به گزارش نبض بورس، ترجمه: پویا احمدی | طبق آخرین گزارش آژانس بین‌المللی انرژی (IEA) در مورد روند بازار زغال سنگ در سراسر جهان، تقاضای جهانی زغال سنگ در سال‌های ۲۰۲۴ و ۲۰۲۵ تقریباً بدون تغییر باقی خواهد ماند. افزایش تقاضای برق در برخی از اقتصاد‌های بزرگ (به تبع مصرف بیشتر زغال سنگ)، تاثیرات بهبود تدریجی تولید برق آبی و گسترش سریع انرژی‌های خورشیدی و بادی را خنثی می‌کند.
گزارش حوزه زغال سنگ IEA نشان می‌دهد که مصرف جهانی زغال سنگ در سال ۲۰۲۳ به دلیل رشد قوی در چین و هند، دوتا از بزرگترین مصرف‌کنندگان زغال سنگ در جهان، ۲.۶ درصد افزایش یافته و به بالاترین سطح خود رسیده است. در حالی که تقاضا برای زغال سنگ در بخش‌های برق و صنعت افزایش یافته است، عامل اصلی، استفاده از زغال سنگ برای پر کردن شکاف ایجاد شده توسط کاهش تولید برق آبی و افزایش سریع تقاضای برق بوده است.
در چین، که بیش از نیمی از مصرف جهانی زغال سنگ را تشکیل می‌دهد، تولید برق از نیروگاه‌های آبی در سال ۲۰۲۴ از سطوح استثنایی پایین سال گذشته بهبود یافته است. این امر، همراه با استقرار مداوم و سریع انرژی‌های خورشیدی و بادی، رشد استفاده از زغال سنگ در سال ۲۰۲۴ را به طور قابل توجهی کند می‌کند. اما افزایش قابل توجه دیگر در تقاضای سالانه برق چین، که برای سال ۲۰۲۴ در حدود ۶.۵ درصد پیش‌بینی می‌شود، کاهش مصرف زغال سنگ در این کشور را دور از ذهن می‌سازد. در هند، رشد تقاضا برای زغال سنگ در نیمه دوم سال ۲۰۲۴ با بازگشت شرایط آب و هوایی به میانگین‌های فصلی کاهش خواهد یافت. در نیمه اول سال، مصرف زغال سنگ هند به دلیل کاهش تولید برق آبی و افزایش چشمگیر تقاضای برق به دلیل موج گرما شدید و رشد قوی اقتصادی به شدت افزایش یافته است.
تقاضا برای زغال سنگ در اروپا همچنان روند نزولی خود را که در اواخر دهه ۲۰۰۰ آغاز شده است، ادامه می‌دهد که عمدتاً به دلیل تلاش‌های کاهش انتشار گاز‌های گلخانه‌ای در تولید برق است. پس از کاهش بیش از ۲۵ درصدی در سال ۲۰۲۳، تولید برق از زغال سنگ در اتحادیه اروپا پیش‌بینی می‌شود که امسال تقریباً به همان اندازه کاهش یابد. استفاده از زغال سنگ در ایالات متحده نیز در سال‌های اخیر به طور قابل توجهی کاهش یافته است، اما افزایش تقاضای برق و کاهش جایگزینی زغال سنگ با گاز طبیعی تهدید می‌کند که این روند را در سال ۲۰۲۴ کند کند. ژاپن و کره جنوبی همچنان وابستگی خود به زغال سنگ را کاهش می‌دهند، هرچند با سرعتی کندتر از اروپا.
کئیسوکه ساداموری، مدیر بازار‌ها و امنیت انرژی آژانس بین‌المللی انرژی می‌گوید: «تحلیل ما نشان می‌دهد که تقاضای جهانی زغال سنگ بر اساس تنظیمات سیاست فعلی و روند بازار، تا سال ۲۰۲۵ احتمالاً تقریباً ثابت خواهد ماند. استقرار مداوم و سریع انرژی‌های خورشیدی و بادی، همراه با بهبود تولید برق آبی در چین، فشار قابل توجهی بر استفاده از زغال سنگ وارد می‌کند. اما بخش برق محرک اصلی تقاضای جهانی زغال سنگ است و مصرف برق در چندین اقتصاد بزرگ، بسیار قوی در حال رشد است. بدون چنین رشد سریعی در تقاضای برق، شاهد کاهش استفاده جهانی از زغال سنگ در سال جاری بودیم؛ و روند‌های ساختاری موجود به این معنی است که تقاضای جهانی زغال سنگ به نقطه عطف خود خواهد رسید و به زودی شروع به کاهش خواهد کرد.»
از نظر عرضه، تولید جهانی زغال سنگ انتظار می‌رود که در سال ۲۰۲۴ پس از رشد ثابت در سال قبل، اندکی کاهش یابد. در سال ۲۰۲۴، تولید زغال سنگ در چین پس از دو سال رشد شگفت‌انگیز در حال تعدیل است. در هند، فشار برای افزایش تولید زغال سنگ ادامه دارد، با انتظار افزایش عرضه حدود ۱۰ درصدی در سال ۲۰۲۴. در اقتصاد‌های پیشرفته، تولید زغال سنگ در حال کاهش است که در مجموع بازتاب تقاضا است.
گزارش نشان می‌دهد که حجم تجارت زغال سنگ با وجود فروپاشی واردات در اروپا و کاهش واردات در شمال شرقی آسیا (ژاپن، کره و تایپه چین) از سال ۲۰۱۷ به بالاترین سطح خود رسیده است. با این حال، کشور‌های دیگر برای استفاده از عرضه موجود وارد عمل می‌شوند. در سال ۲۰۲۴، ویتنام قرار است به پنجمین واردکننده بزرگ زغال سنگ تبدیل شود و از چین تایپه پیشی بگیرد. واردات به چین و هند نیز همچنان در بالاترین سطح خود قرار دارد.
این گزارش نشان می‌دهد که با وجود کاهش تولید داخلی چین در نیمه اول امسال، تحریم‌های سخت‌تر علیه تولیدکنندگان روسی و اختلال در چند کشور صادرکننده، بازار جهانی زغال سنگ به خوبی تامین شده است. با ثبات بیشتر قیمت‌های گاز طبیعی نسبت به سال‌های اخیر، قیمت‌های زغال سنگ در نیمه اول سال ۲۰۲۴ ثابت مانده است. آن‌ها به سطوحی بازگشته‌اند که آخرین بار قبل از بحران انرژی جهانی دیده شده بود، اما به دلیل فشار‌های تورمی همچنان بالا هستند.
منبع: آژانس بین‌المللی انرژی (IEA)
