کد خبر: ۷۷۴۸۴
۱۲:۲۸
۱۴۰۳/۰۴/۱۷

اقتصاد با بخشنامه‌های شتاب‌زده سامان نمی‌یابد

کد خبر: ۷۷۴۸۴
۱۲:۲۸
۱۴۰۳/۰۴/۱۷
محمود نجفی عرب، رییس اتاق بازرگانی تهران با اشاره به اعلام ضرورت بهبود فضای کسب‌وکار برای رونق بورس اعلام کرد: علاج را باید در آزادسازی نرخ ارز و حرکت به سمت تک‌نرخی کردن ارز بدانیم و سیاست‌گذار را به این مسیر سوق دهیم که با اعمال سیاست‌های دستوری نمی‌توان اقتصاد و کسب‌وکار را سامان داد.

به گزارش نبض بورس، محمود نجفی عرب علل وجود شرایط رکودی در بازار سهام، معضلات شکاف بسیار زیاد نرخ ارز نیما و آزاد در اقتصاد، نرخ دستوری سامانه نیما برای بازگشت ارز حاصل از صادرات شرکت‌ها و اعمال سیاست تثبیت نرخ ارز از سوی بانک مرکزی را مورد بررسی و ارزیابی قرار داده که در ادامه آن را می‌خوانید:

نزدیک به چهار سال از شرایط رکودی بازار سهام می‌گذرد و سهام عمده شرکت‌های بزرگ که تولیدات مستمر و حتی رو به رشدی داشتند نیز در مسیر صعودی قرار نگرفته است؛ کارشناسان دلیل این شرایط را به صدور بخشنامه‌های هزینه‌زا برای شرکت‌ها ربط داده‌اند که این امر باعث از بین رفتن فرصت احیا از بازار سهام می‌شود؛ نظر و راهکار شما در این باره چیست؟

طبق اظهارنظرهای مطرح شده در بین اقتصاددانان و اهالی بازار سرمایه، بورس دماسنج اقتصاد کشور بوده و نشان دهنده بخشی از کلیت اقتصاد است.

اکنون اقتصاد، درگیر تورم بسیار بالایی بوده و از طرفی بازار سرمایه، محل مداخله زیاد و گسترده دولت و بخش شبه‌دولتی است که تا زمان وجود این مداخلات، اساساً نمی‌توان مستقل از خواست، مطالبه و سیاست‌های دولت در مورد بازار نظر داد و توقعی از آن داشت.

نااطمینانی از آینده، عامل دیگری است که سرمایه‌گذاران را در بورس دچار سردرگمی کرده و باعث خدشه‌دار شدن اعتماد فعالان اقتصادی برای ورود و سرمایه‌گذاری در این حوزه شده است، در این راستا باید عواملی مانند بی‌ثباتی در شاخص‌های اقتصاد کلان، بی‌اعتمادی به سیاست‌گذار و البته وجود محیط نامطلوب در کسب‌وکار را نیز اضافه کرد.

با توجه به وجود چنین مسایلی چندان غیرطبیعی و دور از ذهن نیست که بازار سرمایه از وضعیت مساعدی برخوردار نباشد، با این حال برای احیای این بخش از اقتصاد باید هر چه سریع‌تر نسبت به اصلاح عوامل موثر بر کیفیت بورس و بازار سرمایه اقدام کرد.

به نظر می‌رسد که در گام نخست، دولت باید فضای کسب‌وکار را آرام و شرایط هرگونه فعالیت اقتصادی را در کشور برای حضور و دوام سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی تلطیف کند، تجربه دهه‌های اخیر در نظام اقتصادی ایران نشان داده که نمی‌توان با دستورالعمل و بخشنامه‌های شتاب‌زده و به‌دور از مبنای علمی نمی‌توان اقتصاد را سامان داد.

اکنون تعدد قوانین به عنوان مشکل فعلی بازار سرمایه محسوب می‌شود و عملا به دلیل وجود برخی از محدودیت‌های چشمگیر شاهد جلوگیری از آزادی عمل سهامداران و سرمایه‌گذاران در این بازار هستیم، همچنین نوسانات ایجاد شده در ارزش سهام تحت تاثیر عواملی غیر از مسایل تاثیرگذار بر بازار شکل می‌گیرد.

