در سال جاری همزمان با اوج گیری فصول سرد ناترازی انرژی در کشور بیشتر نمود پیدا کرد به طوری که این ناترازی خسارت‌های سنگینی را برای بخش صنعت کشور وارد می‌کند. هم اکنون نیز به دلیل فرارسیدن گرمای تابستان نیز با بخشی دیگری از ناترازی انرژی مواجه هستیم که متاسفانه به دلیل نبود توازن در تولید ومصرف این امر مهم طی سال‌های اخیر خود را بیشتر نشان می‌دهد؛ بنابراین مدیریت مصرف انرژی مهمترین موضوع اقتصاد کشور نیز به حساب می‌آید. اصلاح ساختار مدیریت انرژی کشور امری ضروری و فوری است و تاخیر در اجرای آن پر هزینه خواهد بود. در فصل سرد سال با ناترازی گاز و در تابستان با ناترازی برق مواجه هستیم که برخی از صاحبنظران براین باورند که عامل اصلی این ناترازی در کشور تعلل وزارت نفت دولت قبل در عدم سرمایه‌گذاری کافی در صنعت نفت از جمله در توسعه ذخیره‌سازی گاز بوده است. از کمبود گاز همزمان با نزدیک‌شدن به فصل سرد سال در کنار رشد مصرف گاز بخش خانگی، به‌عنوان یکی از چالش‌های مهم صنعت نفت و گاز کشور یاد می‌شود؛ چالشی که به‌صورت مستقیم یا غیرمستقیم بر صنایع مختلف کشور تأثیر منفی خود را گذارده است. به‌طور معمول، ذخیره سازی انرژی با هدف استفاده درفصول سرد سال، روشی مهم و در عین حال کارساز برای کشور‌های تولیدکننده انرژی به‌شمار می‌رود. در واقع هدف از ذخیره‌سازی انرژی را اتخاذ روشی مطمئن برای کنترل اوج مصرف گاز به حساب می‌آورند.
متاسفانه ناترازی برق از سال‌های گذشته به امسال هم منتقل می‌شود و اگر رویکرد ما تغییر نکند به سال‌های بعد هم منتقل خواهد شد، بنابراین ورود نیروگاه‌های جدید هم تاثیر محسوس آنچنانی در کاهش ناترازی محسوس نخواهد داشت؛ بنابراین یکی از این راهکار‌ها را افزایش ظرفیت‌های بخش تولید است. همچنین احداث نیروگاه‌های جدید، توسعه سبد تولید برق، توسعه و استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر و افزایش بازدهی نیروگاه‌ها و احداث نیروگاه با فناوری‌های نوین یا تبدیل نیروگاه گازی به سیکل ترکیبی که مستلزم سرمایه‌گذاری است در این بخش قرارمی گیرد.
از سوی دیگر همواره این سوال مطرح بوده که ریشه مشکل کمبود برق در کشور چیست؟ کاهش سرمایه‌گذاری در این صنعت از کجا نشات می‌گیرد؟ چرا سرمایه‌گذاران بخش خصوصی برای توسعه ظرفیت‌های تولید برق و رهایی از بحران خاموشی، انگیزه کافی ندارند؟ شاید یکی از عوامل مهم تاثیرگذار در این ناترازی را بتوان در روند سرمایه‌گذاری در صنعت برق جست؛ که سیاستگذاری‌های اشتباه در این حوزه، آثارش را در کاهش سرمایه‌گذاری‌ها نشان داده است.
در این میان ما نیازمند سرمایه‌گذاری خارجی هستیم. تحریم‌ها منجر شد درآمد دولت کاهش یابد و پروژه‌های تولیدی متوقف شود. گذشته از اینکه سرمایه‌گذاران خارجی نیز دیگر به ایران نیامدند تا سرمایه‌گذاری کنند. ما امروز برای جبران ناترازی انرژی نیازمند اصلاح روابط خارجی خود هستیم تا بتوانیم شاهد جذب سرمایه‌گذاری خارجی باشیم.
مجتبی کاتب؛ کارشناس اقتصادی
