در برابر روند افزایش قیمت کالاها و خدمات و تاثیر آن بر سطح رفاه زندگی، افراد به سرمایه‌گذاری روی می‌آورند تا بتوانند ارزش سرمایه خود را حفظ و قدرت خریدشان را به تدریج افزایش دهند. مسکن، بورس، طلا و ارز دارایی‌هایی هستند که می‌توان در آن‌ها سرمایه‌گذاری کرد. هر یک از این بازارها ویژگی‌های خاص خود را دارد و افراد برای موفقیت در آن به آموزش و تمرین و اجرای عملی آموزه‌ها نیاز دارند.
با توجه به این که میزان بازدهی یکی از مهم ترین عوامل انتخاب مقصد سرمایه‌گذاری است و در بلندمدت، بازار سرمایه بازدهی مطلوبی را در مقایسه با دیگر بازارهای مالی داشته است، بسیاری از افراد برای سرمایه گذاری این بازار را انتخاب می‌کنند.
بورس، بازاری است که در آن سهام و اوراق بهادار مختلف در میان خریداران و فروشندگان معامله می‌شود. با توجه به حضور تعداد قابل توجه معامله گران حقیقی و حقوقی و تاثیر عوامل مختلف داخل و خارج از بازار بر روند معاملات و بازار، فعالان بازار سرمایه برای مدیریت ریسک و موفقیت نیاز است که جهت درک بهتر آنچه در بازار اتفاق می‌افتد، آموزش ببینند.
فعالان بازار بورس از روش‌های مختلف تحلیلی برای درک بازار و تا حد امکان پیش بینی روند آینده آن استفاده می‌کنند. تحلیل بنیادی، تحلیل تکنیکال و تابلوخوانی سه روش تحلیلی رایج در بازارهای مالی به شمار می‌روند. در ادامه به مبحث تابلوخوانی بیشتر می‌پردازیم.
در بازار بورس، اطلاعات مربوط به معاملات هر دارایی مانند سهام با یک نماد مشخص بر روی تابلوی معاملاتی درج می‌شود و معامله‌گران می‌توانند از طریق آن نسبت به جزئیات معاملات نماد مربوطه در لحظه آگاه شوند.
تعداد معاملات، حجم و ارزش معاملات، تعداد خریداران و فروشندگان، آخرین قیمت معاملاتی، بازه نوسان قیمت، قدرت معامله‌گران حقیقی و حقوقی، سود محقق شده هر سهم شرکت و تغییرات قیمت هر سهم در طول جلسه معاملاتی از جمله مهم‌‌ترین اطلاعاتی است که تابلوی معاملات نمایش می‌دهد.
آگاهی از اطلاعات فوق به معامله‌گران کمک می‌کند که بتوانند با دید بهتر برای انجام معاملات اقدام کنند و تصمیمات بهینه تری اتخاذ کنند. البته نقش تابلوی معاملات صرفا به این اطلاعات محدود نمی‌شود، بلکه با آموزش و درک بهتر تابلو می‌توان موارد دیگری مانند نسبت خریدار به فروشنده، ورود و خروج پول هوشمند و موارد با اهمیت دیگر را نیز تشخیص داد.
به بررسی اطلاعات تابلوی معاملاتی، تابلوخوانی گفته می‌شود. این روش به معامله‌گران کمک می‌کند تا در مدت زمان کم نسبت به روند کوتاه مدت معاملات یک نماد آگاهی یافته و تصمیم‌های بهتری اتخاذ کنند. به کمک این شیوه حتی می‌توان روند معاملات روزهای آتی را نیز تا حدی پیش بینی کرد.
معاملات نمادها در بازار سرمایه می‌تواند تحت تاثیر حجم قابل توجه سرمایه بعضی از اشخاص قرار گرفته و باعث تغییر روند شود. این حجم از سرمایه که نقش فعالی در روند معاملات دارد، پول هوشمند خوانده می‌شود و از سوی افراد یا نهادهای مالی خبره مدیریت می‌شود.
دارندگان پول هوشمند، روند معاملات یک دارایی را تغییر می‌دهند یا در مسیر مورد نظر خود آن را هدایت و کنترل می‌کنند. شناسایی پول هوشمند به معامله‌گران کمک می‌کند که بتوانند آنچه در حال وقوع است را بهتر درک کنند و آن را در تصمیمات معامله‌گری خود در نظر بگیرند.
یکی از موارد شناسایی پول هوشمند، تغییر قابل توجه در نسبت خریدار به فروشنده و افزایش نامتعارف ارزش و حجم معاملات است. همچنین ممکن است حجم قابل توجهی از یک دارایی مانند سهام یک شرکت میان دو یا چند کد معاملاتی جا به جا شود که به آن "کد به کد" گفته می‌شود. از نظر تکنیکی اگر این اتفاق در سطوح حمایت یا مقاومت روی دهد، می‌تواند نشانه تغییر روند باشد. اطلاعات یاد شده از تابلوی معاملات نماد مورد نظر در سایت مدیریت فناوری بورس تهران قابل مشاهده است.
یکی دیگر از اطلاعاتی که تابلوی معاملات در اختیار معامله‌گران می‌گذارد، قیمت پایانی است. تابلوی معاملات اطلاعاتی مانند اولین قیمت، آخرین قیمت، قیمت پایانی، محدوده قیمت مجاز روز و مانند آن را نمایش می‌دهد. آخرین قیمتی که نماد در جلسه معاملاتی مورد نظر با آن معامله شده است، قیمت بسته شدن یا قیمت آخرین معامله نامیده می‌شود.
قیمت پایانی، میانگین موزون قیمت معاملات روز است که در آن حجم مبنا و حجم معاملات در نظر گرفته می‌شود. قیمت آخرین معامله ممکن است تحت تاثیر عوامل مختلفی مانند فقدان فرصت کافی برای ارزیابی و عجله در سفارش گذاری، ایجاد آگاهانه اثر روانی و … دستخوش تغییرات زیادی شود و لذا نمی‌تواند معیار مناسبی برای تحلیل معاملات آن جلسه قرار گیرد. به همین دلیل برای بررسی روند قیمت یک دارایی به قیمت پایانی استناد می‌شود و این قیمت، مبنای قیمت معاملاتی روز بعد قرار می‌گیرد و بازه مجاز قیمتی روز بعد بر اساس آن محاسبه می‌شود. قیمت‌های معاملاتی موجود در تابلو را می‌توان هم از سایت مدیریت فناوری بورس و هم از طریق سامانه‌های معاملاتی آنلاین کارگزاری‌ها مشاهده کرد.
نکات فوق حاکی از اهمیت تابلوخوانی در مدیریت ریسک و افزایش موفقیت است که البته لازم است با روش‌های تحلیلی دیگر نیز ترکیب شود چرا که هیچ یک از روش‌های تحلیلی به تنهایی برای تصمیم گیری در خصوص معاملات کافی نیست.
