به طور متوسط در دی ماه 1398، بانک های پذیرنده 106 ریال از هر صدهزار ریال مبلغ جذب شده از محل تراکنش خرید را به عنوان کارمزد پرداخت کرده اند. یعنی 106 هزارم درصد هر مبلغ را هزینه کارمزد برای بانک ها تشکیل داده است. کمترین رقم با 20 ریال را صنعت و معدن و بیشترین را بانک پارسیان با مبلغ 170 ریال کارمزد به ازای هر 100 هزار ریال مبلغ جذب شده، پرداخت کرده اند.بانک ایران زمین به ازای هر 10 هزار تومان تراکنش معادل 100 ریال کارمزد پرداخت کرده است که کمتر از میانگین هزینه کارمزد تراکنش های کل بانک های کشور است و نشان می دهد که هزینه بانک ایران زمین کمتر بوده است.
همچنین کارمزد پرداختی بانک های پذیرنده به ازای هر صدهزار ریال تراکنش خرید از ابزار کارتخوان فروشگاهی با احتساب هزینه اجاره بها و با فرض اجاره متوسط سی هزار تومان به ازای هر ابزار کارتخوان در ماه محاسبه شده نشان می دهد که بانک ایران زمین با 382 ریال کارمزد یا هزینه بین بانک ها از درجه رقابتی و هزینه های کمتری برخوردار بوده است. این رقم در مقایسه با میانگین 228 ریال کل صنعت پرداخت و شبکه بانکی کشور نشانه موقعیت مناسب بانک ایران زمین برای گسترش ابزارها محسوب می شود و با توجه به مزیت جذب منابع بیشتر می تواند ابزارها را افزایش داده و هزینه تراکنش ها را سرشکن کند و یا در بخش هایی که هزینه کارمزد کمتری دارد سرمایه گذاری بیشتر داشته باشد.
همچنین نسبت کارمزد پرداختی به ازای هر 100 هزار ریال تراکنش پرداخت قبض و خرید شارژ در شبکه بانکی نشان می دهد که میانگین رقم هزینه و کارمزد مربوط به 10 هزار تومان تراکنش پرداخت قبض و خرید شارژ در کل شبکه پرداخت بانکی معادل 226 ریال بوده که این رقم در بانک ایران زمین معادل 141 ریال بوده است و از این جهت نیز مزیت ویژه ای برای گسترش تراکنش های پرداخت قبض و خرید شارژ برای این بانک وجود داردتا هزینه سرشکن شده نیز کمتر شود.
در مجموع وضعیت بانک ایران زمین از نظر هزینه ها و کارمزد کارتخوان ها، پرداخت قبض و خرید شارژ کمتر از میانگین بانک ها بوده و این موضوع بانک ایران زمین را در یک شرایط رقابتی برای توسعه بانکداری الکترونیک و تراکنش های بانکی قرار داده است. تنها هزینه اجاره ابزارها ودستگاه ها بالاتر از میانگین است که با سرمایه گذاری و خرید این تجهیزات و یا افزایش تعداد تراکنش ها می توان هزینه کارمزد هر تراکنش را کاهش داد.
با توجه به اینکه عامل موثر در پرداخت کارمزد تراکنش های پرداخت قبض و خرید شارژ، تنها تعداد تراکنش ها هستند، بانک هایی که نسبتِ کمترِ کارمزد به ازای هر 100 هزار ریال تراکنش را داشته اند، متوسطِ مبلغیِ بالاتری به ازای هر تراکنش نسبت به سایر بانک ها را تجربه کرده اند.
اقتصاد گردان - احسان شمشیری
