جدیدترین اخبار
پربازدید های هفته
بیشترین نظر
وب گردی
بسته‌های ویژه خبری
اخبار چهره‌ها
اخبار نهادها و سازمان‌ها

حمل‌ونقل دریایی؛ ستون فقرات اقتصاد ایران در مسیر توسعه پایدار

۱۶:۴۷ - ۰۵ مرداد ۱۴۰۴
حمل‌ونقل دریایی اهمیت بالایی در پایداری و رشد اقتصاد ایران دارد و با توسعه زیرساخت‌ها و بهره‌گیری از خدمات تخصصی، می‌تواند محرک اصلی تجارت خارجی ایران شود.

حمل‌ونقل دریایی؛ ستون فقرات اقتصاد ایران در مسیر توسعه پایدار

یکی از ارکان اصلی تجارت بین‌المللی، حمل‌ونقل دریایی است که نقش مهمی در جابه‌جایی کالاها با هزینه پایین و حجم بالا ایفا می‌کند. ایران با دسترسی به آب‌های آزاد از طریق خلیج فارس و دریای عمان، در مسیرهای مهم بین‌المللی قرار گرفته و می‌تواند پل ارتباطی بین آسیا، آفریقا و اروپا باشد. این موقعیت استراتژیک ظرفیت بزرگی برای رشد اقتصادی، توسعه صادرات و تبدیل کشور به هاب منطقه‌ای تجارت دریایی فراهم کرده است. در ادامه با ما همراه باشید تا اهمیت حمل‌ونقل دریایی در اقتصاد ایران را بررسی کنیم.

سهم حمل‌ونقل دریایی در اقتصاد ایران

بیش از ۹۰% از صادرات و واردات کالا در ایران با حمل‌ونقل دریایی انجام می‌شود؛ بنابراین بنادر و مسیرهای دریایی، محورهای اصلی تجارت ایران با سایر کشورها هستند. از میان بنادر ایران، بندر شهید رجایی با بیش از ۴۵ میلیون تن صادرات و حدود ۱۰ میلیون تن واردات در سال ۱۴۰۲، نقش مهمی در زنجیره تامین ایفا کرده است. همچنین بندر امام خمینی با ظرفیت بیش از ۵۰ میلیون تن سالانه، دومین بندر مهم کشور محسوب می‌شود. این مراکز مهم دارای تجهیزات پیشرفته و ارتباط موثر با شبکه‌های ریلی و جاده‌ای هستند و نقش اساسی در انتقال کالا، کاهش هزینه و افزایش سرعت تجارت دارند.

فرصت‌های اقتصادی ناشی از حمل‌ونقل دریایی در ایران

توسعه حمل‌ونقل دریایی یکی از مهم‌ترین اهرم‌ها برای رشد اقتصادی کشور است. این موضوع نه تنها باعث افزایش درآمدهای تجاری می‌شود، بلکه مزایای سرمایه گذاری و توسعه منطقه‌ای نیز ایجاد می‌کند. در ادامه مهم‌ترین فرصت‌های اقتصادی نشات گرفته از حمل‌ونقل دریایی را بررسی می‌کنیم.

  • اشتغال‌زایی مستقیم یا غیرمستقیم: فعالیت‌های بندری، کشتیرانی، تعمیرات کشتی، بارگیری و تخلیه کالا به صورت مستقیم فرصت‌های زیادی برای اشتغال فراهم می‌کند. همچنین مشاغل پشتیبان حمل‌ونقل دریایی مانند ترخیص کالا، حمل زمینی، لجستیک و بیمه حمل‌ونقل دریایی، اشتغال غیرمستقیم را در سطح ملی فراهم کرده است.
  • جذب سرمایه گذاری داخلی و خارجی: ایجاد زیرساخت‌های بندری، توسعه اسکله‌ها و تجهیز ناوگان کشتیرانی؛ زمینه جذب سرمایه گذاری در بخش خصوصی و مشارکت خارجی را فراهم می‌کند. مناطق با ثبات بندری و دسترسی به آب‌های آزاد، مورد توجه سرمایه گذاران بین‌المللی قرار می‌گیرند.
  • گسترش مناطق آزاد و ویژه اقتصادی: بنادر فعال دریایی مثل بندر چابهار، بندرعباس و بندر انزلی، فضای مناسبی برای ایجاد مناطق آزاد هستند. این مناطق مشوق‌های مالیاتی، قوانین تجاری ساده‌تر و دسترسی مستقیم به مسیرهای صادراتی را ارائه می‌دهند. به این ترتیب، با جذب صنایع تبدیلی، مراکز بسته‌بندی و خدمات بازرگانی، نقش مهمی در رشد منطقه‌ای و صادرات غیرنفتی ایفا می‌کنند.

