رئیس مرکز مدیریت بدهی‌های عمومی و روابط مالی دولت وزارت اقتصاد ضمن تشریح جزئیات انتشار اوراق و تسویه اصل و سود آن‌ها گفت: تاکنون ۱۷۷ هزار و ۴۰۰ میلیارد تومان از محل اوراق مالی تامین شده است که اگر این امر محقق نمی‌شد، باید به سمت چاپ پول حرکت می‌کردیم بنابراین به مبلغ ۱۷۰ هزار میلیارد تومان مانع از خلق پول و افزایش پایه پولی شدیم.
مهدی بنانی در گفت‌وگو با ایسنا اظهار کرد: طی چند سال اخیر با تصویب قانون رفع موانع تولید رقابت پذیر و ارتقای نظام مالی کشور، وزارت امور اقتصادی و دارایی اقدامات متنوعی برای مدیریت بدهی‌ها انجام داده که یکی از آن‌ها جمع آوری اطلاعات بدهی‌ها و مطالبات دولت و ارائه آن به مراجع ذیربط است که تاکنون ۲۶ فقره گزارش بدهی‌ها و مطالبات دولت در بازه زمانی سه ماهه و سالانه در راستای اجرای قانون رفع موانع تولید تهیه و به مراجع ذی ربط ارسال شده است.
وی افزود: برای جمع آوری این اطلاعات، سامانه مدیریت اطلاعات بدهی‌ها و مطالبات دولت (سماد) طراحی شده است که در حال حاضر بیش از ۳۵۰۰ دستگاه اجرایی به این سامانه متصل هستند و در بازه زمانی سه ماهه اطلاعات خود را ثبت می‌کنند که تاکنون بیش از ۱۰۰ هزار رکورد اطلاعاتی در این سامانه ثبت شده است. در کنار این موضوع برای تسویه بدهی‌های دولت اوراق تسویه خزانه طراحی شد که از سال ۱۳۹۵ صدور آن آغاز شده است. همچنین، صدور اوراق تسویه خزانه دو سال است که الکترونیکی شده و به ویژه در سال جاری با توجه به شیوع بیماری کرونا با اصلاحات انجام شده در سامانه، مراجعه حضوری در تمامی مراحل از ابتدای ثبت درخواست توسط دستگاه اجرایی تا انتهای فرایند در وزارت اقتصاد، حذف شد.
این مقام مسئول در وزارت اقتصاد ادامه داد: تا به امروز بیش از ۲۰۰۰ سند تسویه صادر شده است و صدور اوراق تا ساعات پایانی سالجاری ادامه خواهد داشت و پیش بینی می شود، حدود ۱۰ هزار میلیارد تومان از بدهی‌های دولت با استفاده از آن تهاتر و تسویه شود.
انتشار ۱۷۷ و ۴۰۰ هزار میلیارد تومان اوراق
رئیس مرکز مدیریت بدهی‌ها و روابط مالی دولت گفت: با احتساب انتشار اسناد خزانه اسلامی تا ۲۶ اسفند ماه سالجاری معادل ۱۷۷ هزار و ۴۰۰ میلیارد تومان اوراق منتشر شده که ۱۲۵ هزار و ۷۰۰ میلیارد تومان آن اوراق مرابحه عام و ۵۱ هزار و ۷۰۰ میلیارد تومان آن اسناد خزانه بوده است.
وی ادامه داد: برای تامین نیازهای مالی مختلف اوراق متنوعی چون اسناد خزانه، صکوک مرابحه، منفعت و ... طراحی شد که اکنون یکی از ابزارهای جذاب و نقدشونده بازار، اسناد خزانه اسلامی است. اوراق صکوک اجاره نیز در سال ۱۳۹۵ به مبلغ ۴۴۰۰ میلیارد تومان منتشر شد که امسال تسویه شد. در کنار این برای انتشار اوراق منفعت مبتنی بر درآمدهای آتی دولت، اوراق مرابحه عام برای تامین کالاها و خدمات مورد نیاز دولت که در حال حاضر قسمت عمده انتشار اوراق به اوراق مرابحه عام مربوط می‌شود، نیز مجوزهای لازم اخذ شده است.
