شاخص کل هم وزن چیست؟
شاید همواره این ذهنیت در اذهان اغلب سرمایه‌داران بازار سرمایه و بورس خطور کرده باشد که آیا شاخص کل بورس می‌تواند معیار خوبی برای وضعیت کلی بازار بورس و سرمایه محسوب شود یا خیر؟ از آنجایی که بار‌ها شاهد این مسئله بوده‌ایم که معاملات بلوکی شده روی تابلوی اصلی در سهام شاخص‌ساز منجر به جهت‌دهی شاخص کل بورس شده است، پس نمی‌توان به طور حتم با مشاهده وضعیت شاخص کل بورس پی به وضعیت کلی بورس ببریم؛ بنابراین شاخص هم‌وزن در سال ۱۳۹۳ در بازار بورس ایران به یک باره سر برآورد تا در اختیار سرمایه‌گذاران فعال بازار بورس و سرمایه قرار گیرد تا در این فرآیند سرمایه‌گذاران بر پایه آموزش تحلیل تکنیکال و آموزش تحلیل بنیادی با دقت نظر بیشتری نسبت به ورود و خروج نقدینگی و نیز وضعیت کلی بازار بورس و سرمایه بهترین تصمیم را بگیرند.
شاخص کل هم وزن یکی از شاخص های مهم برای بررسی وضعیت عملکرد بازار بورس در گذشته و آینده می باشد، این شاخص بدان معناست که در محاسبه آن تمام شرکت ها دارای وزن یکسانی می باشند و شرکت های بزرگ و کوچک دارای اثرگذاری یکسان در این شاخص هستند. در نتیجه اگر شاخص هم وزن مثبت شود یعنی اینکه تعداد بیشتری از شرکت ها در بورس مثبت هستند. در صورتی که شاخص کل منفی اما شاحص هم وزن مثبت باشد بیانگر آن است که سهام های شرکت های خیلی بزرگ در بورس منفی هستند اما تعداد زیادی از شرکت ها ( با حجم کوچک و متوسط) مثبت اند.
امتیاز شاخص هم‌وزن این است که بر اساس میزان بازدهی اکثر شرکت‌ها و نه بر اساس سرمایه بیشتر است و برخلاف شاخص کل بورس میزان مثبت و منفی بورس را نشان می‌دهد.
تفاوت شاخص هم وزن با شاخص بورس
در این قسمت با توجه به درهم‌تنیدگی این دو اصطلاح رایج در علم بورس درصدد تفاوت میان این دو بر آمده تا با وجود قائل شدن تفاوت میان شاخص کل بورس با شاخص هم‌وزن بهتر بتوان هر مفهومی را درک نمود. به واقع می‌توان گفت تفاوت میان شاخص کل بورس با شاخص هم‌وزن در این است که وزن شرکت‌ها در شاخص هم‌وزن چندان تأثیرگذار نیست و سرمایه آن‌ها یکسان در نظر گرفته می‌شود و تأثیر افزایش و کاهش سود و قیمت سهام شرکت‌ها در شاخص در واقع به یک میزان تأثیر خود را می‌نهد.
پس شاخص هم‌وزن میانگین بازدهی شرکت‌ها را با ضریب یکسان مورد محاسبه قرار می‌دهد و آن‌ها را در نمودار نشان می‌دهد. با آموزش تحلیل تکنیکال و آموزش تحلیل بنیادی می‌توان از این اعداد و ارقام بیشترین بهره‌وری را داشت.
نکته دیگر اینکه در شاخص هم‌وزن تمام شرکت‌های بزرگ و کوچک یکسان و با یک دید در نظر گرفته می‌شوند. زمانی که شاخص هم وزن منفی است، بیانگر این مسئله است که بازدهی بیش از نصف شرکت‌های بازار رو به کاهش رفته است و زمانی که شاخص هم وزن مثبت باشد، بیانگر رشد بازدهی بیش از نصف شرکت‌های بازار است. این در حالی است که در شاخص کل بورس این احتمال وجود دارد که اکثر شرکت‌ها بازدهی منفی داشته باشند، اما مثبت بودن چند شرکت بزرگ به تنهایی کافیست که شاخص کل بورس مثبت گردد و این برخلاف شاخص هم‌وزن است که بر اساس میزان بازدهی اکثر شرکت‌ها و نه بر اساس سرمایه بیشتر مثبت و منفی بورس نشان داده می‌شود؛ لذا شاخص هم وزن قابل اعتمادتر است.
