همه چیز درباره پمپ آب و دلایل خرابی های آن
پمپ آب یکی از ابزارهای ضروری برای تامین آب و انتقال آن در سیستم‌های مختلف آبرسانی است. این دستگاه به ویژه در مناطقی که فشار آب کافی نیست یا نیاز به پمپاژ آب به ارتفاعات وجود دارد، استفاده می‌شود که مصرف کنندگان اغلب مواقع با مشکلاتی در هنگام استفاده روبرو می شوند که نیازمند راهنمایی برای برطرف کردن مشکلات و یا سوالات پیرامون آن هستن که ما در این مقاله به آنها می پردازیم.
نکته: برای درک بهتر سوالات و پاسخ مربوط به آنها به دو نکته توجه کنید 1- با توجه به اینکه حالت های نصب پمپ ها متنوع می باشند بعضا وجود یک مشکل در چندین مورد می تواند مشترک باشد به همین دلیل در سوال و پاسخ ها به آن پرداخته شده است تا درک مفهوم برای مخاطب آسانتر شود 2- پیشنهاد میکنیم که تمامی سوالات رو مطالعه کنید تا هم به شما در رفع ابهام کمک کند و هم اینکه از بروز مشکلات آتی در استفاده از پمپ جلوگیری شود
علت اصلی خرابی پمپ آب
در بیش از 80% مواقع، خرابی پمپ آب ناشی از عدم انتخاب صحیح و یا نصب پمپ آب می باشد بدین معنی که انتخاب پمپ آب نیازمند داشتن دانش فنی و تخصصی و در کنار آن تجربه کافی است که فروشنده بتواند پمپ مناسب با کاربری را برای شما انتخاب کند و در مرحله دوم نصب صحیح و اصولی آن نیز از نکات حائز اهمیت است که باید در هنگام نصب پمپ آب به آن توجه نمود.
علت قطع و وصل مکرر پمپ آب چیست؟
خاموش و روشن شدن های پی در پی پمپ آب ناشی از وجود چند مشکل می باشد که در زیر به آن اشاره شده است
1- نشتی جزئی آب در بخشی از ساختمان که باعث ایجاد افت فشار می شود از قبیل ترکیدگی لوله و یا خراب شدن اتصالات و شیرآلات مصرفی که برای رفع افت فشار پمپ روشن شده و سپس به علت افت فشار ناچیز مجدد خاموش می شود
2- در مصارف خانگی در کنار پمپ آب از منبع تحت فشار جهت کاهش استهلاک پمپ و یکنواخت کردن فشار آب استفاده می شود که اگر باد این مخزن تحت فشار تخلیه و یا تیوپ آن دچار پارگی شود باعث بر هم خوردن کارکرد صحیح پمپ آب می شود که در نتیجه پمپ آب استارت های متوالی لحظه ایی میزند که برای رفع آن بایستی نسبت به شارژ مخزن تحت فشار و یا تعویض تیوپ آن اقدام کرد
3- در همه حالتهای نصب پمپ آب از شیریکطرفه برای جلوگیری از برگشت آب پمپاژ شده به داخل لوله ها استفاده می شود که در بعضی مواقع به علت وجود آشغال و ریزه املاح در هنگام پمپاژ آب و یا مستهلک شدن شیر یکطرفه عملکرد صحیح آن از بین میرود که در این حالت پمپ آب بصورت مدام و پی در پی خاموش روشن می شود.
4- برای اتومات شدن پمپ آب از کلید اتومات یا پرشر سوئیچ استفاده می شود که خرابی این قطعات و یا تنظیم نبودن فشار آن ها باعث ایچاد همین مشکل (روشن و خاموش شدن پمپ آب) می شود.
علت روشن نشدن پمپ آب چیست؟
علت روشن نشدن پمپ آب می‌تواند به دلایل مختلفی باشد که در زیر به برخی از آنها اشاره می‌کنم:
- قطع برق یا مشکل در سیم‌کشی: یکی از شایع‌ترین دلایل روشن نشدن پمپ آب، قطع برق یا مشکلات در سیم‌کشی است. ممکن است فیوز قطع شده باشد یا اتصالات برقی پمپ مشکل داشته باشد. همچنین، اگر سیم‌کشی فرسوده یا خراب باشد، پمپ آب روشن نخواهد شد.