فعالان اقتصادی مساله‌ مربوط به شکاف بسیار زیاد نرخ ارز نیما و آزاد را به عنوان یکی از معضلات بزرگ فعلی اقتصاد عنوان می‌کنند؛ رویدادی رانت زا که به زیان تولیدکنندگان یا همان شرکت‌های بورسی است. نگاه شما به شکاف نرخ ارز چیست؟ آیا با پایداری این شکاف، می‌توان امیدی به جهش تولید، بهبود شرایط شرکت‌های تولیدی و به تبع آن بهبود اوضاع بازار سرمایه داشت؟

تردیدی نیست که همیشه و در همه شرایطی، برقراری نظام تک‌نرخی ارز جزو خواسته‌های بخش خصوصی بوده، زیرا تاکنون بارها تجربه نشان داده که چند نرخی بودن ارز هیچ حاصلی جز پهن کردن سفره رانت و فساد نداشته و ندارد. دوران دولت‌های هفتم و هشتم جزو باثبات‌ترین دوران اقتصاد ایران بعد از انقلاب بود که در آن زمان، فعالیت‌های اقتصادی با رونق زیادی همراه بود و شاخص‌های اقتصادی نوسانات کمی را تجربه کردند.

در این دوره، دولت و بانک مرکزی تلاش زیادی را در تک نرخی کردن ارز داشتند که در این برهه در ابتدا فاصله بین نرخ ارز دولتی و آزاد به کمترین میزان رسید و در نهایت در سال ۸۱ ارز تک‌نرخی شد. نظام ارز چند نرخی مخل اقتصاد است و هیچ کمکی به بهبود شرایط اقتصاد و رفاه حال مصرف‌کننده نمی‌کند که در این راستا، تولیدکنندگان نیز بیشترین آسیب را از چند برخی بودن ارز دیدند و نسبت به اصلاح نظام ارزی و تک‌نرخی شدن ارز، بارها از طریق مجامع مختلف از جمله اتاق بازرگانی تهران، پیام واحد خود را به اطلاع دولت رسانده‌اند.

نباید انتظار داشت با وجود ارز رانتی که واحدهای تولیدی و بخش خصوصی کمترین برخورداری را از آن دارند، تولید سامان بگیرد .

در این میان، با وجود ارز نیمایی، شاهد صف طولانی تخصیص این ارز هستیم که معضل و مشکلات فراوانی را نیز برای بخش تولید به بار آورده‌ است. به باور بخش‌خصوصی، تک نرخی شدن ارز علاوه بر حذف رانت و فسادهای مربوط به این بخش، تولید را نیز در مدار آرامش و احیا قرار می‌دهد و آثار و تبعات آن را نیز می‌توان در بازار سرمایه مشاهده کرد.

ارزیابی شما از نرخ دستوری سامانه نیما برای بازگشت ارز حاصل از صادرات شرکت‌ها چیست؟ آیا این رویه به معنای اعطای یارانه رسمی به واردکنندگان به جای حمایت از تولیدکنندگان نیست؟ آیا واقعی‌سازی نرخ ارز نیما می‌تواند محرک واقعی رشد تولید، صادرات و بازار سرمایه باشد؟

در حال حاضر پیمان‌سپاری ارزی و قیمت‌گذاری دستوری ارز در سامانه نیما به عنوان اصلی‌ترین مشکل در بخش صادرات تلقی می‌شود.

این سیاست‌ها منجر به کاهش قابل توجه صادرات غیرنفتی شده، به نحوی که در سال ۱۴۰۲ تراز تجاری به منفی ۱۶ میلیارد دلار رسید و دولت هم برای نخستین بار به منظور پوشش این مساله، آمار صادرات نفت را وارد آمار تجارت غیرنفتی کشور کرد تا از این طریق تراز تجاری را مثبت جلوه دهد.

نرخ ارز باید یکسان و از طریق بازار تعیین شود و همه آن را بپذیرند. با نرخ دستوری که در این سال‌ها از سوی دولت‌ها برای ارز اعمال شده، نمی‌توان به رونق در صادرات غیرنفتی امید بست.اگر صادرات جان نگیرد، نمی‌توان رشد کمی و کیفی را برای تولید متصور بود، در نهایت این زنجیره مصرف‌کننده را مورد هدف قرار می دهد و بسته به نقش و اعتباری که برای تولید و صادرات درنظر گرفته می‌شود، سفره مردم را می‌توان ارزیابی کرد.

