اتفاقی که بسیاری از فعالان اقتصادی از ماهها قبل منتظرش بودند سرانجام در بازار مسکن رخ داد و تورم ملک با کاهش هشت درصدی در هشتمین ماه از سال جاری به سمت صفر تمایل پیدا کرد و معاملات نصف شد.
به گزارش ایسنا، ترمز تورم لجام گسیخته بازار مسکن پس از یک دوره هفت ماهه صعودی در آبان ماه کشیده شد. مطابق اعلام بانک مرکزی متوسط قیمت مسکن شهر تهران در آبان ماه ۱۳۹۹ بالغ بر ۲۷ میلیون و ۱۰۰ هزار تومان بود که نسبت به ماه قبل ۱.۸ درصد و نسبت به ماه مشابه سال قبل ۱۱۸ درصد رشد نشان می دهد. این کمترین میزان افزایش ماهیانه قیمت از اردیبهشت سال جاری تا کنون بوده است.
معاملات نیز در هشتمین ماه از سال جاری به طور محسوسی کاهش یافت. در آبان ماه ۱۳۹۹ تعداد ۴۴۶۶ فقره معامله مسکن در شهر تهران به امضا رسید که در مقایسه با ماه قبل ۴۸ درصد کاهش و نسبت به ماه مشابه سال قبل ۱.۸ درصد افزایش پیدا کرد. نصف شدن تعداد معاملات پایتخت نسبت به مهرماه در شرایطی اتفاق افتاد که افت قراردادهای خرید و فروش از مردادماه کلید خورده بود و به یکباره از ۱۴ هزار و ۴۷ فقره به ۹ هزار و ۸۰ فقره در پنجمین ماه از سال ۱۳۹۹ رسیده بود.
افت بیش از ۸ درصدی تورم ماهیانه بازار مسکن در شرایطی رخ داد که از اردیبهشت به بعد در هر ماه به ترتیب ۱۱، ۱۱.۶، ۱۰.۴، ۱۰.۵، ۵.۱ و ۱۰ درصد به متوسط قیمت مسکن در شهر تهران افزوده شد. میل پیدا کردن تورم به سمت صفر از دلایل مختلفی نشأت می گیرد که مهمترین آنها به اثرگذاری تحولات سیاسی بر بازارهای اقتصادی، چشم انداز غیرتورمی اقتصاد کشور، تکمیل بازدهی سرمایه در بخش سوداگرانه ملک، افزایش تمایل برای فروش و کاهش قدرت خرید مربوط می شود.
بازار مسکن در حالی به سرعت گیر قیمتی رسید که از اواسط ماه گذشته تحت تاثیر تحولات سیاسی جهانی، نشانه های فشار عرضه بروز پیدا کرد و نرخهای پیشنهادی بعضا تا ۱۵ درصد کاهش یافت. از سوی دیگر، طرف تقاضا در انتظار کاهش بیشتر قیمتها به سر می برد. تحلیل فعالان اقتصادی از افق کاهشی نرخ ارز حکایت دارد و به همین لحاظ مقطع کنونی را فرصت مناسبی برای خروج از بازار ملک می دانند. کارشناسان بازار مسکن معتقدند این مقطع دست کم تا بهمن ماه سال جاری ادامه خواهد داشت.
عباس زینعلی، کارشناس اقتصاد مسکن در تحلیل شرایط کنونی می گوید: اصولا باید دوره رکود مسکن تا کنون تمام می شد ولی با توجه به شرایط سیاسی جهانی و بحث کرونا مقداری طول کشید. به احتمال زیاد در سال ۱۴۰۰ با توجه به اینکه بسیاری از فعالیتها دچار زیان و ضرر شده اند گرایش به سمت ساخت و ساز مسکن بیشتر شود؛ زیرا تنها بازاری است که می تواند بخشی از زیانهای حاصله را تامین کند. تقاضای نهفته ای در بخش مسکن وجود دارد و به همین لحاظ در آن مقطع ساخت و ساز بهترین فعالیت خواهد بود.
این کارشناس بازار مسکن درباره پیش بینی از قیمت مسکن گفت: امتداد رکود فعلی تاثیر جزئی در کاهش قیمت مسکن خواهد داشت ولی بعید است با توجه به اندازه هایی که در مقادیر اقتصادی به وجود آمده قیمتها افت شدیدی را تجربه کند. دامنه نوسان کاهشی بازار مسکن بسیار کمتر از انتظار خواهد بود. حتی اگر تقاضای سفته بازی تحریک شود جا برای افزایش وجود دارد. لذا دولت باید از ورود نقدینگی بی حساب به بازار مسکن جلوگیری کند. سیاستهای مالیاتی در بخش معاملات سوداگرانه ملک می تواند موثر باشد اما نکته اصلی هدایت نقدینگی به سمت بازارهای مولد و بورس است.
همچنین مهدی روانشادنیا از کارشناسان بازار مسکن می گوید: به طور کلی در دهه های گذشته معمولا متوسط قیمت مسکن در تهران با متوسط ۱۰۰۰ دلار در متر مربع مقیاس شده است. در دوره هایی این نرخ به ۶۰۰ دلار و در زمانهایی تا ۱۴۰۰ دلار هم بالا رفته است. قیمت فعلی روی ۱۰۰۰ دلار است و در واقع با میانگین بلندمدت برابری می کند. اگر در ماههای آینده دلار کاهشی شود قیمت مسکن برای یک دوره سه تا چهار ساله به ثبات می رسد.
وی افزود: رفتار بازار مسکن این گونه است که عدد اسمی آن کاهشی نمی یابد بلکه وارد ثبات می شود. وقتی این اتفاق می افتد از تورم بقیه کالاها عقب می ماند؛ تا دوره بعدی که مجددا بازارها دچار جهش شوند.