- خرابی کلید اتوماتیک یا پرشر سوئیچ: کلید اتوماتیک یا پرشر سوئیچ نقش کنترل فشار آب را ایفا می‌کنند. اگر این قطعات دچار خرابی شوند، پمپ نمی‌تواند روشن شود. کلید پرشر ممکن است به دلیل نقص در عملکرد یا تنظیمات نادرست فشار نتواند به درستی کار کند.
- مشکل در خازن موتور: پمپ‌های آب تکفاز معمولاً دارای یک خازن هستند که وظیفه راه‌اندازی موتور را بر عهده دارند. اگر خازن پمپ آب خانگی خراب شود یا ضعیف باشد، موتور پمپ نمی‌تواند روشن شود. بررسی و تعویض خازن می‌تواند این مشکل را برطرف کند.
- گرفتگی یا انسداد در لوله‌ها: اگر در لوله‌های متصل به پمپ انسدادی وجود داشته باشد، پمپ ممکن است به دلیل فشار زیاد یا عدم ورود آب نتواند روشن شود. این انسداد می‌تواند ناشی از ذرات معلق، رسوبات یا حتی بسته شدن دریچه‌ها باشد.
- خرابی پمپ یا موتور پمپ: خرابی‌های مکانیکی مانند گیر کردن قطعات داخلی پمپ یا سوختن موتور می‌تواند باعث شود که پمپ روشن نشود. در این صورت، پمپ نیاز به تعمیر یا تعویض قطعات خواهد داشت.
- نقص در محافظ برق: اگر از محافظ برق برای پمپ استفاده می‌کنید، ممکن است محافظ به دلیل نوسانات برق یا مشکلات داخلی قطع شده باشد و اجازه ندهد پمپ روشن شود.
برای برطرف کردن این مشکلات، ابتدا باید برق و سیستم سیم‌کشی را بررسی کنید و سپس قطعات کلیدی مانند پرشر سوئیچ، خازن و موتور پمپ را ارزیابی کنید. در صورت بروز مشکل‌های جدی، بهتر است از تکنسین متخصص شرکت آوین پمپ کمک بگیرید.
علت خاموش نشدن پمپ آب چیست؟
علت خاموش نشدن پمپ آب می‌تواند به عوامل مختلفی مرتبط باشد. در زیر به برخی از مهم‌ترین دلایل این مشکل اشاره شده است:
- خرابی یا تنظیم نامناسب کلید اتوماتیک (پرشر سوئیچ): پرشر سوئیچ (کلید اتوماتیک) وظیفه کنترل فشار آب و خاموش و روشن کردن پمپ را دارد. اگر این قطعه دچار خرابی شود یا به درستی تنظیم نشده باشد، ممکن است پمپ حتی پس از رسیدن فشار به حد مطلوب همچنان به کار خود ادامه دهد و خاموش نشود.
- نشتی در سیستم لوله‌کشی: وجود نشتی در لوله‌های متصل به پمپ می‌تواند باعث کاهش مداوم فشار آب شود. در این حالت، پمپ سعی می‌کند به طور مداوم فشار را تامین کند و به همین دلیل خاموش نمی‌شود. نشتی می‌تواند در هر جایی از سیستم لوله‌کشی، اتصالات، یا حتی منبع تحت فشار رخ دهد.
- خرابی یا عدم کارکرد صحیح منبع تحت فشار (تانک تحت فشار): منبع تحت فشار نقش مهمی در حفظ فشار آب و جلوگیری از کارکرد مداوم پمپ دارد. اگر منبع تحت فشار دچار مشکل شده باشد یا دیافراگم داخل آن سوراخ شده باشد، پمپ مجبور است به طور مداوم کار کند تا فشار لازم را تامین کند. در این صورت، فشار در سیستم ثابت نمی‌ماند و پمپ خاموش نمی‌شود.
