به گزارش بخش تحلیلی نبض بورس، بانک ایران زمین با نماد وزمین در بازار پایه قرمز فرابورس ایران که نمادی لغو پذیرش شده است، در آخرین گزارش عملکرد سالانه ای که منتشر می کند مربوط به سال مالی 1398 است و این یکی از ضعف های ساختاری بانک در خصوص عدم شفاف سازی و ارسال گزارشات به موقع و در زمان قانونی است.
این بانک، در گزارش سال مالی 1398 عملکرد این سال را در مقایسه با دو سال گذشته آن یعنی سال های 1397 و 1396 اطلاعات و صورت های مالی سود و زیان را ارائه داده است و آنچه در این گزارش بیش از پیش به چشم می خورد نبود کفایت سرمایه ، زیان خالص، کاهش درآمد عملیاتی، حاشیه سود منفی، کاهش وجه نقد حاصل از فعالیت های عملیاتی و دیگر اینکه افزایش میزان بدهی بانک ایران زمین در سال 1398 نسبت به سال های قبل آن بوده است.
لازم به توضیح است که این بانک در عملکرد 9 ماهه سال 1402 که گزارش آن در نبض بورس منتشر شده است زیان انباشته 22 درصدی نسبت به 12 ماهه سال 1401 را گزارش کرده است و به نظر می رسد این ضعف ساختاری در کاهش حاشیه سود در گزارش های 6 ماهه و یا 9 ماهه این بانک نیز قابل مشاهده است و می توان از این آمارها عملکرد این بانک را نیز طی این سال ها ارزیابی کرد.
اما در گزارش عملکرد سالانه این بانک، کفایت سرمایه آن در سال 1396 ، 0.04 درصد و در سال 1397 منفی 9 درصد و در سال 1398 که آخرین گزارش عملکرد ارسالی است منفی 21 درصد اعلام شده است. گفتنی است که نسبت کفایت سرمایه، شاخصی از توانایی بانک در عمل به تعهدات خود است و این نسبت که سرمایه بانک را با دارایی‌های موزون‌شده به ریسک آن مقایسه می‌کند، مورد توجه نهادهای نظارتی قرار دارد زیرا نشانگر خوبی از احتمال ورشکستگی بانک در صورت وقوع بحران است.
همچنین بر اساس استاندارد‌های کمیته بال، حداقل نسبت کفایت سرمایه برای بانک‌ها و موسسات اعتباری، معادل ۱۲ درصد تعیین شده است. با این وجود بانک مرکزی ایران حداقل این شاخص برای شبکه بانکی ایران را ۸ درصد تعیین کرده است و بانک ایران زمین در سال 1398 به منفی 21 درصد رسیده است که از سال 1398 فایل سرمایه نظارتی بانک ایران زمین از ریسک ها را گرفته است و این بانک چندسالی از کفایت لازم در مواجه با ریسک های احتمالی برخوردار نخواهد بود.
مجموع درآمدهای بانک ایران زمین از تسهیلات اعطایی، درآمد سرمایه گذاری ها، سپرده گذاری، کارمزد و سایر درآمدها در سال 1398 نسبت به سال 1397 با کاهشی به واقع منفی 25 درصدی را دارد و این روند کاهش از سال 1396 ادامه یافته به طوری که در سال 98 نسبت به 96 از کاهش 34 درصدی برخوردار بوده است.
این درآمد در سال 1398 معادل 2519 میلیارد تومان بوده است.
درآمد مشاع حاصل از تسهیلات اعطایی در کل سال مالی 1398 معادل 432 میلیارد تومان برای بانک ایران زمین بوده به طوری که در سال 1396 این رقم 519 میلیارد تومان بوده است.
وجه نقد حاصل از فعالیت های عملیاتی بانک ایران زمین با زیان 689 میلیارد تومان گزارش می شود که این زیان نسبت به سال 1397 نیز بیشتر بوده است.
نرخ بازدهی دارایی ها در سال 1397 برای بانک با منفی 12.8 درصد گزارش می شود که این کاهش در این سال بیشتر بوده و روند نزولی داشته است به طوری که در سال 1397 منفی 7.6 درصد و در سال 1396 مثبت 2 درصد بوده است.
جمع بدهی و حقوق صاحبان سپرده های سرمایه گذاری نیز رقمی معادل 41 هزار میلیارد تومان است و این رقم بدهی رو به افزایش بوده به طوری که در دو سال ما قبل آن این بدهی کمتر گزارش می شود. این میزان بدهی در سال 1396 معادل 22 هزار میلیارد تومان و در سال 1397 معادل 32 هزار میلیارد تومان بوده است.
همانگونه که در نمودار فوق نشان می دهد، نرخ میانگین سود پرداختی به کل سپرده ها در پایان بهمن ماه 1399 نسبت به پایان سال 1398 حدود 2.5 درصد و نرخ میانگین سود پرداختی به سپرده ها سرمایه گذاری مدت دارد حدود 2.1 درصد کاهش یافته است.
در انتها نیز زیان انباشته این بانک نکته قابل توجهی است که در سال 1398 رقمی معادل زیان 7 هزار میلیارد تومانی را به دنبال دارد که این زیان نسبت به سال مالی 1397 از افزایش 142 درصد برخوردار بوده است. دانستن این نکته برای ارزیابی بانک ایران زمین کفایت می کند که این بانک در گزارش عملکرد 9 ماهه منتهی به 30 آذر ماه 1402 از زیان انباشته 22 درصدی نسبت به 12 ماهه سال 1401 در کدال اطلاع رسانی کرده است به طوری که این زیان در 9 ماهه 1402 معادل 43 میلیارد تومان بوده درحالیکه در 12 ماهه 1401 رقمی معادل 35 میلیارد تومان را اعلام می کند. به نظر می رسد زیان انباشته در این سال ها همراه این بانک بوده و نبود منابع مالی خود دلیلی برای عدم کفایت سرمایه برای این بانک بوده است.
