تصمیمی که عربستان سعودی دو ماه و نیم پیش برای بر پا کردن جنگ قیمت با روسیه گرفت، با قرنطینه کشورها برای مقابله با شیوع ویروس کرونا و افت تقاضا همزمان شد و ضربه سنگینی به فاینانس ریاض وارد کرد.
به گزارش ایسنا، آمار رسمی منتشره از سوی بانک مرکزی عربستان سعودی نشان داد مجموع ذخایر ارزی خارجی عربستان سعودی در مارس تقریبا ۲۴ میلیارد دلار کاهش داشت که بزرگترین کاهش یک ماهه در ۲۰ سال اخیر بود.
ذخایر ارزی خارجی عربستان سعودی از رکورد ۷۴۶ میلیارد دلار در اوت سال ۲۰۱۴ کاهش یافته بود اما از اواسط سال ۲۰۱۷ تا مارس در حدود ۵۰۰ میلیارد دلار ثابت بود. پس از آن در پایان مارس به ۴۷۳ میلیارد دلار کاهش یافت و در پایینترین حد ۹ سال اخیر ایستاد که منعکس کننده تاثیر جنگ قیمت نفت و پاندمی ویروس کرونا روی تراز پرداخت این کشور است.
ذخایر ارزی عربستان سعودی در آوریل که قیمتهای نفت افت چشمگیری پیدا کردند و درآمدهای صادراتی این کشور در نتیجه جنگ قیمت و وخامت پاندمی کرونا کمتر شد، احتمالا کاهش بیشتری پیدا کرده است.
میانگین قیمت هر بشکه نفت برنت در آوریل ۲۷ دلار در مقایسه با ۳۴ دلار در مارس و ۵۵ دلار در فوریه بود. بنابراین درآمدهای صادراتی ریاض احتمالا کاهش بیشتری پیدا کرده اند.
افت سطح ذخایر ارزی خارجی می تواند توضیح دهد که چرا عربستان سعودی پس از شکست مذاکرات پنجم مارس در وین، با روسیه و سایر اعضای گروه اوپک پلاس برای کاهش تاریخی تولید نفت در ۹ آوریل به توافق رسید.
بدون تردید فشار سیاسی از جانب آمریکا نقش مهمی ایفا کرد و پوشش دیپلماتیک برای تغییر ناگهانی استراتژی این کشور فراهم کرد، اما عرضه نامحدود نفت در جنگ قیمت با روسیه در شرایطی که پاندمی ویروس کرونا باعث افت کم سابقه مصرف شده بود، از لحاظ مالی طاقت فرسا شد و همچنین یافتن خریدار برای نفت بیشتر غیرممکن شد.
برخی از مفسران تلاش کرده اند که به معرفی برندگان و بازندگان جنگ قیمت نفت بپردازند اما واقعیت این است که پس از گسترش قرنطینه برای مقابله با شیوع ویروس کرونا به سراسر جهان، عربستان سعودی، روسیه و آمریکا همگی ضرر کردند.
منطق راه انداختن جنگ قیمت هر چه باشد، ابتکاری که عربستان سعودی در اوایل مارس به خرج داد مطمئنا در زمان نامناسبی بود که پاندمی ویروس کرونا شدت گرفته بود و ادامه این استراتژی، پیامدهای فاجعه آمیزی داشت.
در مواجهه با فاجعه ای که به فاینانس دولتهای سعودی و روسیه و همچنین تولیدکنندگان شیل آمریکا آسیب زده بود، همه طرفین نرمش به خرج داده و تا اوایل آوریل آماده آتش بس شدند.
رشد ملایم قیمت نفت در ۱۰ روز گذشته ممکن است اندکی از فشار روی ذخایر ارزی کم کند البته به شرایطی که این روند بهبود پایدار باشد و توافق کاهش تولید اوپک پلاس در مقابله با اشباع عرضه موفقیت آمیز باشد. نفت برنت که در آوریل به پایین ۲۰ دلار سقوط کرد، در اواسط هفته جاری به محدوده ۳۰ دلار در هر بشکه رسید.
اما دولت عربستان سعودی همچنان ناچار است کاهش چشمگیری در هزینه دولت و هزینه واردات اعمال کردند و همچنین متحمل استقراض خارجی شود.
بر اساس گزارش رویترز، کاهش چشمگیر بودجه، پیگیری برنامه تغییرات اجتماعی و اقتصادی را برای دولت عربستان سعودی دشوار خواهد کرد و مصون نگه داشتن مردم این کشور در برابر تبعات اقتصادی کرونا را دشوارتر می کند. سقوط مصرف جهانی نفت در بحران کرونا، اولویت دادن به ثبات کوتاه مدت نسبت به طرحهای بلندمدت را ضروری می کند. عربستان سعودی اکنون نیاز دارد توافق جدید اوپک پلاس قیمتها را سریعتر بالا ببرد یا انتخابهایش دشوارتر خواهد شد.