بازار بورس دارای تفاوت های قابل ملاحظه ای با بازارهای واقعی می باشد، یکی از این تفاوت ها عدم وجود مکانی فیزیکی برای حضور سهامداران می باشد. به همین دلیل برای ایجاد واسطه بین فعالین بازار نیاز به وجود سامانه ای برای تسهیل روند انجام معاملات، سرعت بخشیدن به فعالیت های این بازار، بالا بردن میزان امنیت بازار و دلایلی از این دست می باشد.
شرکت سمات یا سپرده گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه، واسطه بین سهامداران و بازار بورس می باشد که از سال 1384 آغاز به فعالیت کرده است. از مهمترین وظایف این شرکت می توان به ثبت، نگهداری، انتقال مالکیت اوراق بهادار و تسویه وجوه در بازار سرمایه اشاره کرد. درگاه اینترنتی شرکت سمات www.csdiran.com می باشد.
این شرکت از طریق افزایش کارایی پایاپای و تسویه معاملات و کاهش هزینه های معاملاتی، کاهش ریسک جعل، سرقت و مفقودی اوراق بهادار نقش شایانی را در کارآمدی اوراق بهادار ایفا می کند.
فعالیتهای اصلی شرکت سپردهگذاری مرکزی را میتوان به طور خلاصه به این صورت برشمرد:
۱. افتتاح و نگهداری حساب وجوه بازارهای بورس اوراق بهادار و فرا بورس
۲. ثبت (درج و کد گذاری) و نگهداری اوراق بهادار
۳. تسویه و پایاپای معاملات اوراق بهادار
۴. سپردهگذاری و امانتپذیری انواع اوراق بهادار
۵. سپرده نمودن اوراق بهادار وثیقه شده نزد هر شخص حقیقی یا حقوقی ذینفع
۶. واسطه هرگونه مبادله اوراق بهادار
۷. تهیه و ارائه گزارشهای مورد نیاز کارگزاران و مشتریان
۸. انجام اقدامات شرکتی برای شرکتهای سهامی عام متقاضی استفاده از خدمات از جمله:
الف. ثبت و نگهداری اسامی و سوابق مالکین اوراق بهادار و ارائه کلیه خدمات مرتبط با آن به ناشرین اوراق بهادار.
ب. انجام امور مربوط به تقسیم سود و ایجاد تسهیلات لازم جهت توزیع آن.
ج. انجام امور مربوط به افزایش سرمایه (دریافت اطلاعات مربوط به حق تقدم خرید سهام و انتشار و ارسال آن به سهامداران)
د. انجام کلیه امور مربوط به برگزاری مجامع شرکتهای پذیرفته شده در بورس و فرا بورس
۹. ایجاد و اداره صندوق تضمین تسویه