چالش‌های پیش‌روی صنعت دریایی ایران

صنعت حمل‌ونقل دریایی ایران با وجود ظرفیت‌های ژئوپلیتیکی و منابع انسانی توانمند، با چالش‌های متعددی مواجه است که مانع بهره‌برداری کامل از فرصت‌های اقتصادی می‌شود. در ادامه مهم‌ترین موانع پیش‌روی صنعت حمل‌ونقل دریایی ایران را عنوان می‌کنیم.

  • تحریم‌ها و محدودیت‌های بین‌المللی: تحریم‌های اقتصادی، به خصوص در حوزه بانکی، بیمه و دسترسی به سیستم‌های مالی بین‌المللی، موانع بزرگی در خرید تجهیزات، تعمیر ناوگان و جذب سرمایه خارجی پیش‌روی صنعت دریایی ایران گذاشته است. علاوه بر این موارد، خطوط کشتیرانی بین‌المللی همکاری خود با بنادر ایران را محدود کرده‌اند.
  • نوسازی ناوگان دریایی: بخش بزرگی از ناوگان تجاری ایران فرسوده بوده و از نظر استانداردهای محیط زیست و ایمنی، چالش‌های جدی دارد. کمبود کشتی‌های کانتینر بر مدرن، هزینه بالای تعمیر و نبود فناوری‌های نوین، بهره‌وری عملیات دریایی را کاهش داده است.
  • مشکلات زیرساختی و لجستیکی: نبود اتصال موثر بین بنادر اصلی و شبکه حمل‌ونقل ریلی و جاده‌ای مناسب، باعث کند شدن سرعت انتقال کالا به مراکز مصرف و تولید داخلی شده است. همچنین کمبود انبارهای استاندارد، تجهیزات تخلیه بار و مدیریت دیجیتال در برخی بنادر، باعث افزایش زمان توقف کشتی‌ها و کاهش رقابت پذیری بنادر ایران با رقبای منطقه‌ای (مانند جنل‌علی و بصره) شده است.

برنامه‌ها و سیاست‌های دولت برای توسعه حمل‌ونقل دریایی

دولت ایران با اتخاذ سیاست‌های کلان دریامحور، برنامه‌های گسترده‌ای در زمینه حمل‌ونقل دریایی تدوین کرده است. قصد دارد تا با مدرنیزه‌سازی زیرساخت‌ها، ایجاد خطوط حمل منظم و جذب سرمایه، نقش بنادر را در تجارت و ترانزیت تقویت کند. سازمان بنادر نیز ۶ راهبر توسعه‌ای را اجرا کرده که شامل مدرن سازی تجهیزات، جذب سرمایه گذاری داخلی و خارجی و توجه ویژه به امنیت و حفاظت محیط زیست می‌شود.

نقش حمل‌ونقل دریایی در تحقق اقتصاد مقاومتی

حمل‌ونقل دریایی یکی از ارکان راهبری اقتصاد مقاومتی بوده و نقشی کلیدی در کاهش وابستگی به مرزهای زمینی و مقابله با تحریم‌ها ایفا می‌کند. با توسعه بنادر و ناوگان کشتیرانی، می‌توان صادرات غیرنفتی، واردات کالاهای اساسی و ترانزیت منطقه‌ای را تسهیل کرد و پایداری اقتصادی کشور را افزایش داد. با ارتقای ظرفیت‌های بندری و استفاده از موقعیت ژئوپلیتیکی ایران، می‌توان مسیرهای تجاری جدید ایجاد کرد و تاب آوری زنجیره تامین را بهبود بخشید. همچنین حمل‌ونقل دریایی با هزینه کمتر نسبت به سایر روش‌ها، باعث افزایش بهره‌وری و رقابت پذیری محصولات ایرانی در بازارهای جهانی می‌شود.

