به گزارش نبض بورس، در سال‌های اخیر مسیر ورود به بورس ساده شده است؛ به‌طوری که عموم متقاضیان به شکل غیرحضوری از طریق پلتفرم‌های موجود هم می‌توانند مجوز ورود به بازار سرمایه را دریافت کنند و هم به خرید و فروش سهام یا سایر اوراق بهادار قابل عرضه در این بازار بپردازند.
ورود به بورس در ۳ گام
به کجا مراجعه کنیم؟
خرید و فروش سهام و سایر انواع اوراق بهادار در بورس فقط ازطریق کارگزاران رسمی بورس یا سایت‌های معتبر مرتبط با آنها انجام می‌شود؛ بنابراین برخلاف تصور عمومی برای سرمایه‌گذاری در بورس هیچ نیازی به مراجعه به تالار بورس نیست و کارگزاران بورس این وظیفه را برعهده دارند.
سجام و احراز هویت
قبل از دریافت کد بورسی باید ابتدا مراحل ثبت‌نام و احراز هویت سجام را انجام دهید. سامانه سجام خلاصه شده عبارت «سامانه جامع اطلاعات مشتریان» است. طبق مصوبه جدید سازمان بورس اوراق بهادار تمام افرادی که قصد فعالیت در بازار سرمایه را دارند به ثبت‌نام در سامانه سجام ملزم هستند. البته تنها ثبت‌نام در سامانه سجام برای دریافت کد بورسی کافی نیست، بلکه ثبت‌نام‌کنندگان باید در سامانه سجام ملزم به احراز هویت شوند.
دریافت کد سهامداری و ورود به بورس
هر فردی برای سرمایه‌گذاری در بورس و خرید و فروش اوراق بهادار، باید کد سهامداری داشته باشد. این کد، شناسه‌ای ۸ کاراکتری و از ۳ حرف اول نام‌خانوادگی و یک عدد تصادفی ۵ رقمی تشکیل شده است. کد سهامداری منحصر به فرد است و هر سرمایه‌گذار تنها یک کد معاملاتی دارد. برای دریافت این کد، کافی‌است به یکی از شرکت‌های کارگزاری بورس مراجعه کنید و مدارک خود را ارائه دهید. ظرف مدت کوتاهی کد سهامداری صادر و تحویل شما می‌شود. صدور کد کاملا رایگان است و لازم نیست از این بابت، هزینه‌ای بپردازید.
۴ مسیر خرید و فروش سهام
پس از دریافت کد سهامداری، فرد می‌تواند به ۴ روش نسبت به خرید و فروش سهام یا سایر اوراق بهادار موجود در بورس اقدام کند:
۱.خرید و فروش ازطریق مراجعه حضوری به کارگزار و تکمیل فرم سفارش خرید یا فروش
۲. خرید و فروش از طریق ارائه سفارش به‌صورت تلفنی
۳.خرید و فروش ازطریق ارائه سفارش به‌صورت اینترنتی
۴. خرید و فروش به روش برخط (آنلاین)
کارمزد معاملات در بورس
سرمایه‌گذار برای خرید و فروش سهام و سایر انواع اوراق بهادار در بورس، باید کارمزد بپردازد. مبلغ این کارمزد بسیار اندک است. برای مشاهده اطلاعات مربوط به کارمزد معاملات سهام، می‌توانید به پایگاه اینترنتی سازمان بورس و اوراق بهادار به نشانی www.seo.ir مراجعه کنید.
خرید و فروش آنلاین سهام
در یک دهه گذشته، با ایجاد و توسعه سامانه‌های معاملات آنلاین سهام در بورس، امروزه دیگر از سایر روش‌های ارائه سفارش چندان استفاده نمی‌شود. معاملات آنلاین این امکان را برای سرمایه‌گذار فراهم می‌کند که خود، مستقیم درخواست‌های خرید یا فروش سهام را بدون واسطه کارگزار، در سامانه معاملات بورس وارد کند.