- گیر کردن یا خرابی شیر یکطرفه: شیر یکطرفه یا چک‌والو وظیفه جلوگیری از بازگشت آب به منبع اصلی را دارد. اگر این شیر دچار خرابی شود یا به درستی کار نکند، آب به عقب برمی‌گردد و باعث کاهش فشار می‌شود. در نتیجه، پمپ به طور مداوم روشن می‌ماند و خاموش نمی‌شود.
- رسوب‌گیری یا گرفتگی لوله‌ها: گرفتگی یا رسوب‌گیری در لوله‌ها می‌تواند باعث کاهش جریان آب و فشار در سیستم شود. در این حالت، پمپ سعی می‌کند به طور مداوم فشار را تامین کند، اما به دلیل انسداد، قادر به قطع خودکار نیست و خاموش نمی‌شود.
- نوسانات برق یا خرابی سیستم کنترل برق: نوسانات برق یا خرابی در قطعات برقی پمپ (مانند رله یا تابلو برق) می‌تواند باعث شود که پمپ به درستی عمل نکند و به طور مداوم روشن بماند.
- خرابی در سنسورهای فشار: در برخی سیستم‌های پمپ آب، سنسورهای فشار برای اندازه‌گیری فشار آب و یا جریان آب نظیر فلوسوئیچ استفاده می‌شوند. اگر این سنسورها خراب باشند یا به درستی کار نکنند، ممکن است به اشتباه تشخیص دهند که فشار به حد مطلوب نرسیده و پمپ همچنان به کار خود ادامه دهد.
علت داغ شدن پمپ آب چیست؟
علت داغ شدن پمپ آب می‌تواند به عوامل مختلفی بستگی داشته باشد. در زیر به برخی از مهم‌ترین دلایل داغ شدن پمپ آب اشاره شده است:
- کارکرد بیش از حد پمپ (استفاده مداوم و طولانی): پمپ آب برای کارکرد در دوره‌های زمانی مشخص طراحی شده است. در پمپ هایی که دائم کار نیستند اگر پمپ به صورت مداوم و بدون وقفه کار کند، داغ شدن آن طبیعی است. این مسئله کارکردن بیش از حد می‌تواند به دلیل نشتی در سیستم یا خرابی در کلید اتوماتیک باشد که باعث می‌شود پمپ بدون توقف کار کند.
- عدم جریان آب کافی (خشکی یا کمبود آب): یکی از مهم‌ترین دلایل داغ شدن پمپ، عدم وجود آب کافی در منبع آب است. اگر پمپ بدون جریان آب کار کند، اصطکاک بین اجزای داخلی آن افزایش می‌یابد و باعث داغ شدن موتور می‌شود. این مشکل معمولاً به دلیل خشک شدن منبع آب یا گرفتگی ورودی پمپ رخ می‌دهد.
- خرابی پروانه یا گرفتگی پمپ: پروانه داخل پمپ وظیفه جابجایی آب را دارد. اگر این قطعه دچار خرابی یا ساییدگی شود یا به دلیل وجود رسوبات و ذرات معلق در آب مسدود شود، پمپ با سختی بیشتری کار می‌کند و باعث داغ شدن موتور می‌شود.
- خرابی یا ضعف در خنک‌سازی موتور: برخی پمپ‌ها دارای سیستم خنک‌سازی (مانند پره‌ها یا فن‌ها) هستند. اگر این سیستم‌ها دچار خرابی شوند یا به درستی کار نکنند، موتور به سرعت داغ می‌شود. خنک‌سازی ضعیف موتور می‌تواند به دلیل کثیفی فن‌ها، یا تجمع گرد و غبار در اطراف پمپ باشد.
