انواع معامالات در بورس( معاملات خرد و بلوکی)
بیشتر معاملات در بازار بورس معاملات خرد می باشد که به صورت روزانه انجام می گیرد و هر شرکت تنها مجاز است 1 درصد کل سهام شرکت را معامله کند و اگر حجم معاملات بیش از 1 درصد باشد معاملات از حالت خرد خارج شده است.
اگر ارزش معاملات شرکتی بیش از 1 درصد باشد که معمولا از جانب اشخاص حقوقی صورت می گیرد معاملا بلوکی نام دارد که خرید یا فروش بخش بزرگی از سهام یک شرکت انجام می شود. برای معاملات بلوکی بازار جداگانه ای به نام بازار بلوک وجود دارد که خریدار و فروشنده در خارج از سیستم معاملاتی روی قیمت معامله، توافق میکنند.
برای مشاهده ی معاملات بلوکی، باید به سایت مدیریّت فناوری بورس مراجعه کنیم؛ در دیده بان این سایت، نمادهایی که کنارشان عدد ۲ زده شده، یعنی معامله بلوکی روی آنها صورت گرفته است. معاملات بلوکی معمولا دارای اثر مثبت بر بازار می باشد. از آنجایی که قیمت بلوک معامله شده بالاتر از قیمت سهم روی تابلو می باشد سهامداران انتظار افزایش قیمت سهام را دارند در نتیجه تقاضا برای آن افزایش می باشد.
معاملات بلوکی در بازار بورس
- زمانی که حجم معاملات سهام، حق تقدم یا اوراق بهادار مشارکت، حداقل 50 برابر محدودیت حجم هر سفارش در بازار عادی باشد، این معاملات را معامله بلوکی نامیده و در بازار بلوکی داد و ستد خواهند کرد.
- ارزش معاملات صورت گرفته در بازار بلوکی باید حداقل 2 میلیارد تومان باشد.
معاملات بلوکی در بازار فرابورس
- شرکتهای فرابورسی که سرمایه پایه آنها بیش از یک میلیارد تومان است، بزرگتر یا مساوی نیم و کمتر از 1% سهام پایه در نظر گرفته شده است.
- در شرکتهای فرابورسی که سرمایه پایه آنها کمتر یا مساوی یک میلیارد تومان است، بزرگتر یا مساوی و همچنین کمتر از 5% سرمایه پایه شرکت است.
معاملات بلوکی چگونه انجام میشوند؟
ابتدا فروشندگان و خریداران سهام بلوکی پیشنهادات خود را به کارگزاری های مورد نظر ارائه می دهند. سپس کارگزار مربوطه پیشنهاد را در سامانه معامله بلوک ثبت میکند و در مرحله بعد، کارگزار پذیرنده قیمت پیشنهادی را در سامانه معاملاتی میپذیرد. در صورتی که پیشنهاد فروش «با امکان تسویه خارج از پایاپای» باشد، برای کارگزار پذیرندهِ پیشنهادِ فروش، دو راهکار به وجود خواهد آمد. کارگزار پذیرنده میتواند یکی از دو شرط «صرفاً خارج از پایاپای» یا «نقدی و خارج از پایاپای» را انتخاب کند.
- اگر کارگزار، روش تسویه پیشنهاد فروش را «صرفا نقدی» انتخاب کند، سفارشهای تطبیق یافته جهت تایید بورس یا فرابورس ارسال خواهند شد.
- اگر روش تسویه پیشنهاد فروش «بـا امکـان تسویه خارج از پایاپای» انتخاب شده باشد، درخواست کـارگزار پذیرنده پیشـنهاد، به کارگزار پیشنهاد دهنده فـروش ارسـال خواهد شد.