به گزارش نبض بورس، حوادث و اتفاقات سیاسی، یکی از مهم‌ترین عوامل تاثیرگذار بر اوضاع و احوال بازارهای مالی و به‌خصوص بازار سهام محسوب می‌شود. ریسک‌های ناشی از جنگ‌ها و رویداد‌ها و بحران‌های سیاسی از جمله مهم‌ترین مواردی هستند که منجر به ایجاد نوساناتی در بازارهای سهام می‌شود. یکی از مسائل و رویداد‌های سیاسی نیز که تاثیر در روند بازار سرمایه خواهد داشت، انتخاباتی است که در کشور‌ها برگزار می‌شود. انتخابات ریاست‌جمهوری و انتخابات مجلس از جمله مهم‌ترین انتخاباتی است که با فاصله زمانی ۴ سال یکبار در کشور انجام می‌شود.
پایان امسال نیز قرار است یکی از مهم‌ترین اتفاقات سیاسی و سرنوشت ساز برای ۴ سال آینده رقم بخورد. باور ذهنی اهالی بازار سرمایه اینگونه است که هر ۴ سال یکبار که انتخابات مجلس برگزار می‌شود، بر بازار سرمایه تاثیر مثبت داشته و این انتظار وجود دارد که با توجه به در پیش بودن انتخابات مجلس دوره دوازدهم که در اسفند ۱۴۰۲ برگزار خواهد شد، در ماه آتی نیز شاهد تاثیر مثبت آن بر بازار سرمایه باشیم.
عملکرد بازار سهام در نیمه دوم سال‌هایی که منتهی به انتخابات مجلس شورای اسلامی بوده، نشان می‌دهد که هر چند در برخی از دوره‌های این انتخابات شاهد عملکرد بسیار مناسبی از بورس بوده ایم، اما در برخی از دوره‌ها نیز، بورس عملکرد منفی از خود به جای گذاشته است؛ بنابراین به نظر می‌رسد انتخابات مجلس همچون انتخابات ریاست جمهوری نمی‌تواند اثرگذاری چندانی بر بازار سرمایه داشته باشد و انتخابات شورا‌ها و مجلس خبرگان نوسان قبل از انتخابات بسیار کمتر از دو انتخابات دیگر است.
البته طبیعتا هر ریسکی اعم از سیاسی و اقتصادی بر فضای بازار سرمایه اثرگذار است. اگر فضای انتخابات مجلس توام با تنش و نزاع‌های سیاسی بین جناح‌های مختلف باشد اثر منفی در بازار سرمایه خواهد گذاشت. اما اگر این تنش‌ها نباشد ریسک سیاسی هم کمتر خواهد بود.
مجلس نهم
در ۶ ماهه دوم سال ۹۰ که شاهد برگزاری انتخابات مجلس نهم در اسفند ماه بودیم، شاخص کل نه تنها بازدهی مثبت نداشت بلکه با افت ۴ درصدی نیز همراه شد و از ارتفاع ۲۶ هزار واحد به ۲۵ هزار واحد عقب نشینی کرده بود. در این دوره ارزش معاملات خرد با رشد ۹۳ درصدی از ۹۵۴ میلیارد تومان در دوره یک ماهه مهر ۹۰ به ۱,۸۴۴ میلیارد تومان در دوره یک ماهه اسفند ۹۰ رسید.
مجلس دهم
انتخابات مجلس دوره دهم شرایط مثبت تری را برای بازار سررمایه رقم زد. به طوی که شاخص کل با ۳۰ درصد رشد از ارتفاع ۶۱ هزار واحد در مهر ۹۴ به بالای ۸۰ هزار واحد در اسفند ۹۴ رسید. در این دوره شاخص هموزن نیز ۳۹ درصد صعود کرد و از محدوده ۹,۵۰۰ واحد به محدوده ۱۳,۳۵۰ واحد ارتقا یافت. ارزش معاملات خرد نیز در کل مهر ۹۴ بالغ بر ۱,۵۳۷ میلیارد تومان بود که در دوره یک ماهه اسفند ۴۷۹ درصد افزایش داشت و به ۸,۹۰۰ میلیارد تومان رسید.
