به گزارش نبض بورس، بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران روز یکشنبه 3 تیرماه 1403 از ریال دیجیتال رسماً رونمایی کرد. ریال دیجیتال، فاز آزمایشی خود را به طور رسمی از امروز در جزیره کیش آغاز کرد.
این مرحله آزمایشی با مشارکت ۲ بانک بزرگ کشور در کیش اجرا می‌شود و مشتریان شبکه بانکی از می‌توانند بدون استفاده از پولهای کاغذی یا کارت‌های بانکی به سادگی از طریق کیف پول ریال دیجیتال و تنها با اسکن بارکد نسبت به انجام خرید کالا و خدمات مورد نظر خود اقدام کنند.
این رویداد مهم با حضور محمدرضا فرزین، رئیس کل بانک مرکزی، در ساختمان میرداماد بانک مرکزی برگزار شد. آن گونه که مدیران ارشد بانک مرکزی می‌گویند که رونمایی از ریال دیجیتال، نقطه عطفی در تاریخ نظام بانکی ایران و نشان‌دهنده حرکت جدی کشور به سمت دیجیتالی کردن سیستم مالی است. به‌هر روی، این رویداد اتفاق تازه‌ای است و می‌تواند سرفصل جدیدی در سیستم مالی و بانکی ایران باشد.
طبق اعلام بانک مرکزی، بعد از طی مراحل مطالعاتی اولیه، طراحی پروژه ریال دیجیتال از سال ۱۴۰۰ و پس از اخذ مجوزهای لازم از شورای پول و اعتبار در دستور کار بانک مرکزی قرار گرفت و متعاقباً اجرای فاز پیش‌آزمایشی از ابتدای سال ۱۴۰۱ آغاز گردید که پس از بررسی دستاوردهای فاز پیش آزمایشی، فاز آزمایشی محدود این پروژه از خرداد ماه ۱۴۰۲ آغاز شد. با توجه به برنامه ریزی های انجام شده، با مشارکت فعال شبکه بانکی، و همکاری‌های لازم در شبکه پرداخت کشور، از تیرماه سال ۱۴۰۳ با مشارکت دو بانک ملت و تجارت پروژه یادشده وارد مرحله گسترده فاز آزمایشی با امکان بهره‌برداری عمومی خواهد شد. در این مرحله که مقرر است بصورت مشخص از محدوده جغرافیایی جزیره کیش آغاز گردد، مشتریان شبکه بانکی و گردشگران این امکان را خواهند داشت تا با استفاده از این ابزار پرداخت جدید، نسبت به پرداخت هزینه‌های خرید کالا و خدمات اقدام کنند.
در یک تعریف ساده و کلی، ریال دیجیتال مشابه با اسکناس، تعهد بانک مرکزی به شکل الکترونیکی است که می‌تواند جهت انجام پرداخت های عمومی مورد استفاده قرارگیرد. ریال دیجیتال برخلاف سایر انواع پول الکترونیک رایج در کشور که از طریق حساب های بانکی و ابزارهای پرداخت متداول همچون کارت بانکی مورد استفاده قرار می گیرد، نیاز به تسویه بین بانکی برای انتقال وجوه بین خریدار و فروشنده نداشته و به محض انجام عملیات خرید وجوه دریافتی آن در اختیار فروشنده قرارگرفته و قابل بهره برداری است.
همچنین به دلیل استفاده از ابزارهای نوین در انجام عملیات پرداخت، پرداخت با این روش در عین افزایش امنیت پرداخت، بسیار ساده تر از شیوه های رایج پرداخت کارتی صورت می پذیرد.
شایان ذکر است این پروژه در گام نخست، با هدف بسترسازی توسعه اقتصاد دیجیتال در کشور و پاسخ به نیازمندی های توسعه ای حوزه پرداخت توسط بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران توسعه یافته است.
در همین راستا، اهداف مهم دیگری همچون افزایش تابآوری و پایداری در زیرساختهای پرداخت کشور، بازآفرینی نقش اسکناس به شکل الکترونیکی در پرداختهای خرد کشور، بهبود کارآیی و توسعه ابزارهای پرداخت نوین، و مدیریت مخاطرات ناشی از رواج پولهای خصوصی نیز مدنظر بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران بوده است.
با توجه به تمهیدات اتخاذ شده ریال دیجیتال ظرفیت های لازم برای توسعه پول برنامه پذیر یا قابل برنامهریزی را تسهیل می نماید، که این مهم موتور محرک شکل گیری مدل های نوین کسب و کار خصوصاً در فضای تجارت الکترونیک و اقتصاد دیجیتال کشور خواهد بود.
شایان ذکر است با توجه به سیاستهای مد نظر بانک مرکزی، و با نظرداشت پشتوانه های قانونی از جمله اختیارات تفویض شده در بخش(ب) ماده(۴) قانون بانک مرکزی، ریال دیجیتال به عنوان پول دیجیتال خرد از سوی بانک مرکزی منتشر گردیده و هدفگذاری این بانک بسترسازی جهت توسعه ابزارهای پرداخت خرد در اقتصاد مبتنی بر این شکل جدید پول است. همچنین در گام های نخست، شبکه بانکی کشور امکان توسعه ابزارهای نوین پرداخت مبتنی بر ریال دیجیتال را داشته و در نظر است در آینده این نقش به سایر موجودیت های فعال در نظام پرداخت کشور و فناوری های نوین مالی نیز توسعه یابد.
گفتنی است در این مرحله ریال دیجیتال صرفاً با هدف کاربری در محدوده جغرافیایی داخل کشور و برای تسهیل عملیات پرداخت های خرد داخلی هدف گذاری گردیده است.
ریال دیجیتال نسخه الکترونیکی پول رایج کشور، یعنی ریال است که توسط بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران منتشر می‌شود. این ارز دیجیتال، در واقع همان اسکناس است، اما به جای کاغذ، در قالب داده‌های الکترونیکی وجود دارد. ریال دیجیتال درست مانند پول نقد، مستقیماً تعهد بانک مرکزی محسوب می‌شود و ارزش آن دقیقاً برابر با اسکناس فیزیکی ریال است. این ارز دیجیتال با استفاده از فناوری دفتر کل توزیع‌شده (DLT) پیاده‌سازی شده، اما برخلاف ارزهای دیجیتالی مانند بیت کوین، تحت کنترل و نظارت کامل بانک مرکزی قرار دارد. از این رو، ریال دیجیتال در دسته ارزهای دیجیتال بانک مرکزی (CBDC) قرار می‌گیرد. | خبرگزاری ایران جیب
