به گزارش نبض بورس، عرضه اولیه یکی از عوامل تشویق مردم به بازار سرمایه در سال های ۹۸ و ۹۹ بود و حتی افراد ریسک گریز نیز در این عرضه ها شرکت می کردند اما در سال ۱۴۰۰ تا به امروز ۱۲ عرضه اولیه ارائه شده اما به جز نماد فجهان تمام آنان ارزش کمی داشته این عرضه اولیه ها نتوانستند فعالان خرد بازار سرمایه را امیدوار کنند.
اولین عرضه اولیه مربوط به شرکت گسترش صنایع روی ایرانیان بود که در تاریخ ۲۲ اردیبهشت ۱۴۰۰ برگزار شد، این عرضه اولیه کوچک کمتر از ۳۰هزار تومان برای هر کد بورسی را به خود اختصاص داد.
همانطور که در تصویر فوق می بینید، فگستر تنها ۴۶ درصد سود را تا به امروز به سهامداران ابتدای خود داده و بعد از رشد خوب دچار ریزش عمیقی شده و بیش از ۵۰ درصد اصلاح کرده است.
عرضه اولیه بعدی در سال ۱۴۰۰، مربوط به شرکت تولید و توسعه سرب و روی ایرانیان یعنی نماد فتوسا است که در تاریخ چهارشنبه ۲۹ اردیبهشت عرضه شد این عرضه اولیه هم مانند فگستر بسیار کم به سهامداران خرد عرضه شد و در سبد سهام سهامداران خرد تنها ۲۷ سهم نشست، بازدهی فتوسا از ابتدای عرضه پایین تر از فگستر بوده و اکنون خریداران این عرضه اولیه ۳۷ درصد در سود هستند.
نمودار فتوسا را در تصویر فوق می بینید که با سقف قیمتی خود بیش از ۶۲ درصد فاصله گرفته است.
عرضه اولیه سوم در سال ۱۴۰۰، مختص شرکت صنعت غذایی کوروش بود که در تاریخ ۵ خرداد ۱۴۰۰ عرضه شد، این نماد وضعیت بهتری نسبت به دو نماد قبلی داشته و تا به امروز بیش از ۷۰ درصد بازدهی داده است، طبق تصویر زیرغکوروش تا سقف تاریخی خود کمتر از ۸ درصد فاصله دارد.
عرضه اولیه چهارم در سال ۱۴۰۰، مربوط به شرکت لیزینگ کارآفرین که در تاریخ چهارشنبه ۱۹ خرداد ۱۴۰۰ عرضه اولیه شده و تا به امروز بیش از ۸۶ درصد بازدهی را داده است، البته این نماد بعد از رسیدن به قیمت ۵۸۱ تومان دچار ریزش قیمتی شده و اکنون با سقف تاریخی خود نزدیک به ۴۰ درصد فاصله دارد، تصویر نمودار قیمتی ولکار را در زیر ببینید:
پنجمین عرضه اولیه سال ۱۴۰۰ را نماد لطیف مختص شرکت محصولات کاغذی لطیف کسب کرده که این نماد تا به امروز تنها ۱۵ درصد بازدهی کسب کرده است، لطیف در تاریخ ۲ تیر ماه عرضه اولیه شد البته طبق تصویر زیر این نماد بیش از ۱۰۰ درصد بازدهی کسب کرده بود اما در اواخر تیرماه دچار ریزش شده و این ریزش تا به امروز ادامه دارد.
عرضه اولیه ششم سال ۱۴۰۰ مختص نماد شرکت سپید ماکیان یعنی سپید است، این نماد در تاریخ ۲۳ تیرماه ۱۴۰۰ عرضه اولیه شده تا به امروز بیشترین بازدهی را کسب کرده و بازدهی آن به ۱۶۶ درصد رسیده است،
طبق تصویر فوق نماد سپید دچار نوسان افقی شده و با سقف تاریخی خود تنها ۱۸ درصد فاصله دارد. درنماد سپید هم تعداد سهم کمی به سرمایه گذاران خرد رسیده و تنها ۲۳ سهم، سهم مردم بوده اما ارزش بیشتری نسبت به عرضه اولیه های دیگر داشته و دارایی با احتساب سود به ۱۲۷ هزار تومان رسیده است.