طی چند سال اخیر تفکری در اقتصاد ایران قوت گرفته که صادرات شرکت‌های بزرگ عامل گران‌ شدن سفره مردم است و با در اختیار گرفتن نبض بازار دلار باعث گرانی سفره مردم شدند؛ آیا هدف قرار گرفتن شرکت‌های مادر تولیدی برای آینده ایران خطرناک نیست؟

ایده نسبت دادن گرانی به نرخ ارز به عنوان یک بحث انحرافی و غلط‌ انداز تلقی می‌شود. تورم ناشی از سیاست پولی بوده و کسری بودجه دولت و سیاست‌های پولی باعث تورم بالای کشور در سال‌های گذشته شده که این اتفاقات خود را در ناترازی بودجه، ناترازی نظام بانکی و افزایش قابل توجه بدهی دولت به بانک‌ها و بانک‌ها به بانک مرکزی نشان داده است.

گرانی به معنای افزایش قیمت کالاها خود معلول تورم بوده و باعث افزایش قیمت‌ها می‌شود، اثرگذاری ارز به عنوان یک قیمت نسبی در افزایش قیمت دیگر کالاها ناشی از آن است که ارز در طول دهه‌های گذشته به عنوان لنگر کنترل تورم استفاده شده و دولت‌ها همیشه سعی داشتند تا با بهره‌برداری از ارزهای نفتی و سرکوب قیمت ارز، رفاه کوتاه‌مدتی را از طریق واردات کالا و خدمات به مصرف‌کننده ارایه دهند.

این رفاه با کوچکترین نوسان و رها شدن فنر نرخ ارز از بین می‌رود، بنابراین با توجه به چنین مسایلی باید بر روی آسیب و ابتلای بیماری اقتصاد تمرکز و از ورود به موارد انحرافی پرهیز کرد.

بنگاه‌های تولیدی و صادراتی کشور اگر در مدار رونق قرار بگیرند و تعاملات بین‌المللی را برای رشد فعالیت‌های خود در پیش بگیرند، سود و منفعت آن نصیب کارگران و کارکنان شاغل در واحدهای تولیدی و تجاری می‌شود و در نهایت کشور تحت تاثیر آرامش و آسایش ایجاد شده در مسیر تحول قرار خواهد گرفت.

ایده دلارزدایی یک ایده غیرعلمی بوده و دکانی برای افرادی است که از این راه خودشان را مطرح و با نزدیک شدن به سیاستمداران از رانت ارتزاق می‌کنند.

نگاه شما به سیاست تثبیت نرخ ارز که از سوی بانک مرکزی اعمال می‌شود، چیست؟

بانک مرکزی در چند سال گذشته تلاش کرد تا ابتدا با کاهش نرخ رشد نقدینگی اقدام به کنترل تورم کند و در کنار آن با مداخله در بازار ارز در سمت عرضه، نرخ ارز را در یک محدوده تثبیت کند که البته تاکنون مسوولان به موفقیت چندانی در این زمینه دست پیدا نکرده ‌است.

نرخ دلار در ابتدای دولت سیزدهم حدود ۲۵هزار و ۵۰۰ تومان بود و حالا که کار دولت به پایان رسیده به محدوده ۶۰ هزار تومان رسیده است.

گرچه کنترل ترازنامه بانک‌ها به موفقیت نسبی در کاهش نرخ رشد نقدینگی دست پیدا کرده اما با انتقال ناترازی به بخش دیگر باعث افزایش بدهی دولت به بانک‌ها شده و آثار مخرب آن بعداً نمایان خواهد شد.

تثبیت قیمت ارز در بازار آزاد از طریق ارزپاشی منجر به اعمال محدودیت‌ها و ممنوعیت‌های شدید در حوزه تجارت خارجی شده و آثار نامطلوبی را در امر تجارت با خود به همراه داشته است.

