امیدواری که بازار نفت در روزهای اخیر با خبر ساخت واکسن کووید ۱۹ شرکت فایزرهای و بایو ان تک پیدا کرد به دلیل ادامه شیوع مهارناپذیر ویروس کرونا موفق نشد چشم انداز بازار نفت را روشن کند.
به گزارش ایسنا، آژانس بین المللی انرژی، اوپک و اداره اطلاعات انرژی آمریکا پس از اعلام خبر نتایج موفقیت آمیز آزمایش واکسن شرکت داروسازی آمریکایی فایزر و شرکت بیوتکنولوژی آلمانی بایو ان تک در دوشنبه هفته گذشته، جدیدترین گزارشهایشان از دورنمای بازار نفت را منتشر کردند اما در این گزارشها پیش بینی تقاضا برای نفت مورد بازنگری صعودی قرار نگرفت و برعکس، پیش بینی میزان مصرف نفت کاهش داده شد.
موانع کوتاه مدت تاثیرگذار بر تقاضا برای نفت همچنان هر گونه سیگنال مثبت مربوط به نتایج موفقیت آمیز واکسنهای در حال ساخت را تحت الشعاع قرار داده و تولیدکنندگان نفت را تا اواسط سال میلادی آینده با چندین ماه دشوار و پس از آن با روند احیای مبهم روبرو کرده است.
پیش بینی این آژانسها بر این نکته تاکید دارد که در کوتاه مدت تقاضا به جای احیا، از بین می برد. هر سه آژانس دورنمای تقاضای جهانی برای نفت در سه ماهه جاری و سه ماهه نخست سال ۲۰۲۱ را به دلیل افزایش موارد ابتلا به ویروس کرونا در اروپا و آمریکا و وضع محدودیتهای بیشتر برای جابجایی و فعالیت اقتصادی، تنزل دادند.
نابودی تقاضا
آژانس بین المللی انرژی و اوپک که در اروپا مستقر هستند، نسبت به تاثیر محدودیتها روی تقاضا برای نفت بدبینی بیشتری نشان داده و برآوردشان از میزان مصرف در سه ماهه چهارم امسال را حدود ۱.۲ میلیون بشکه در روز در مقایسه با گزارش ماه پیش کاهش دادند. اداره اطلاعات انرژی آمریکا ارزیابی ملایمتری داشت و پیش بینی میزان تقاضا را تنها ۳۰۰ هزار بشکه در روز کاهش داد.
هر سه آژانس در این موضوع که در ماههای سرد زمستان نیمکره شمالی از بهبود اوضاع خبری نیست، توافق نظر دارند و انتظارات تقاضا برای نیمه اول سال ۲۰۲۱ را پایین بردند. در این بخش نظرات آنها به هم نزدیکتر بود و پیش بینی میزان مصرف مورد پیش بینی را ۵۰۰ هزار بشکه در روز کاهش دادند. آژانس بین المللی انرژی هشدار داد واکسنها بعید است باعث شوند میزان مصرف نفت تا اواسط سال آینده افزایش قابل توجهی پیدا کند.
اگرچه پیامدهای همه گیری کووید ۱۹ به طور کامل مشخص نیست اما برای نیمه دوم سال ۲۰۲۱ دورنماهای متفاوتی ارایه شده است. آژانس بین المللی انرژی برآوردش از میزان تقاضا در سه ماهه سوم و سه ماهه چهارم سال میلادی آینده را بالا برد. شاید به این خاطر که آخرین آژانسی بود که گزارش نوامبر خود را منتشر کرد و فرصت بیشتری برای ارزیابی تاثیر ساخت واکسن بر بازار داشت. گزارش اداره اطلاعات انرژی آمریکا یک روز پس از اعلام خبر واکسن منتشر شد.
با وجود این که برآورد میزان رشد عرضه غیراوپک نسبت به ماه گذشته اندکی کاهش داده شد اما این امر تاثیر چندانی در جبران افت تقاضا نخواهد داشت و تولیدکنندگان اوپک پلاس با دورنمای وخیمتر تقاضای جهانی برای نفت این گروه در ماههای آینده روبرو هستند.
بازگشت غیرمنتظره نفت لیبی
موضوع دیگری که اوپک پلاس با آن روبروست، بازگشت سریع تولید نفت لیبی بوده که به ضرر سایر اعضای گروه بوده و سریعتر از آنچه انتظار می رفت، بهبود پیدا کرده است. طبق گزارش شش منبع ثانویه مورد استفاده اوپک، تولید نفت این کشور شمال آفریقا در اکتبر به ۴۵۴ هزار بشکه در روز افزایش یافت که در مقایسه با ۱۵۵ هزار بشکه در روز در سپتامبر، رشد قابل ملاحظه ای در مدت یک ماه نشان داد و طبق آخرین اطلاعات، تولید لیبی اکنون از یک میلیون بشکه در روز فراتر رفته است. این کشور نرخ تولید ۱.۳ میلیون بشکه در روز تا پایان سال ۲۰۲۰ را هدف گذاری کرده است.
در محاسباتی که گروه اوپک پلاس در آوریل برای محدودیت عرضه انجام داده بود، تولید نفت لیبی که از ژانویه تقریبا فلج شده بود در نظر گرفته نشده بود.
بر اساس گزارش بلومبرگ، توافق کاهش تولید اوپک پلاس در مرحله سوم قرار است به میزان ۱.۹ میلیون بشکه در روز دیگر در ژانویه ۲۰۲۱ تسهیل شود اما در شرایط فعلی و با احیای سریع تولید لیبی که از مشارکت در این پیمان معاف است، بازار توان جذب نفت اضافی را ندارد. دورنمای ارایه شده از سوی این سه آژانس برای بازار نفت احتمال این که اوپک پلاس را ناچار کند برای افزایش تولید دست نگه داشته و محدودیت فعلی را تمدید کند را تقویت می کند.
