به گزارش نبض بورس؛ در روزهایی که نرخ دلار به طور تصاعدی افزایش مییابد و انتظارات تورمی در حال اوج گرفتن است، مردم از بانک مرکزی انتظار دارند که وارد عمل شود و با تدابیر سریع، بازار ارز را کنترل کند.
اما در این شرایط، هشدارهای فرشاد مومنی، استاد اقتصاد و یکی از منتقدان برجسته سیاستهای ارزی کشور، بیشتر از هر زمان دیگری اهمیت پیدا میکند.
وی با نگاهی تیزبینانه و انتقادی به سیاستهای ارزی گذشته، به شدت از رویکردهای فعلی انتقاد میکند و میگوید: «اگر قرار است تصمیمی گرفته شود، باید این تصمیمات در کادر مقبول و بر مبنای بدیهیات عقل سلیم باشد.»
مومنی در نشست اخیر خود با عنوان «ارزیابی مبانی نظری تصمیمگیریهای اقتصادی در ایران» با صراحت اعلام کرد که اگر شوکهای ارزی قرار است مشکلات اقتصادی کشور را حل کنند، پس چرا این شوکها را به ارز ۱۰۰ هزار تومانی نرسانند تا وعدههایی که داده میشود محقق شود و کشور از بحران نجات یابد؟
این جمله از او به وضوح به سیاستهای افراطی دستکاری نرخ ارز اشاره دارد که در گذشته با وعدههای بزرگ برای حل بحرانهای اقتصادی، تنها وضعیت را پیچیدهتر کردهاند.
او همچنین با اشاره به گفتههای مسعود نیلی، اقتصاددان برجسته کشور، توضیح داد که در کتاب «اقتصاد ایران»، نیلی به انتقاد از سیاستهای ارزی پرداخته و گفته است که چرا هیچ یک از تلاشها برای دستکاری نرخ ارز نتوانسته به نتایج مطلوب برسد. مومنی با اشاره به این که حتی کسانی که روزی از حامیان این سیاستها بودند، اکنون به نقد آنها پرداختهاند، تأکید کرد که این سیاستها نه تنها هیچ مشکلی را حل نکردهاند، بلکه باعث بحرانهای بیشتر شدهاند.
این استاد اقتصاد همچنین به روند فاجعهبار افزایش نرخ ارز از سال ۱۳۷۹ تا ۱۴۰۰ اشاره کرد و میگوید: «از ۱۳۷۹ تا ۱۴۰۰، نرخ ارز بیش از ۲۰۰۰ درصد افزایش یافته است؛ یعنی به طور متوسط سالانه ۴۴ درصد بر هزینه واردات افزوده شده است.» او با اشاره به تحریمها و شرایط بینالمللی، به این نکته پرداخته که تغییرات سیاسی در سطح جهانی، به ویژه با روی کار آمدن رئیسجمهور منتخب آمریکا، تاثیرات منفی زیادی بر دسترسی ایران به ذخایر ارزی و منابع استراتژیک داشته است و به صراحت پرسید: «در شرایطی که ایران تحت تحریم است، آیا بالا بردن عمدی نرخ ارز و هدر دادن ذخایر استراتژیک کشور به نفع کسی است؟»
مومنی با انتقاد از سیاستهای تورمزا، به این نکته اشاره کرد که این سیاستها نه تنها بنیه تولیدی کشور را تضعیف کرده، بلکه تولیدکنندگان واقعی که سعی دارند عمق ساخت داخل را افزایش دهند، به ورشکستگی کشیده میشوند. او با تأکید بر این که تنها کسانی که از این شرایط سود میبرند، کسانی هستند که به مونتاژکاری روی آوردهاند و از نوسانات ارزی بهرهبرداری میکنند، هشدار داد که ادامه این روند نه تنها به اقتصاد کشور آسیب میزند، بلکه رفاه مردم را نیز به شدت تهدید میکند.
در نهایت، هشدارهای فرشاد مومنی باید به عنوان یک زنگ خطر جدی برای سیاستگذاران اقتصادی کشور تلقی شود. وی تأکید میکند که تنها با اتخاذ تصمیمات مبتنی بر منطق اقتصادی و در نظر گرفتن شرایط واقعی، میتوان از بحرانهای ارزی عبور کرد و به رشد و ثبات اقتصادی دست یافت.