افراد حقیقی یا حقوقی با خرید سهام یک شرکت دارای حقوقی خواهند بود که با نام حقوق صاحب سهام و یا ارزش ویژه نیز آن را می‌شناسند.
به گزارش نبض بورس، ارزش ویژه در واقع شراکت یا مالکیت در دارایی آن شرکت است. شخص حقیقی یا حقوقی دارای سهام این مالکیت در دارایی شرکت را خواهد داشت. به این معنا که حتی اگر شرکت منحل شود و فعالیت خود را ادامه ندهد، حقوق صاحبان سهام آن از دارایی‌های باقی مانده آن شرکت متناسب با سهم هر فرد یا شرکت دیگر بین آنان تقسیم خواهد شد.
حقوق صاحبان سهام عدد ثابتی ندارد و می‌تواند در طول زمان تغییر کند. به این صورت که اگر شرکت فعالیت‌هایی انجام دهد یا در گذر زمان ارزش دارایی‌های آن زیاد شود، ارزش ویژه صاحبان سهام نیز افزایش خواهد یافت. بر‌عکس این ماجرا هم صدق می کند. یعنی ممکن است با اتفاق‌هایی در روند شرکت، این مقدار کاهش پیدا کند.
قسمتی از حقوق صاحبان سهام جهت ایجاد شرکت و به واسطه خرید سهم، ماشین آلات، ملک و … به سرمایه آن شرکت تبدیل شود.
یکی از روش های تامین مالی شرکت ها افزایش سرمایه است که روش های مختلف دارد. گاهی شرکت ها به خاطر اصلاح ساختار مالی، افزایش جریان وجوه نقد شرکت یا گاهی برای مزایایی که افزایش سرمایه برایشان ایجاد می کند نسبت به این کار اقدام می کنند. افزایش سرمایه یکی از اجزای حقوق صاحبان سهام محسوب می شود، چرا که این افزایش سرمایه توسط سهامداران قدیمی یا جدید انجام می گیرد.
اگر بخواهیم یک دسته بندی از انواع روش های افزایش سرمایه داشته باشیم،می توان ۴ دسته کلی در نظر گرفت:
سود سهمی که در پایان دوره مالی بین سهامداران توزیع نمی شود و در اختیار شرکت باقی می ماند و جزئی از حقوق صاحبان سهام محسوب می شود. این سود سهمی که با عنوان اندوخته شناخته می شود بخشی از سود واحد تجاری است که گاهی به واسطه الزامات قانونی و گاهی به خاطر تصمیم مجمع عمومی صاحبان سهام در یک شرکت و به دلایلی مثل حمایت از منافع بستانکاران/اعتباردهندگان یا به دلیل ایجاد منابع لازم برای توسعه شرکت در بین سهامداران توزیع نمی شود.
میزان یک بیستم سود خالص هر سال به صورت پیش فرض به عنوان اندوخته قانونی در نظر گرفته می شود.
بیشتر بخوانید:
