صندوق در صندوق یا Fund Of Funds همانطور که از نام آن مشخص است نوعی صندوق است که در انواع صندوقهای بازار سرمایهگذاری میکند، به عبارتی پرتفوی صندوق در صندوق به جای سهام و اوراق از صندوقهای سرمایهگذاری بورسی تشکیل میشود.
در این گزارش عملکرد صندوق در صندوقهای بازار سرمایه را بررسی خواهیم کرد و در پایان به مهمترین ویژگیها و مزایای سرمایهگذاری در این صندوقها اشاره خواهیم کرد.
صندوق در صندوق یا Fund of Funds از ابزارهای مطرح سرمایهگذاری غیر مستقیم در بازارهای بورس جهانی است؛ در بازار سرمایه ایران ۴ صندوق در صندوق طی یکسال و نیم گذشته تاسیس شده و فعالیت دارند که ۲ صندوق تمشک مجموعه مشاور سرمایهگذاری ترنج و صندوق صنم گروه مالی کاریزما به صورت ETF یا قابل معامله در بورس فعالیت دارند. ۲ صندوق در صندوق دیگر به نامهای ثروت ستارگان و نماد آشنا ایرانیان به صورت صدور و ابطالی فعالیت میکنند.
حجم دارایی تحت مدیریت نشان از اعتماد سهامداران به صندوقها و نوع مدیریت آن است؛ کل حجم پول موجود در صندوق در صندوقهای بازارسرمایه ایران حدود ۸ هزار و ۳۴۶ میلیارد ریال است که ۴ هزار و ۱۲۹ میلیارد ریال آن متعلق به صندوق در صندوق تمشک مشاور سرمایهگذاری ترنج است. صندوق در صندوق ثروت ستارگان با ۲ هزار میلیارد ریال و صندوق صنم و نماد آشنا ایران هر کدام با ۱ هزار میلیارد ریال در رتبههای بعدی هستند.
صندوق صنم گروه مالی کاریزما با ۵۴.۲۸ بالاترین بازدهی، سپس نماد آشنا ایرانیان با ۵۳.۷۹ و ثروت ستارگان ۲۵.۶۵ درصد بازدهی در رتبههای بعدی قرار میگیرند.
صندوق تمشک جدیدترین صندوق در صندوق بود که از دیماه ۱۴۰۱ آغاز به فعالیت کرده و طی سه ماه فعالیت تا پایان سال ۱۴۰۱ بازدهی ۳۳.۲۱ درصد بازدهی داشته است.
صندوقهای سرمایهگذاری بورسی براساس ریسک و بازدهی در گروههای مختلفی قرار میگیرند و محدودیتهایی در چینش داراییهای صندوق دارند؛ مثلا صندوقهای درآمد ثابت ملزم هستند درصد بالایی از داراییهای خود را اوراق درآمد ثابت خریداری کنند و سود این صندوقها در بهترین حالت بین ۲۳ الی ۲۷ درصد میباشد، یا صندوقهای سهامی ملزم به خرید سهام هستند و بازدهی این صندوقها به بازدهی شاخص کل و شاخص هم وزن بورس باز میگردد. صندوقهای طلا نیز در گواهی سپرده سکه طلا سرمایهگذاری میکنند و سود این صندوقها به نرخ سکه طلا وابسته است.
صندوق در صندوق همانطور که از نام آن مشخص است در انواع مختلف صندوقهایی که در بالا گفته شد سرمایهگذاری میکند، یعنی این نوع صندوقها(بسته به امیدنامه) میتوانند همزمان داراییهای خود را در انواع مختلف صندوقهای درآمد ثابت، سهامی، طلا و… سرمایهگذاری کنند. به عبارتی افرادی که صندوق در صندوق خریداری میکنند در تمامی بازارهای مختلف سهام، اوراق، طلا و… سرمایهگذاری میکنند.
این ویژگی صندوق در صندوقها با یک مثال ساده قابل بیان است؛ در نظر بگیرید فردی ۱ میلیارد تومان پول دارد و میخواهد این پول را در طلا، سهام، درآمد ثابت یا سپرده بانکی و … سرمایهگذاری کند، طبیعتا فرد برای خرید هر کدام از این داراییها باید تحلیل و شناخت کافی داشته باشد و بازارهای مختلف را به صورت دائم رصد کند، مثلا در شرایطی که طلا بالا میرود و سهام پایین میآید از درصد سهام کم کرده و به طلا اضافه کند یا برعکس.
صندوق در صندوق دقیقا همین کار را انجام میدهد؛ اولا اینکه برخلاف سایر صندوقها میتواند با داراییهای خود صندوقهای سهام، اوراق درآمد ثابت و سپردهکالایی مانند طلا و حتی زعفران خریداری کند و در شرایط مختلف بازارهای مالی درصد داراییهای خود را تغییر دهد تا به بالاترین بازدهی برسد.
طبیعتا صندوقها در صندوقها با وجود مدیران و تحلیلگران حرفهای و با شناخت از بازارهای مالی مختلف بازدهی و عملکرد بهتری از تحلیل شخصی افراد کسب خواهند کرد، همچنین افراد با خرید این نوع صندوقها در وقت و سایر هزینهها صرفهجویی میکنند.