البته قابل بیان است که نمی‌توان رشد بازار در نیمه دوم سال‌مذکور را به انتخابات و خوش‌بینی‌های منتشره از آن نسبت داد. سال۹۴ یکی از مهم‌ترین سال‌های دهه‌های اخیر ایران بود که کش و قوس‌های فراوان در حوزه مذاکرات هسته‌ای و بین‌المللی، نهایتا منجر به توافق برجام (برنامه جامع اقدام‌مشترک) در آن سال شد و همین موضوع موجب شد تا بازار سهام در آن مقطع با استقبال خریداران مواجه شود و این عامل موجبات افزایش ارتفاع نماگر‌های تالار شیشه‌ای را فراهم کرد.
مجلس یازدهم
آخرین انتخابات مجلس که تا امروز برگزار شده مربوط به دوره یازدهم است که در اسفند ۱۳۹۸ انجام شد. مهر ماه ۹۸ شاخص کل در ارتفاع بالاتر از ۳۱۱ هزار واحد قرار داشت که در پایان اسفند با ۷۰ درصد بازدهی مثبت خود را به محدوده ۵۱۳ هزار واحد نزدیک کرده بود. در این دوره شاخص هموزن با رشد بیشتری همراه شد و از سطح ۹۰ هزار واحد تا ۱۷۷ هزار واحد صعود کرد. ارزش معاملات خرد نیز ۱۱۲ درصد بیشتر شد و از یک ماهه مهر ۹۸ که در حدود ۵۶ هزار میلیارد تومان بود در دوره یک ماهه اسفند ۹۸ به ۱۱۹ هزار میلیارد تومان رسید.
مجلس دوازدهم
دوازدهم اسفند سال‌جاری نیز انتخابات دوازدهمین دوره مجلس شورای‌اسلامی برگزار خواهد شد. در پایان تابستان سال‌جاری، شاخص‌کل بورس تهران در سطح ۲میلیون و ۱۲۱هزار‌واحدی کار خود را به اتمام رساند. باید دید تا اوایل اسفند شاخص کل به چه کانالی خواهد رسید. تقریبا از نیمه دوم سال با سیاست‌های انقباضی دولت، بازارهای مالی در فضای رکود قرار گرفته اند. حال که کمتر از یکماه تا دوازدهمین دوره انتخابات مجلس شورای اسلامی در یازدهم اسفند ماه باقی مانده، بازار بورس همچنان در رکود نسبتا شدید قرار دارد و برای رشد به محرک‌های قوی تری نیاز دارد.
تحلیلگران سیتی بنک به ارزیابی واکنش‌های بازار سهام در ۱۷ کشور (بدون در نظر گرفتن دوره‌های بی‌ثباتی بازار همچون بحران مالی و همه‌گیری بیماری کرونا) نسبت به برگزاری انتخابات پرداخته‌اند. بر خلاف تصورات، نتایج بررسی این تحلیلگران نشان می‌دهد که انتخابات عموما تاثیر چشمگیری بر بازارهای سهام ندارد. به گفته این تحلیلگران، بازارهای سهام کشورهای توسعه‌یافته در روزهای نزدیک به انتخابات اندکی نوسان و بی‌ثباتی را تجربه می‌کنند اما معمولا در روزهای قبل و بعد از انتخابات با رشدی محدود مواجه می‌شوند.به عنوان مثال، در بازارهای سهام آمریکا تا زمان برگزاری انتخابات عموما شاهد تمایل بازار به صعود بوده‌ایم که پس از انتخابات هم این روند ادامه یافته است. به ویژه بخش‌هایی که به چرخه‌های اقتصادی وابسته‌اند، در روزهای پس از انتخابات عملکرد مثبتی داشته‌اند. در همین حال، گرچه شاخص بی‌ثباتی VIX که معمولا در ایام برگزاری انتخابات با رشد روبه‌رو می‌شود، پس از پایان انتخابات سیر نزولی پیدا می‌کند.