شرکت سرمایه گذاری هامون هفتمین عرضه اولیه سال ۱۴۰۰ در تاریخ ۶ مرداد با نماد وهامون بود، این نماد بعد از رشد یک ماهه پرقدرت در ابتدای شهریور ماه دچار ریزش شدیدی شده و تا به امروز بیش از ۴۱ درصد اصلاح کرده است، بازده یک ماه وهامون بیش از ۱۷۵ درصد بوده اما اکنون بازده آن به ۵۰ درصد رسیده است. این سهم هم ناچیز بوده و به هر کد بورسی تنها ۱۶۱ سهم در قیمت ۱۹۰ تومان داده شده که ارزش آن تنها به ۳۱ هزار تومان رسید.
در نمودار بالا سهم وهامون و فاصله عمیق تا سقف تاریخی خود را مشاهده می کنید.
شرکت سرمایه‌گذاری و خدمات مدیریت صندوق بازنشستگی کشوری با نماد ومدیر هشتمین عرضه اولیه بورس در تاریخ ۲۰ مرداد سال ۱۴۰۰ است، تعداد داده شده این نماد به هر کد بورسی ۳۶۸ سهم بود که نسبت به نمادهای قبل بیشتر بود اما باز هم ارزش چندان ریالی نداشت و ارزش فعلی آن با بازدهی ۴۶ درصدی به ۱۶۱ هزار تومان رسیده است.
طبق تصویر فوق ومدیر با سقف تاریخی خود ۳۵ درصد فاصله دارد.
عرضه اولیه نهم در سال ۱۴۰۰، مختص شرکت کیمیا تک بود، اما قبل از ارائه آن سازمان بورس در یک قانون بد و مضر برای فعالان حقیقی خرد، خرید عرضه اولیه به صورت خودکار برای کارگزاری ها را لغو کرد که این کار علاوه بر اعتراض های مردمی مکرر و ناامید شدن مردم از مدیران بازار سرمایه باعث هنگ کردن سیستم معاملاتی بازار سرمایه نیز شد این قانون که تا به امروز نیز ادامه دارد باعث شده نقش فناوری در بازار سرمایه کمرنگ تر شده و علاوه بر آن دست بسیاری از فعالان خرد بازار سرمایه نیز از خرید عرضه اولیه کوتاه شود.
عرضه اولیه کیمیا تک در تاریخ ۱۷ شهریور ماه اتفاق افتاد در پایان عرضه اولیه کیمیاتک به هر کد، ۷۲ سهم به قیمت ۲۳۰۰ تومان تخصیص یافت در حالی که در ابتدا به هر کد سهمی ۳۰۰ سهم گفته شده بود، حال اینکه بسیاری از فعالان بازار سرمایه دستشان از خرید این عرضه اولیه کوتاه ماند.
طبق تصویر فوق در عرضه اولیه کیمیا تک سقف بازدهی ۵۲ درصد بوده که امروز به کمتر از ۵ درصد رسیده است و کم بازده ترین عرضه اولیه امسال متعلق به نماد کیمیاتک بوده است.
در همان روز ۱۷ شهریور ماه و از ساعت ۱۱ به بعد سفارش گیری فجهان متعلق به شرکت فولاد سیرجان آغاز شد. در پایان عرضه اولیه فجهان به هر کد، ۱۴۵۲ سهم به قیمت ۵۵۰ تومان (سقف قیمتی) تخصیص یافت که به هر نفر ۸۰۰ هزار تومان سهم تعلق گرفت.