عوامل سه‌گانه اثرگذار بر قیمت سهام
به‌طور کلی، ۳ دسته عوامل می‌توانند قیمت سهام شرکت‌ها را تحت‌تأثیر قرار دهند:
۱.عوامل کلان یا محیطی
۲.عوامل مرتبط با صنعتی که شرکت
۳.در آن فعالیت می‌کند
۴.عوامل درونی شرکت
اطلاعات خوب
در بورس باید چه ویژگی‌هایی داشته باشد؟ ۴ ویژگی اساسی، اطلاعات را مفید و ارزشمند می‌کند:
۱. معتبر و قابل اتکا باشد. ۲. جامع باشد. ۳. به‌روز باشد. ۴. مرتبط باشد
نحوه دسترسی به سامانه معاملات آنلاین سهام
اگرچه در روش معاملات برخط (آنلاین)، سرمایه‌گذار خود مستقیم اقدام به خرید و فروش سهام می‌کند، اما به‌دلیل آنکه فرآیند تسویه معاملات و نقل و انتقال مالکیت سهام بین خریدار و فروشنده، ازطریق کارگزاران انجام می‌شود، در نخستین‌گام برای دسترسی به سامانه معاملات برخط سهام، متقاضی باید به یکی از شرکت‌های کارگزاری بورس یا سایت‌های معتبر آنها مراجعه و درخواست خود را برای دسترسی به سامانه معاملات ارائه کند.
شرکت کارگزاری پس از امضای قرارداد، نام کاربری و رمز عبور مشتری برای استفاده از سامانه معاملات برخط (آنلاین) را صادر کرده و به‌صورت محرمانه، به او تحویل می‌دهد. پس از دریافت نام کاربری و رمز عبور، مشتری می‌تواند به سامانه معاملات برخط کارگزاری مربوط مراجعه و خود، به‌صورت مستقیم نسبت به خرید و فروش سهام اقدام کند.
انواع قیمت یا ارزش سهام در بورس
قیمت اسمی: قیمتی است که عرضه اولیه سهام شرکت براساس آن قیمت انجام می‌شود. براساس قانون، قیمت اسمی هریک از سهام شرکت‌های پذیرفته شده در بورس در ایران ۱۰۰ تومان است. قیمت اسمی، روی برگه‌های سهام درج می‌شود.
قیمت دفتری: اگر مجموع بدهی‌های شرکت را از مجموع دارایی‌های شرکت کم کنیم، مبلغ باقیمانده نشان‌دهنده مجموع ارزش سرمایه سهامداران شرکت یا به تعبیر دقیق‌تر، مجموع حقوق صاحبان سهام شرکت خواهد بود. حال اگر مبلغ حقوق صاحبان سهام شرکت را بر تعداد سهام شرکت تقسیم کنیم، عدد حاصل بیانگر قیمت دفتری هر سهم است.
قیمت بازار: قیمت بازار یا قیمت معاملاتی، قیمتی است که سهام براساس آن، در بورس معامله می‌شود. سهام اغلب شرکت‌ها در بورس براساس قیمت اسمی و حتی ارزش دفتری، معامله نمی‌شود. آنچه قیمت سهم در بورس را تعیین می‌کند، میزان عرضه و تقاضا برای یک سهم است؛ بنابراین، قیمت بازار یک سهم، قیمتی است که در بورس برای سهم تعیین می‌شود.
قیمت ذاتی: منظور از قیمت ذاتی یک سهم، ارزش واقعی آن سهم است؛ بنابراین در یک تعریف ساده، قیمت ذاتی یک سهم، بیانگر ارزشی است که سرمایه‌گذاران برای سهم قائل هستند. اگر از دید سرمایه‌گذاران، ارزش ذاتی یک سهم بالاتر از قیمت بازار آن سهم باشد، گزینه مناسبی برای خرید خواهد بود.
شیوه‌های تحلیل سهام
در یک طبقه‌بندی کلی، ۲ شیوه اصلی برای تحلیل در بورس مطرح است:
الف. تحلیل بنیادی یا فاندامنتال ب. تحلیل فنی یا تکنیکال.
الف) تحلیل بنیادی یا فاندامنتال
به روش تحلیل بنیادی، تحلیل فاندامنتال هم می‌گویند. همانطور که از اسم آن هم مشخص است، در این روش سرمایه‌گذار عوامل اصلی اثرگذار بر قیمت سهام شرکت را مورد بررسی قرار داده و براساس آن، تصمیم‌گیری می‌کند که آیا سهام شرکت مذکور برای سرمایه‌گذاری مناسب است یا خیر؟
در تحلیل بنیادی، سرمایه‌گذار پس‌از بررسی و تحلیل عوامل ۳گانه اثرگذار بر قیمت سهام یک شرکت، ارزش واقعی یا اصطلاحاً ارزش ذاتی سهام آن شرکت را تعیین می‌کند، سپس با مقایسه ارزش واقعی سهام آن شرکت با قیمت فعلی آن در بورس، درخصوص خرید، فروش یا نگهداری آن سهم تصمیم‌گیری می‌کند.
