یوان چین در روسیه به بن‌بست خورد

به گزارش نبض بورس، کشورهایی که به تجارت با روسیه ادامه می‌دهند، با فشار فزاینده آمریکا، به خصوص به واسطه تهدید تحریم‌های ثانویه، مواجه هستند که یک بازدارنده موثر برای استفاده بیشتر از یوان بوده است.

الکس ایزاکوف، اقتصاددان روسیه در بلومبرگ اکونومیکس در این باره گفت: مسکو ممکن است بیش از آنچه بانک‌های چینی مایل باشند، مشتاق به استفاده از یوان باشد. اما تهدید تحریم‌های ثانویه آمریکا، بانک‌ها را می‌ترساند. بازار، کمبود یوان در روسیه و همچنین اجتناب از تامین نقدینگی در میان بانک‌های چینی را نشان می‌دهد.

پس از آن که جانت یلن، وزیر خزانه‌داری آمریکا در دسامبر اعلام کرد آمریکا، در اقدامی قاطع علیه موسسات مالی که تامین ماشین جنگی روسیه را تسهیل می‌کنند، تردید نخواهد کرد، شکاف در نرخ استقراض یک شبه یوان در روسیه و چین، به شدت افزایش یافت. این اختلاف از زمان صدور این اخطار، چند درصد مانده است. آمریکا همچنین در دسامبر با تحریم‌های ثانویه علیه شرکت‌های مالی خارج از این کشور موافقت کرد و بانک‌های دولتی چین، محدودیت‌های مالی برای مشتریان روسی را تشدید کردند.

داده‌های گمرک چین نشان می‌دهد در مدت دو سال، روسیه از نظر حجم تجارت با چین، از آلمان، استرالیا و ویتنام پیشی گرفته است. حجم تجارت در سال ۲۰۲۳، بیش از ۶۰ درصد افزایش یافت و به ۲۴۰ میلیارد دلار رسید. چین از خرید تخفیف‌دار نفت و سایر کالاهای روسیه با سود می‌برد و روسیه به نوبه خود، به طیف گسترده‌ای از محصولات مصرف کننده و دارای فناوری پیشرفته دست پیدا می‌کند.

 در نتیجه، چین به شریک تجاری اصلی روسیه تبدیل شده است و یوان، اکنون حدود ۴۰ درصد از پرداخت‌های صادراتی و وارداتی روسیه و بیش از نیمی از گردش مالی بازار ارز خارجی روسیه را تشکیل می‌دهد. گستردگی یوانیزه شدن روسیه با در نظر گرفتن این که از حدود صفر در ابتدای سال ۲۰۲۲ و پیش از وقوع جنگ اوکراین، آغاز شد، کاملا چشمگیر بوده است.

این امر روسیه را به بزرگترین مشارکت کننده در اقدامات پکن برای افزایش نقش یوان در پرداخت‌های بین‌المللی تبدیل کرده است.

طبق برآورد بلومبرگ اکونومیکس، سهم تجارت چین به یوان، در سه ماهه اول سال میلادی جاری، ‌همچنان افزایش یافت و ۲۹ درصد از این افزایش از سال ۲۰۲۱، مربوط به روسیه بود. برآوردها نشان می‌دهد تجارت روسیه با چین تقریباً به طور کامل به یوان است و صادرات مبتنی بر یوان روسیه، از آنچه به چین می‌فروشد بیشتر است، یعنی سایر کشورها، پول به روسیه را به یوان پرداخت می‌کنند.

با این حال، بر اساس محاسبات بلومبرگ مبتنی بر داده‌های گمرک چین، رشد سالانه مجموع تجارت بین چین و روسیه در پنج ماه اول سال ۲۰۲۴، به سه درصد در مقایسه با حدود ۴۲.۵ درصد در سال گذشته کاهش یافت. برآورد بانک روسیه نشان می‌دهد سهم تجارت روسیه با ارزهای کشورهای دوست، در مقایسه با سال گذشته، افزایش نیافت.

چندین بانک بزرگ چین، قبول یوان از روسیه را متوقف کردند و این مسئله، واردات را به مدت چندین ماه تحت تاثیر قرار داد. شرکت‌های روسی به رسانه‌های محلی گفتند پس از دیدار پوتین با شی جین پینگ، رئیس‌جمهور چین، در ماه مه، این مشکل با استفاده از بانک‌های کوچک منطقه‌ای حل شد، اما مقامات این کشور اعلام کردند که نگرانی‌ها همچنان به قوت خود باقی هستند.

شواهد جایگاه جدید یوان در اقتصاد روسیه، همه جا عیان است. سهامداران آمریکایی شرکت یاندکس هلند زمانی که کسب و کار روسی خود را فروختند، به جای دلار یا یورو که انتقال آنها از روسیه غیرممکن بود، یوان دریافت کردند. در جای دیگر، شرکت‌ها هنگام تبدیل وام‌های دلاری و یورویی و انتشار اوراق قرضه جدید، به یوان در کنار روبل روی آورده‌اند، در حالی که بانک روسیه، از ارز چین برای فعالیت‌های صندوق رفاه ملی استفاده می‌کند.

در ابتدای سال میلادی جاری، یوان از نظر سپرده‌گذاری در بانک‌های روسیه، از دلار پیشی گرفت و به ارز اصلی پس انداز تبدیل شد. در سال ۲۰۲۳، حجم سپرده‌های یوان در روسیه ۲ برابر شد و به ۶۸.۷ میلیارد دلار رسید که چندین برابر بیشتر از سایر اقتصادهای برتر یوان مانند انگلیس و سنگاپور است.

بر اساس گزارش بلومبرگ، جدیدترین دور از محدودیت‌های آمریکا در ژوئن، منجر به توقف مبادلات ارزی برای دلار و یورو در روسیه شد و یوان تنها ارز موجود برای مبادلات و خرید در حساب‌های کارگزاری در این کشور بود. | خبرگزاری ایسنا