به گزارش نبض بورس، بررسی روند معاملات خودرو در بورس کالا از ابتدای عرضه یعنی ۲۸ اردیبهشت ماه تا ۱۸ دی ماه (یکشنبه هفته گذشته) نشان می‌دهد که در نتیجه فروش ۳۴ هزار و ۸۱۶ خودرو در بورس کالا، ۱۰ هزار و ۴۱۰ میلیارد تومان سود از جیب دلالان به خودروساز و خریدارخودرو منتقل شده است. در این میان ۵هزار و ۹۹۰ میلیارد تومان منفعت تولیدکنندگان، ۴ هزار و ۴۲۰ میلیارد تومان منفعت خریداران خودرو و ۵۴۰ میلیاردتومان منفعت دولت از دریافت مالیات ارزش افزوده همگی از مزایای ورود خودرو به بورس است.
با ادامه دار شدن بی نظمی‌ها و التهاب بازار خودرو تحت تاثیر حضور دلالان در این بازار و رشد انگیزه آن ها به دلیل اصرار مسوولان بر قیمت گذاری دستوری در این صنعت، موضوع عرضه خودرو در بورس کالا جدی تر شد تا یک سازوکار شفاف وقانونمند، دست رانتخواران را از بازار کوتاه کند و به طور همزمان از تولیدکننده و مصرف کننده حمایت شود.
اجرای این اقدام در دولت گذشته به دلیل بی توجهی مسوولان نسبت به بهبود وضعیت بازار خودرو با تعویق همراه شد؛ این در حالیست که با روی کار آمدن دولت سیزدهم، حذف قیمت‌گذاری دستوری و نیز عرضه کالاها در بورس کالا در کانون توجه مسوولان قرار گرفت و بخش عمده‌ای از کالاها از جمله سیمان، کل زنجیره فولاد، شیشه و در ادامه خودرو راهی بورس کالا شدند.
همچنین طبق آمارهای رسمی، پدیده قیمت‌گذاری دستوری، صنعت خودرو را با زیان ۱۲۰ هزار میلیارد تومانی مواجه ساخته که این معضل بزرگ نیز باعث شد تا مسیری برای کشف واقعی قیمت ها و رسیدن سود حاصل از تولید به تولیدکننده یعنی بورس کالا انتخاب شود.
سرانجام با مصوبه شورای عالی بورس و همراهی وزارت اقتصاد و صمت، شاهد ورود خودروسازان یکی پس از دیگری به بورس کالابودیم تا چتر شفافیت پس از بسیاری از کالاهای کشور این بار بر بازار خودرو سایه بیاندازد. در این میان قرعه کشی خودرو که به مجالی برای ثبت نام چند میلیون متقاضی برای آزمایش شانس آن ها مبدل شده بود، کمرنگ شد و عرضه ها در بورس کالا طبق روال منطقی و قانونی به شکلی که انگیزه برای مصرف کنندگان واقعی برای خرید ایجاد شود، انجام شد.
به دنبال همکاری‌های صورت گرفته بین مسوولان برای عرضه هر چه سریعتر انواع خودرو به بورس کالا، برخی ها مخالف اجرای این اقدام بودند و بازار سرمایه را عاملی بر افزایش قیمت خودرو عنوان می کردند، این اظهار نظرها در حالی مطرح شد که تقریبا قیمت تمام خودروهای عرضه شده در بورس با کاهش شدید قیمتی نسبت به بازار آزاد مواجه شدند و هر چه زمان گذشت و عرضه ها افزایش یافت،عیار قیمت های کاذب بازار غیررسمی نیز بیشتر مشخص شد تا مردم متوجه شوند، قیمت واقعی خودروها بر تابلوی بورس کشف میشود نه طبق درج یک آگهی در شبکه های فروش اینترنتی خودرو.
البته که دلالان نیز در این مدت بیکار نمانده اند و با هزینه کلان در فضای مجازی و انتشار اخبار منفی علیه خودروسازان و بازارسرمایه تمام تلاش خود را برای اثرگذاری بر روی مردم و مسوولان کرده اند اما آمارهای واقعی بیانگر اصلاح روندها نادرست گذشته،احیای صنعت خودرو، حمایت از مصرف کنندگان خودرو و سهامداران است و به نظر می رسد که افراد و مسوولان مخالف این عرضه به زودی با مشاهده و درک مزایای سازوکار بورس کالا به جمع موافقان این اتفاق بپیوندند.