اگرچه می‌توان با اقدامات مناسبی مانند مذاکره برای رفع تحریم‌ها، باز شدن مجاری ورودی ارز به اقتصاد کشور و ایجاد انتظارات مثبت در دیدگاه مردم از جهش‌های بعدی جلوگیری کرد اما به طور منطقی نمی‌توان در اقتصادی که از تورم بالای ۴۰ درصد رنج می‌برد، در انتظار ثبات نرخ ارز بود.

علاج را باید در آزادسازی نرخ ارز و حرکت به سمت تک‌نرخی کردن ارز بدانیم، همچنین باید سیاست‌گذار را به این مسیر سوق دهیم که با اعمال سیاست‌های دستوری نمی‌توان اقتصاد و کسب‌وکار را سامان داد.

با این تفاسیر، دولت چهاردهم باید چه اولویت‌هایی را مد نظر قرار دهد؟

دولت چهاردهم و رییس‌جمهور منتخب مردم پس از استقرار دولت، می‌بایست مساله رفع تحریم و اصلاح سیاست‌های ارزی را در اولویت کارهای خود قرار دهد و اطمینان داشته باشد که بخش خصوصی هم در این راه همراه و یاور دولت خواهد بود.

منبع: پایگاه خبری بازار سرمایه ایران(سنا)

ارسال نظر

قیمت‌های جالب مسکن در جنوب تهران شهریور ۱۴۰۴

سیمان گران می شود؟

قیمت نجومی آیفون ۱۷ در ایران

جدول قیمت روز گوشی موبایل ۱۹ شهریور ۱۴۰۴

قیمت جهانی نفت ۱۶ شهریور ۱۴۰۴

نفس‌گیری قیمت‌ها در بازار خودرو

قیمت طلا ۲۴ عیار چهارشنبه ۱۹ شهریور ۱۴۰۴

تقویم مجامع شرکت‌های بورسی و صندوق‌های سرمایه گذاری | زمان و جزئیات مجامع در هفته‌ی چهارم شهریورماه

کارشناس قطری: حملۀ امروز اسرائیل برای قطر نیز شرم‌‌آور بود

قیمت درهم امارات امروز چهارشنبه ۱۹ شهریور ۱۴۰۴

قیمت برنج ایرانی در میادین میوه و تره بار تهران

قیمت لیر ترکیه امروز چهارشنبه ۱۹ شهریور ۱۴۰۴

قیمت طلای جهانی امروز چهارشنبه ۱۹ شهریور

قیمت دینار عراق امروز چهارشنبه ۱۹ شهریور ۱۴۰۴

صعود شاخص کل و هموزن در هفته سوم شهریور | بررسی پربازده‌ترین و زیان‌ده‌ترین نمادها

تصاویری از لحظۀ حملۀ هوایی رژیم صهیونیستی به دفتر حماس در قطر

نبض بازارهای بورس دنیا در ۱۸ شهریور | جهش هنگ کنگ و تعادل آمریکا

آیا فردا چهارشنبه ۱۹ شهریور ۱۴۰۴ تعطیل رسمی است؟

اخبار مهم بورس دوشنبه ۱۷ شهریورماه ۱۴۰۴ | از خبر افزایش سرمایه چند نماد تا خبر پذیره نویسی صندوق طلا و خبری برای متقاضیان خرید طلا

گزارش جامع مجامع شرکت‌های بورسی در تاریخ ۱۵ و ۱۶ شهریورماه | از تصویب افزایش سرمایه ۱۲۳ درصدی تا سود ۴۰۰ ریالی

از خبر «پذیرفته شدن استعفای رییس سازمان بورس» تا خبر «تاسیس ۳ بانک بورسی ایران در آلمان»

موج اطلاعیه‌های مهم بورسی در کدال | از افزایش سرمایه ۵ نماد تا راه‌اندازی واحد جدید شپنا

مهم‌ترین اطلاعیه‌های بورسی کدال دوشنبه ۱۷ شهریور ۱۴۰۴ | جزئیات ثبت و مجمع افزایش سرمایه این ۳ نماد مهم

خلنت؛ از جهش سود تا سقوط فروش

موج بزرگ افزایش سرمایه‌های سنگین در بورس | از اظهارنظر ۳۴۰۰ درصدی یک نماد تا پیشنهاد ۶۲۵۷ درصدی نماد سیمانی