ب) تحلیل فنی یا تکنیکال
دومین شیوه تجزیه و تحلیل سهام در بورس، روش تحلیل فنی یا تکنیکال است. در روش تحلیل فنی، این جمله معروف بسیار به‌کار برده می‌شود که «گذشته، چراغ راه آینده است». به بیان دیگر، سرمایه‌گذارانی که از روش تحلیل فنی برای ارزیابی و تحلیل قیمت سهام استفاده می‌کنند بر این باورند که با بررسی روند نوسانات قیمت یک سهم در گذشته، می‌توان قیمت آن سهم را در آینده پیش‌بینی کرد. بنابراین «تحلیل فنی، درواقع پیش‌بینی قیمت سهم در آینده، براساس اتفاقات گذشته است.»
تحلیلگران فنی با استفاده از نمودارها و رابطه‌های ریاضی، روند قیمت سهم در آینده را براساس نوسانات گذشته قیمت آن سهم، پیش‌بینی کرده و درصورتی که به این نتیجه برسند که قیمت سهم در آینده، در مقایسه با قیمت فعلی آن در بورس افزایش قابل‌قبولی خواهد داشت، نسبت به خرید آن سهم اقدام می‌کنند، اما اگر نمودارها بیانگر کاهش قیمت سهم در آینده باشد، سرمایه‌گذاران، سهام شرکت مذکور را خواهند فروخت. اما اینجا یک سؤال مطرح می‌شود که چرا تحلیلگران فنی اعتقاد دارند صرفا با تحلیل روند گذشته قیمت سهام، می‌توان وضعیت آینده آن را پیش‌بینی کرد؟ پاسخ سؤال این است که طرفداران تحلیل فنی اعتقاد دارند چون بورس یک بازار بسیار هوشمند است و قیمت سهام در این بازار به‌سرعت براثر تغییر در عوامل بیرونی، عوامل مرتبط با صنعت و عوامل درونی شرکت، تغییر می‌کند، بنابراین قیمت سهم به‌تنهایی می‌تواند بازگوکننده میزان تأثیر این عوامل باشد و برخلاف طرفداران تحلیل بنیادی، نیازی نیست سرمایه‌گذار به‌طور مستقل، قیمت سهام را براساس عوامل مذکور محاسبه کند؛ فقط کافی است روند نوسانات گذشته قیمت سهم را بررسی کرده و روند آینده قیمت سهم را براساس گذشته آن، پیش‌بینی کند.
طرفداران روش تحلیل فنی همچنین اعتقاد دارند تاریخ تکرار می‌شود و روند گذشته قیمت سهم را می‌توان به آینده هم تعمیم داد.
به‌طور کلی تحلیل تکنیکال بر ۳ اصل استوار است: الف. همه عوامل در قیمت سهم لحاظ شده است؛ ب. روند گذشته قیمت سهم را می‌توان به آینده تعمیم داد و ج. تاریخ تکرار می‌شود.
تحلیل بنیادی بهتر است یا...؟
به اعتقاد اغلب کارشناسان، مناسب‌ترین روش برای تجزیه و تحلیل قیمت سهام در بورس، استفاده از روش ترکیبی است؛ یعنی یک سرمایه‌گذار علاوه بر آنکه روندهای گذشته قیمت سهام را بررسی و تحلیل می‌کند، باید صرفا به نتایج حاصل از این تحلیل اکتفا نکرده و به‌صورت مستمر، عوامل ۳گانه اثرگذار بر قیمت سهام یعنی عوامل محیطی، عوامل مرتبط با صنعت و عوامل درونی و آثار ناشی‌از تغییر این عوامل بر قیمت سهم را مورد بررسی قرار دهد؛ زیرا ممکن است سهمی که روند قیمت آن در گذشته همواره صعودی بوده است، براثر تغییر در برخی از عوامل، از وضعیت رشد مستمر خارج شده و حتی به یک سهم زیان‌ده تبدیل شود. همچنین ممکن است تغییر در یک یا چند عامل، سهام یک شرکت را از وضعیت نزولی خارج کرده و در مسیر رشد قرار دهد.
منبع: همشهری انلاین