طبق تصویر فوق بازده فجهان نیز بسیار اندک بوده و در سقف تاریخی خود به ۳۸ درصد رسیده و اکنون تنها ۷ درصد بازدهی به سرمایه گذاران داده است. این عرضه اولیه ابتدا جذاب بوده و رکورد عرضه اولیه سال ۱۴۰۰ را نیز با مشارکت ۳ میلیون و ۳۷ هزار و ۳۲۹ کد بورسی پایان یافته بود. رکورد مشارکت در عرضه اولیه متعلق به نماد سیتا در ۱۲ تیر ۹۹ با مشارکت چهار میلیون و ۴۸۰ هزار نفر است.
میزان مشارکت ۳ میلیون که با رکورد خود در سال ۹۹ و در اوج بورس تنها یک میلیون نفر فاصله دارد نشان دهنده علاقه دوباره مردم به بورس بوده و نشان می دهد اگر فضای اعتماد دوباره به بازار سرمایه بازگردد می توان شاهد حضور فعالان حقیقی در بازار بود.
عرضه اولیه یازدهم در بازار سرمایه متعلق به فولاد سبزوار یا نماد فسبزوار است، این نماد در ۲۴ شهریور ماه ارائه شد و تا سقف تاریخی خود تنها ۲۵ درصد بازدهی را داده و اکنون نیز بازدهی آن به ۱۲ درصد رسیده است.
همانطور که در تصویر زیر مشاهده می کنید نماد فسبزوار مستعد رشد در میان مدت است.
آخرین عرضه اولیه سال ۱۴۰۰ تا به امروز و دوازدهمین عرضه اولیه در سال جاری متعلق به شرکت توسعه سامانه های نرم افزاری نگین است که بیش از ۱۱۴ درصد تا به امروز بازدهی داده و با سقف تاریخی خود تنها ۷ درصد فاصله دارد که متعلق به معاملات دوشنبه است( احتمالا این نماد بعد از یک بازدهی فوق العاده وارد فاز اصلاحی شده است.)
این عرضه اولیه هم از عرضه اولیه های بحث برانگیز بود که در تاریخ ۲۴ شهریور ماه به روش ترکیبی و در دو مرحله به روش زیر عرضه شد:
مرحله اول: عرضه به سرمایه‌گذاران واجد شرایط به روش ثبت سفارش که تاریخ دوره سفارش‌گیری و عرضه چهارشنبه ۲۴ شهریورماه ۱۴۰۰ می‌باشد. (منظور از سرمایه‌گذاران واجد شرایط صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل معامله و صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک ثبت شده نزد سازمان بورس و اوراق بهادار است). در این مرحله به صورت ثبت سفارش (بوک بیلدینگ) در بازه قیمتی مشخص شده ثبت سفارش انجام خواهند داد. بر اساس سفارش‌های ثبت شده، کشف قیمت انجام خواهد شد.
مرحله دوم: پس از انجام مرحله اول و کشف قیمت توسط سرمایه‌گذاران واجد شرایط، سایر سرمایه‌گذاران حقیقی و حقوقی بر اساس سهمیه مشخص شده در اطلاعیه عرضه و قیمت ثابت (قیمت کشف شده در مرحله اول) سفارش خود را در زمان اعلام شده در پیام‌های ناظر بازار ارسال خواهند کرد.
فعالان بازار سرمایه از نحوه این عرضه اولیه به شدت ناراضی بودند و این عرضه اولیه را رانت مستقیم به صندوق های سرمایه گذاری تعبیر کردند، اما عده دیگر از کارشناسان معتقد بودند صندوق های سرمایه گذاری به علت حمایت دستوری از بازار و خریدن سهم های بی ارزش به اندازه کافی ضرر کرده اند و نیاز جدی به حمایت دارند و هدف سازمان بورس از این اقدام حمایت از صندوق ها بوده است.
به گزارش صدای بورس، طبق تصویر فوق عرضه اولیه توسن دومین بازدهی را از زمان عرضه در زمان کوتاه کسب کرده و شاید اقدام سازمان بورس در تخصیص این عرضه اولیه به صندوق ها عامل اصلی این بازده باشد که باید در گزارش های تفصیلی بعدی و بعد از گذشت چند ماه از عرضه اولیه آن را بررسی کرد.