هفته آینده با کدام نماد‌ها به مجمع برویم؟ | کدام شرکت ها بیشترین DPS را می دهند؟

پیش بینی بورس فردا دوشنبه ۱۷ شهریور ۱۴۰۴| بورس تا چه زمانی مثبت می‌ماند؟

  تحلیل وضعیت بازار سرمایه در دوران پساجنگ | جزئیات سخنان رییس سازمان بورس (۱۸ نظر)

  برنامه های وزیر اقتصاد برای بازار سرمایه ! (۱۲ نظر)

  خوانده می شوید: نظر شما درباره قالب جدید سایت نبض بورس چیست؟ (۵ نظر)

  پیش بینی بورس فردا شنبه ۱۵ شهریور ۱۴۰۴|رشد بورس موقتی است؟ (۴ نظر)

  پیش بینی بورس فردا یکشنبه ۱۶ شهریور ۱۴۰۴| بورس آماده صعود است؟ (۳ نظر)

  اخبار مهم بورس شنبه ۱۵ شهریورماه ۱۴۰۴ | از خبری مهم برای نمادهای خودرویی و خبری برای نماد پالایشی و خبر مهم وزیر اقتصاد برای بورس (۲ نظر)

  ترین‌های بورس ۱۲ شهریور؛ خروج سنگین پول از این نماد‌ها | کدام نماد‌ها امروز میزبان پول هوشمند بودند؟ (۱ نظر)

  گزارش کامل از مجامع بورسی در روز‌های ۱۱ و ۱۲ شهریور ۱۴۰۴ | کدام شرکت ها افزایش سرمایه دادند؟ (۱ نظر)

  خبر خوش برای سهامداران | واریز سود ۲۱ شرکت بورسی در یک هفته (۱ نظر)

  از خبر «پذیرفته شدن استعفای رییس سازمان بورس» تا خبر «تاسیس ۳ بانک بورسی ایران در آلمان» (۱ نظر)

قیمت نجومی آیفون ۱۷ در ایران

جدول قیمت روز گوشی موبایل ۱۹ شهریور ۱۴۰۴

قیمت طلا ۲۴ عیار چهارشنبه ۱۹ شهریور ۱۴۰۴

قیمت درهم امارات امروز چهارشنبه ۱۹ شهریور ۱۴۰۴

قیمت لیر ترکیه امروز چهارشنبه ۱۹ شهریور ۱۴۰۴

قیمت طلای جهانی امروز چهارشنبه ۱۹ شهریور

قیمت دینار عراق امروز چهارشنبه ۱۹ شهریور ۱۴۰۴

قیمت طلا ۱۸ عیار امروز چهارشنبه ۱۹ شهریور ۱۴۰۴

قیمت سکه پارسیان امروز چهارشنبه ۱۹ شهریور ۱۴۰۴

قیمت خودرو‌های ایران خودرو امروز چهارشنبه ۱۹ شهریور ۱۴۰۴

قیمت خودرو‌های سایپا امروز چهارشنبه ۱۹ شهریور ۱۴۰۴

قیمت بیت کوین و ارز‌های دیجیتال امروز چهارشنبه ۱۹ شهریور ۱۴۰۴

قیمت دلار و یورو امروز چهارشنبه ۱۹ شهریور ۱۴۰۴

قیمت سکه و طلا امروز چهارشنبه ۱۹ شهریور ۱۴۰۴

قیمت دینار عراق امروز سه شنبه ۱۸ شهریور ۱۴۰۴

ترمز قیمت پراید کشیده شد

قیمت جهانی نفت امروز ۱۸ شهریور

قیمت جهانی طلا امروز ۱۸ شهریور

قیمت تتر امروز سه‌شنبه ۱۸ شهریور ۱۴۰۴

قیمت دام زنده امروز ۱۸ شهریور ۱۴۰۴

اعلام قیمت برنج ایرانی در شهریور ۱۴۰۴

جدیدترین قیمت آپارتمان در کرج از گلشهر تا مهرشهر شهریور ۱۴۰۴

قیمت پرواز تهران - استانبول، امروز ۱۸ شهریور ۱۴۰۴

قیمت امروز پول افغانی (چهارشنبه هجدهم شهریورماه ۱۴۰۴)