نقش شرکت‌های لجستیک در توسعه حمل‌ونقل دریایی

شرکت‌های لجستیکی نقش مهمی در توسعه حمل‌ونقل دریایی دارند. این شرکت‌ها با ارائه خدمات تخصصی در زمینه حمل، ترخیص، بارگیری، بسته‌بندی، انبارداری و مدیریت یکپارچه بار فرآیند جابه‌جایی محموله از مبدا تا مقصد را تسهیل می‌کنند. شرکت‌های لجستیکی به عنوان رابط میان صاحبان کالا، بنادر، ناوگان دریایی و نهادهای دولتی، هماهنگی موثری در زنجیره تامین به وجود می‌آورند.

 به این ترتیب، حضور این شرکت‌ها باعث افزایش بهره‌وری در فرآیندهای حمل‌ونقل، کاهش اتلاف منابع و بهبود برنامه‌ریزی در جابه‌جایی کالاها می‌شود. در واقع شرکت‌های لجستیکی با هماهنگ‌سازی فرآیندهای حمل‌ونقل بین‌المللی، باعث تسریع تجارت خارجی، ارتقای جایگاه بنادر و تقویت نقش ترانزیت منطقه‌ای می‌شوند.

کلام آخر

حمل‌ونقل دریایی اهمیت بالایی در پایداری و رشد اقتصاد ایران دارد و با توسعه زیرساخت‌ها و بهره‌گیری از خدمات تخصصی، می‌تواند محرک اصلی تجارت خارجی ایران شود. در این میان شرکت‌هایی نظیر پی‌اس‌پی اکسپرس با ارائه خدمات حمل‌ونقل بین‌المللی، ترخیص کالا از گمرک، حمل بار کارگو، پست درب به درب بین‌المللی و انبارداری کالا در گمرک نقش مهمی در زمینه حمل‌ونقل دریایی دارند. به این ترتیب، در صورتی که می‌خواهید شرکتی با خدمات‌دهی مطمئن برای تسهیل حمل بار خود انتخاب کنید، PSP Express یکی از گزینه‌های اصلی شما خواهد بود.

پیشنهاد سردبیر
۱۱:۰۳ - يکشنبه ۰۵ مرداد ۱۴۰۴
۰۸:۲۸ - جمعه ۰۳ مرداد ۱۴۰۴
۱۰:۲۱ - پنجشنبه ۱۹ تير ۱۴۰۴
۱۱:۵۹ - سه‌شنبه ۱۷ تير ۱۴۰۴
۱۰:۴۵ - سه‌شنبه ۱۷ تير ۱۴۰۴
۱۸:۵۹ - دوشنبه ۱۶ تير ۱۴۰۴
۱۷:۵۰ - پنجشنبه ۱۲ تير ۱۴۰۴
۰۷:۴۴ - يکشنبه ۰۸ تير ۱۴۰۴
۱۱:۱۳ - جمعه ۱۶ خرداد ۱۴۰۴
۱۲:۰۰ - شنبه ۱۰ خرداد ۱۴۰۴
۱۰:۰۶ - پنجشنبه ۰۸ خرداد ۱۴۰۴
۱۱:۰۱ - پنجشنبه ۰۸ خرداد ۱۴۰۴
۱۲:۵۳ - سه‌شنبه ۰۶ خرداد ۱۴۰۴
۱۹:۰۰ - سه‌شنبه ۰۶ خرداد ۱۴۰۴
۱۰:۱۱ - چهارشنبه ۳۱ ارديبهشت ۱۴۰۴
۱۸:۲۲ - شنبه ۲۷ ارديبهشت ۱۴۰۴
۱۶:۰۲ - يکشنبه ۲۱ ارديبهشت ۱۴۰۴
۱۱:۰۱ - يکشنبه ۲۱ ارديبهشت ۱۴۰۴