاران تامین می‌شود.

در حالی که معامله گران و سرمایه گذاران متعاقباً آن اوراق را در بازار سرمایه ثانویه بین یکدیگر خریداری می کنند و می فروشند. شرکت هایی که سرمایه خود را افزایش می دهند می توانند از طریق سرمایه گذاری خطرپذیر یا با ریسک معین به دنبال جذب تامین مالی باشند.

زمانی که سهام برای اولین بار به صورت عمومی در بازار سهام عرضه می شود. می توانند بیشترین مبلغ را از طریق عرضه اولیه عمومی به دست آورند. ویژگی تعیین کننده بازار ثانویه این است که سرمایه گذاران بین خود معامله می کنند.

یعنی در بازار ثانویه، سرمایه گذاران اوراق بهادار منتشر شده قبلی را بدون دخالت شرکت های ناشر معامله می کنند. به عنوان مثال اگر سهام شرکت آمازون خریداری شود فقط با سرمایه گذار دیگری که سهام آمازون را در اختیار دارد ارتباط برقرار می شود. شرکت آمازون مستقیماً با این تراکنش درگیر نیست.

در بازارهای بدهی، در حالی که اوراق قرضه تضمین می‌شود که ارزش اسمی کامل را در سررسید به صاحب خود بپردازد، این تاریخ اغلب سال‌ها بعد است. در عوض، دارندگان اوراق قرضه می‌توانند اوراق قرضه را در بازار ثانویه با سود خالص بفروشند.

جلوگیری از افت بیشتر بازار سرمایه

براساس این گزارش بازار سرمایه بهار منفی داشت. هر چند در دو روز ابتدایی فعالیت بورس در تابستان شاهد مثبت‌ شدن کم‌توان بورس بودیم. اما همچنان صف‌های عرضه از فروشندگان خالی نشده است. به‌رغم اخبار خوبی که راجع به کاهش نرخ بهره و افزایش نرخ دلار نیما تا محدوده ۴۳ هزارتومان اتفاق افتاده است.

جریان پول ترجیح می‌دهد به واسطه ریسک‌های سیاسی تماشاچی بازار باشد. در چنین فضایی بهترین استراتژی به‌نظر ایجاد محدودیت نرخ اخزا و اوراق باشد. این موضوع تنها راه ممکن برای جلوگیری از افت بیشتر بازار سرمایه بود. حتی برخی اقدامات از قبیل تزریق پول از صندوق توسعه‌ملی به بازار سرمایه نمی‌تواند گره‌گشای تالار شیشه‌ای نشد.

بستر رشد بازار سرمایه باتوجه‌به قیمت‌های حال حاضر، و کاهش نرخ بهره بیش‌ازپیش فراهم شده است. اما فعلا سهامداران سیگنال ورود دریافت نکرده‌اند.

منبع: بورس بازار