بنانی در ادامه بیان کرد: در حال حاضر تمام اوراق اینگونه طراحی شده‌اند تا این اطمینان را به خریدار بدهند که تسویه می‌شوند و تاکنون یک مورد نبوده که اوراق دولت در موعد مقرر موکول شده باشد. همچنین، با توجه به سلایق خریداران و سرمایه گذاران اوراق کوتاه مدت و بلند مدت طراحی شده و در بازه‌های زمانی کمتر از یکسال تا ۵ سال منتشر شده‌اند.
اقدامات هوشمندسازی مدیریت بدهی‌ها
این مقام مسئول در وزارت اقتصاد درباره هوشمندسازی مرکز مدیریت بدهی‌ها گفت: در حال حاضر سامانه جامع مدیریت بدهی‌ها در حال طی مراحل نهایی طراحی و بهره برداری است و دارای ماژول‌های مختلفی چون انتشار اوراق، اوراق تسویه خزانه، سبد بدهی‌ها و گزارشگری است.
وی افزود: در خزانه داری کل کشور سه پروژه مهم در زمینه هوشمندسازی داریم که عبارتند از پروژه خزانه داری الکترونیک، مولد سازی دارایی‌های دولت و طراحی نظام جامع مدیریت بدهی‌ها. همچنین، درصد تحقق پروژه مدیریت بدهی‌ها بیش از ۹۰ درصد و پروژه مذکور در گام‌های پایانی است.
منع بانک مرکزی از خرید اوراق دولت
بنانی درباره مدیریت بدهی‌های بانکی دولت نیز توضیح داد: همانطور که ذکر شد تاکنون حدود ۱۷۷ هزار میلیارد تومان از محل اوراق مالی تامین شده است که اگر این امر محقق نمی‌شد، باید به سمت چاپ پول حرکت می‌کردیم بنابراین، به مبلغ ۱۷۰ هزار میلیارد تومان مانع از خلق پول و افزایش پایه پولی شدیم. ماهیت یکسری از بدهی‌های دولت به بانک‌ها تکلیفی و یا از جنس بدهی‌های تضمینی است. درخصوص خرید اوراق توسط بانک مرکزی به موجب قانون بانک مرکزی از خرید اوراق دولت در بازار اولیه منع شده و تاکنون یک برگ اوراق دولت را در بازار اولیه خریداری نکرده است.
جزئیات پرداخت سود اوراق در سالجاری
رئیس مرکز مدیریت بدهی‌های عمومی و روابط مالی با بیان اینکه حجم خالص فروش اوراق به اندازه ای نبوده است که بتواند تاثیری منفی بر بازار سهام در بازار سرمایه بگذارد، درباره تسویه اصل و سود اوراق گفت: امسال قریب ۶۰ هزار میلیارد تومان پول به بازار تزریق و اصل و سود اوراق را تسویه کردیم و معادل ۱۲۵ هزار میلیارد تومان طی ۴۲ هفته حراج از خرداد تاکنون دریافت کردیم. اولین بازپرداخت در ۲۹ فروردین برای سود اوراق منفعت معادل ۴۳۹ میلیارد تومان، اول اردیبهشت برای اوراق مشارکت شهرداری ۳ میلیارد و ۹۰۰ میلیون تومان، در ۱۸ اردیبهشت برای سود اوراق منفعت معادل ۴۴۰ میلیارد تومان، در ۲۰ اردیبهشت معادل ۱۶۷ میلیارد تومان برای سود صکوک مرابحه پرداخت کردیم و به همین ترتیب با توجه به تقویم تسویه نسبت به تسویه اصل و سود اوراق اقدام شده است.
وی در پایان اشاره کرد که تسویه اصل و سود اوراق در سررسیدهای مقرر مهم ترین اولویت خزانه داری کل کشور محسوب می‌شود.
