همه افراد به دنبال سرمایه‌گذاری برای کسب بازده مناسب هستند. در گذشته تعداد بازارهای سرمایه‌گذاری محدود بود ولی امروزه با توسعه و گسترش جوامع، دارایی‌های متنوعی برای سرمایه گذاری وجود دارد، از جمله این دارایی‌ها می‌توان به سهام، ملک، طلا و جواهرات، سپرده‌های بانکی، صندوق‌های سرمایه‌گذاری، زمین و خودرو اشاره کرد.
سرمایه‌گذاری در هر بازاری، ریسک مختص به خود را دارد و نمی‌توان ریسک را به صفر رساند اما می‌توان آن را طوری مدیریت کرد که به حداقل میزان برسد.
برای درک مدیریت ریسک بهتر است ابتدا با مفهوم ریسک و بازده آشنا شوید، سپس به بررسی روش های مختلف مدیریت ریسک بپردازید.
بازده به سود یا زیان‌های ایجاد شده و تحقق یافته در یک سرمایه گذاری در یک دوره زمانی خاص اشاره دارد، بازده ممکن است «بازده مورد انتظار» یا «بازده واقعی» باشد.
بازده واقعی، بازده‌ای است که سرمایه گذار به‌واسطه سرمایه گذاری خود در پایان مدت سرمایه گذاری به دست می‌آورد.
بازده مورد انتظار، مقدار بازده‌ای است که سرمایه‌گذار انتظار دارد آن را در مدت زمان مشخصی از سرمایه گذاری کسب کند، به عنوان مثال سرمایه گذار پیش‌بینی می‌کند که احتمالاً در سرمایه گذاری مورد نظر خود طی یک سال آینده به میزان ۲۰ درصد سود خواهد کرد.
ریسک در لغت به معنای خطر کردن و خطر پذیری می‌باشد و در اصطلاح مالی، نوسانات بازدهی مورد انتظار می‌باشد. بنابراین وقتی از ریسک یک دارایی صحبت می‌شود، تغییرات احتمالی بازده آن دارایی در آینده مورد نظر است.
ریسک سیستماتیک یا بازاری، مربوط به تغییرات ناشی از عوامل سیستماتیک یا عامل‌های بازاری است که تمامی سهام را تحت تأثیر قرار می‌دهد. این نوع ریسک ناشی از عواملی مانند نوسانات بازار، تورم یا تغییرات ناگهانی در نرخ بهره است.
به عنوان مثال، اگر بازار سرمایه به طور کلی رو به رشد باشد، تمام سهام ممکن است با افزایش قیمت همراه باشند. اما اگر بازار سرمایه، روند نزولی را تجربه کند، تمام سهام نیز ممکن است از این کاهش، تحت تاثیر قرار گیرند.
ریسک غیرسیستماتیک، مربوط به تغییرات ناشی از عوامل یا ویژگی خاص یک شرکت یا صنعت است، که تنها بر روی یک سهم یا یک گروه از سهام تأثیر می‌گذارد. این نوع ریسک ناشی از عواملی مانند مدیریت شرکت، رقابت در یک صنعت خاص یا مشکلات داخلی شرکت است.
به عنوان مثال، اگر یک شرکت خاص مشکلات مالی داشته باشد یا یک صنعت خاص با مشکلاتی مواجه شود، سهام آن شرکت یا صنعت ممکن است تحت تاثیر قرار گیرد.
ریسک مساعد و نامساعد در واقع انحراف از پیش‌بینی است، به انحراف مثبت ریسک مساعد و انحراف منفی ریسک نامساعد گفته می‌شود.
ریسک مساعد یا مثبت، نوعی ریسک است که باعث افزایش بازده مورد انتظار سرمایه‌گذاری می‌شود.
افزایش تعرفه‌ی واردات خودروی خارجی برای شرکت‌های خودروساز داخلی می‌تواند یک ریسک مساعد باشد، زیرا این اقدام ممکن است باعث افزایش فروش خودروهای داخلی و افزایش بازدهی شرکت‌های داخلی شود.
ریسک نامساعد یا منفی، نوعی ریسک است که باعث کاهش بازده مورد انتظار سرمایه‌گذاری می‌شود.
افزایش نرخ ارز ممکن است برای شرکت‌های داخلی که وابستگی زیادی به واردات داشته باشند، به عنوان یک ریسک نامساعد محسوب شود. زیرا این امر می‌تواند باعث افزایش هزینه‌های واردات و تولید و کاهش قدرت رقابتی شرکت‌ها در بازار داخلی و خارجی شود.
1- تعیین حد سود و ضرر: تعیین حد سود و ضرر یک روش مدیریت ریسک است که سرمایه‌گذاران معمولاً از آن برای محدود کردن خطرات مرتبط با معاملات استفاده می‌کنند.
حد سود، میزان سودی است که یک سرمایه‌گذار انتظار دارد از یک معامله به دست آورد. وقتی این میزان سود به حد مشخصی می‌رسد، سرمایه‌گذار ممکن است تصمیم بگیرد که معامله را بسته و سود خود را بگیرد.
حد ضرر، میزان زیانی است که یک سرمایه‌گذار آماده است در یک معامله تحمل کند. وقتی این میزان زیان به حد مشخصی می‌رسد، سرمایه‌گذار ممکن است تصمیم بگیرد که معامله را بسته و زیان خود را متوقف کند.
۲- تنوع در سرمایه گذاری: تنوع به معنای تشکیل سبدی از دارایی‌های مختلف به منظور کاهش ریسک است. با داشتن تنوع در سرمایه‌گذاری، می‌توانید خطرات مرتبط با سرمایه‌گذاری را کاهش دهید.
۳- سرمایه گذاری در صندوق‌ها: سرمایه گذاری در صندوق‌ها می‌تواند مزایا و فرصت‌هایی را فراهم کند. این صندوق‌ها توسط مدیران حرفه‌ای اداره می‌شوند و سرمایه به صورت متنوع در سهام، اوراق قرضه و دیگر ابزارهای مالی سرمایه‌گذاری می‌شود.
برای اینکه بهترین سرمایه گذاری را در بورس و سایر بازارهای مالی داشته باشید و به نتیجه مطلوب خود برسید، باید با روش‌های مدیریت ریسک آشنا شوید و به بهترین نحو آنها را بررسی کنید.