بررسی روند معاملات خودرو در بورس کالا از ابتدای عرضه یعنی ۲۸ اردیبهشت ماه تا ۱۸ دی ماه نشان می‌دهد که در نتیجه فروش ۳۴ هزار و ۸۱۶ خودرو در بورس کالا، ۱۰ هزار و ۴۱۰ میلیارد تومان سود از جیب دلالان به خودروساز و خریدار خودرو منتقل شده است.
در این میان ۵هزار و ۹۹۰ میلیارد تومان منفعت تولیدکنندگان، ۴ هزار و ۴۲۰ میلیارد تومان منفعت خریداران خودرو و ۵۴۰ میلیاردتومان منفعت دولت از دریافت مالیات ارزش افزوده همگی از مزایای ورود خودرو به بورس کالا بوده است که در مجموع باعث شده تادست دلالان همانند روش قرعه کشی به رانت ۱۰ هزار میلیارد تومانی نرسید. به عبارت دیگر اگر روند قرعه کشی و قیمت گذاری دستوریخودرو ادامه پیدا می کرد، با معامله فقط ۳۴ هزار و ۸۱۶ دستگاه که رقمی اندک به نسبت تولید خودروسازان است، ۱۰هزار میلیاردتومان رانت از مابه التفاوت قیمت کارخانه و بازار آزاد خودروها نصیب افراد غیرمصرف کننده می شد اما با تدبیر انجام شده و رشدعرضه ها این حجم رانت عظیم در حال پاک شدن از صحنه اقتصاد و بازار خودرو است.
۱۸ دی ماه نیز قیمت خودرو در معاملات بورس کالا کاهش معناداری را نسبت به دفعات قبل تجربه کرد و نکته جالب تر آنکه،قیمت کشف شده خودرو در بورس کالا بسیار پایین تر از قیمت بازار آزاد است و همین امر باعث شد تا نرخ های در بازار آزاد نیزکاهشی شود.
طبق تابلوی بورس کالا، قیمت تمام شده شاهین شایپا در بورس ۱۶۵ میلیون تومان زیر قیمت بازار، قیمت تمام شده پژو ۲۰۷ (دستی) در بورس ۱۳۶ میلیون تومان زیر قیمت بازار، قیمت تمام شده پژو ۲۰۷ (اتوماتیک) ۱۹۰ میلیون تومان زیر قیمت بازار و قیمت تمام شده تارا (دستی) در بورس ۲۱۹ میلیون تومان زیر قیمت بازار معامله شد.
همچنین آماری دیگر که بیانگر دسترسی مناسب مردم به خرید خودرو از بورس کالا است، مشارکت مردم ۳۱ استان کشور برای خرید خودرو از طریق این بازار شفاف بوده است.
براساس آمار تا پایان آذر ماه، پراکندگی جغرافیایی خریداران خودرو در بورس کالای ایران نشان می‌دهد که به ترتیب بیشترین خریداران خودرو از استان تهران با ۳۶ درصد (معادل خرید ۶ هزار و ۲۶۰ دستگاه)، استان اصفهان با ۸ درصد (یک هزار و ۵۵۶ دستگاه) و استان خراسان رضوی با ۸ درصد (یک هزار و ۳۶۷ دستگاه) بوده‌اند. همچنین استان فارس با ۶ درصد (یک هزار و ۱۵۷ دستگاه) و آذربایجان شرقی با ۵ درصد (خرید ۸۳۷ دستگاه) در رتبه‌های بعدی خریداران خودرو در بورس کالای ایران قرار گرفتند.
نزدیک به ۳۷ درصد (معادل خرید ۶ هزار و ۵۸۹ دستگاه) از خریداران خودرو در بورس کالا نیز از سایر استان‌ها در سراسر کشور بودند که به ترتیب از رده ششم تا سی و یکم به آذربایجان غربی، البرز، کرمانشاه، مرکزی، همدان، اردبیل، کرمان، زنجان، خوزستان، قم، مازندران، چهارمحال و بختیاری، قزوین، سمنان، یزد، لرستان، گلستان، بوشهر، ایلام، گیلان، کرستان، خراسان جنوبی، هرمزگان، خراسان شمالی، کهگیلویه و بویراحمد و سیستان و بلوچستان اختصاص دارند./بااقتصاد
