به گزارش نبض بورس، سرانجام پس از مدت ها کش و قوس و وعده های بسیار درباره عرضه اولیه استارت آپ ها امروز ۲۴ خرداد ۱۴۰۱ با عرضه اولیه تپسی، طلسم عدم ورود استارت آپ ها به بازار سرمایه شکسته شد و از این پس می توانیم شاهد عرضه اولیه استارت آپ ها نیز باشیم.
امروز عرضه اولیه تپسی انجام شد اما این عرضه اولیه باز هم برای صندوق های سرمایه گذاری بود و در مرحله اول به روش گشایش، تنها صندوق‌های سرمایه‌گذاری امکان خرید را داشتند و صرفا این کار از طریق ایستگاه‌های معاملاتی (نامک) صورت پذیرفت.
پس از عرضه اولیه و در مرحله دوم، نماد معاملاتی تپسی برای طی مراحل افزایش سرمایه از محل سلب حق تقدم و صرف سهام متوقف خواهد شد و مشخص نیست چه زمانی بازگشایی می شود؟
اما اتفاق جدیدی که در حوزه عرضه اولیه رخ خواهد داد این است که تا زمانی که تپسی در شمولیت شرکتهای موضوع ضوابط و شرایط اختصاصی پذیرش سهام شرکتهای نوپا و فعال در حوزه اقتصاد دیجیتال باشد عموم مردم نمی توانند حتی پس از عرضه اولیه، آن را خریداری کنند. به عبارت دیگر معاملات ثانویه در نماد معاملاتی تپسی، صرفا توسط سرمایه‌گذاران حرفه‌ای امکان پذیر خواهد بود.
حالا پرسش بسیاری از سهامداران این است که چرا سهامداران حقیقی نتوانستند در عرضه اولیه تپسی مشارکت داشته باشند؟
از زمانی که نحوه انجام عرضه اولیه تپسی مشخص شد انتقادات زیادی به آن وارد شد. بسیاری از کارشناسان و سهامداران حقیقی این پرسش را مطرح کردند که چرا آن‌ها نمی‌توانند در این عرضه اولیه شرکت کنند و این عرضه اولیه هم برای صندوقها است؟
این انتقادات از آنجا نشات می‌گرفت که در عرضه اولیه‌های قبلی چند نماد به صندوقها تخصیص یافته بود و این مسئله موجب شده بود تا این پرسش مطرح شود که عرضه اولیه‌هایی که برای عموم مردم باید باشد، به صندوقها داده میشود و بدتر از آن اینکه عرضه اولیه‌هایی که به صندوقها داده میشود سود بالایی می‌دهند و عرضه اولیه‌هایی که به سهامداران حقیقی تخصیص می‌یابد بعضا یا سود کمی می‌دهند و یا اصلا زیان ده میشوند!
واقعیت این است که علیرغم تمام نقد‌های وارده، اما عرضه اولیه تپسی شرایط خاص خود را داشت و بر اساس دستورالعمل‌ها این عرضه اولیه باید به صندوقها داده می‌شد.
در ۱۰ خرداد ماه سال جاری بود که ضوابط و دستورالعمل پذیرش استارت آپ‌ها به فرابورس ابلاغ شد. (این ضوابط را از اینجا بخوانید)
نکته‌ای که وجود داشت در ماده ۷ این ضوابط ذکر شده بود:
بورس/ فرابورس موظف است در عرضۀ اوراق بهادار شرکتهای نوپا و فعال در حوزۀ اقتصاد دیجیتال، شرایطی
تبیین نماید تا در صورتی که بر اساس آخرین صورت‌های مالی حسابرسی شده متقاضی پذیرش، نسبت دارایی‌های نامشهود به کل دارایی‌ها بیشتر از یا مساوی با ۵۰ درصد باشد، سهام شرکت صرفاً به سرمایه گذاران واجد شرایط موضوع دستورالعمل پذیره نویسی و عرضۀ اولیۀ اوراق بهادار در بورس اوراق بهادار تهران و فرابورس ایران عرضه شود. در صورتی که این نسبت کمتر از ۵۰ درصد باشد، به تشخیص هیئت پذیرش، سهام شرکت قابل عرضه به عموم است.
تبصره: بورس می‌تواند معاملات ثانویه سهام شرکتهای عرضه اولیه شده به سرمایه گذاران واجد شرایط موضوع این بند را محدود به سرمایه گذاران حرفه‌ای نماید. شرایط سرمایه گذاران حرفه‌ای توسط هیئت مدیره بورس / فرابورس تعیین و اعلام میشود.
بنابراین با توجه به اینکه نسبت دارایی‌های نامشهود تپسی به کل دارایی‌ها بیشتر از ۵۰ درصد بود در نتیجه تصمیم گرفته شد تا بر اساس این دستورالعمل این عرضه اولیه به سرمایه گذاران واجد شرایط داده شود.
به هر صورت خبرنگار نبض بورس پیگیر آن است تا دلایل و چرایی واگذاری برخی عرضه اولیه ها به صندوق ها را از مسئولین بورس و فرابورس پیگیر شود و به زودی گزارشی در این باره منتشر خواهد شد.