- نوسانات ولتاژ یا مشکلات برقی: آمپر کشیدن پمپ آب می تواند باعث داغ شدن پمپ آب شود (آمپر کشیدن پمپ آب علت های مختلفی نظیر: کارکردن پمپ آب زیر حداقل ارتفاع، کمبود جریان آب در ورودی پمپ و . . . می باشد)
- فرسودگی بلبرینگ‌ها یا قطعات متحرک: بلبرینگ‌ها و قطعات متحرک پمپ به مرور زمان دچار ساییدگی و فرسودگی می‌شوند. این فرسودگی می‌تواند باعث افزایش اصطکاک داخلی شود و در نتیجه پمپ به طور غیرعادی داغ شود. اگر بلبرینگ‌ها یا قطعات مکانیکی پمپ فرسوده شده باشند، تعویض آنها ضروری است.
- استفاده از پمپ نامناسب برای حجم آب یا ارتفاع: اگر پمپی که استفاده می‌کنید برای نیازهای آبرسانی ساختمان یا سیستم شما ضعیف و یا برعکس بیش از حد استاندارد قوی تر از نیاز باشد، پمپاژ آب کمتر یا بیشتر از نیاز می شود که باعث داغ شدن پمپ می شود.
علت صدای سنگ ریزه در پمپ آب چیست؟
صدای سنگ ریزه در پمپ آب معمولاً به دلیل پدیده کاویستاسیون رخ می دهد و در موارد نادری به دلیل وجود مشکلات مکانیکی یا ورود ذرات خارجی به داخل پمپ است همچنین این صدا می‌تواند نشانه‌ای از خرابی یا وجود مانعی در اجزای داخلی پمپ باشد که در ادامه به برخی از مهم‌ترین دلایل آن اشاره میکنیم:
- صدای سنگ ریزه در پمپ آب ناشی از ایجاد پدیده کاویتاسیون می باشد. پدیده کاویتاسیون زمانی اتفاق می افتد که جریان ورود آب به داخل پمپ کمتر از جریان استاندارد و میزان طراحی شده براساس سایز ورودی پمپ باشد که در این حالت همراه با آب به داخل پمپ حباب های هوا تشکیل شده و وارد پروانه پمپ می شوند و در هنگام پمپاژ آب این حباب ها در اثر برخورد با سطح داخل پمپ منفجر می شوند و در نهایت باعق ایجاد صدای سنگ ریزه در داخل پمپ می شوند.
- ورود ذرات خارجی (مانند شن و ماسه) به پمپ: اگر پمپ آب از منبعی که حاوی ذرات معلق مانند شن، ماسه یا گل و لای است، آب می‌کشد، این ذرات می‌توانند وارد پروانه و محفظه پمپ شوند. این مسئله باعث می‌شود که پمپ هنگام کار کردن صدایی شبیه به سنگ‌ریزه تولید کند. ورود این ذرات می‌تواند باعث ساییدگی و آسیب به قطعات داخلی پمپ شود.
- وجود رسوبات و رسوب‌گیری داخل پمپ: اگر در لوله‌ها یا محفظه پمپ رسوبات تشکیل شده باشد، این رسوبات می‌توانند هنگام حرکت آب درون پمپ جابجا شوند و صدایی شبیه به صدای سنگ‌ریزه ایجاد کنند. این مشکل بیشتر در مناطقی که آب دارای سختی بالاست و حاوی املاح معدنی زیادی است، رخ می‌دهد.
- خرابی یا فرسودگی بلبرینگ‌ها: بلبرینگ‌ها قطعاتی هستند که به حرکت نرم و روان اجزای مکانیکی پمپ کمک می‌کنند. اگر بلبرینگ‌ها دچار خرابی یا فرسودگی شوند، باعث می‌شوند که قطعات داخلی به درستی حرکت نکنند و صدای غیرعادی ایجاد شود. این صدا ممکن است شبیه به صدای سنگ‌ریزه باشد.
سخن پایانی
سیستم های پمپاژ همراه در هر ساختمانی پیچیدگی های خاص خود را دارند که می تواند مشکلاتی وسیع تری داشته باشند لذا در آینده ما به مباحث بیشتری پیرامون پمپ آب و خرابی های آن خواهیم پرداخت.
