به گزارش نبض بورس، مترجم: پویا احمدی | وزارت دفاع روسیه روز سهشنبه اعلام کرد که برخی از نیروهایی که این کشور در چهار ماه گذشته در نزدیکی مرز خود با اوکراین تجمیع کرده بود، به پایگاههای خود بازگردانده شدهاند؛ اما آمریکا و متحدانش عجلهای برای پذیرش این اظهارات به عنوان یک اقدام محقق شده ندارند. در صورت صحیح بودن این اقدام، میتوان گفت که روسیه در واقع در حال کاهش تنش است. تجمع بیش از ۱۰۰۰۰۰ نیرو و بخش قابل توجهی از تجهیزات نظامی روسیه در امتداد مرزهای اوکراین، هشدارهای شدید و فزایندهای را از سوی ایالات متحده در مورد تهاجم قریب الوقوع دریافت کرده است.
دولت روسیه همواره تاکید کرده است که این افزایش، هیچ تهدیدی برای اوکراین ایجاد نمیکند و نیروهای این کشور پس از انجام آنچه که مسکو تاکید میکند یک نوع تمرینات نظامی است، به پایگاههای خود باز خواهند گشت. اما به هر حال بزرگترین تجمع نیروهای زمینی و ادوات جنگی در اروپا از زمان جنگ سرد، زنگ خطر را برای ماهها در غرب به صدا در آورده است.
حتی ۲۰ ساعت قبل از اعلام مسکو در روز سهشنبه، یک مقام آمریکایی به دیوید مارتین خبرنگار ارشد امنیت ملی سیبیاس نیوز گفت که برخی از ادوات جنگی روسی شرکتکننده در رزمایشها، به سمت «مواضع حمله» نزدیک مرز اوکراین شروع به حرکت کردهاند.
مقامات آمریکایی هیچ گونه استقرار روسیه در خارج از مرز اوکراین را تایید نکرده اند، اما ایگور کوناشنکوف، سخنگوی وزارت دفاع روسیه روز سه شنبه به خبرنگاران گفت که برخی از یگانهایی که هفتهها در امتداد مرز جنوب غربی کشور با اوکراین فعالیت میکردند، وظایف خود را تکمیل کرده اند و بارگیری حملونقل ریلی و جادهای و حرکت به سمت پادگانهای نظامی خود را آغاز کرده اند.
این وزارتخانه هیچ عددی در این باره ارائه نکرد؛ و از طرفی دقیقاً مشخص نشد که تحرکات، در کجای مرز طولانی روسیه با اوکراین ممکن است رخ دهد. خبرگزاری روسی اینترفکس به نقل از فرماندهی ناحیه جنوبی این کشور، با این حال اعلام کرد که برخی از نیروها از کریمه، شبه جزیره جنوبی اوکراین که روسیه در سال ۲۰۱۴ آن را ضمیمه کرد، به پایگاههایی در مناطق داغستان و اوستیای شمالی در جنوب روسیه منتقل میشوند.
در صورت تایید اخبار منتشره، این تحرکات میتواند به عنوان اولین گام از سوی روسیه برای کاهش تنش بحرانی که جهان را نسبت به دهههای گذشته به یک درگیری بزرگ در اروپا نزدیک کرده است، بدل شود. رئیس جمهور جو بایدن هشدار داده است که حمله تمام عیار روسیه به اوکراین میتواند ۱۰۰۰۰۰ غیرنظامی را کشته و جهان را به طور اساسی تغییر دهد.
ایالات متحده و متحدانش در ناتو فشار زیادی بر دولت ولادیمیر پوتین برای برداشتن گامی به سمت عقب از جنگ، وارد کردهاند و تهدید کردهاند که به هرگونه تهاجم به اوکراین، در قالب تحریمهای بینالمللی، پاسخی «سریع و شدید» خواهند داد.
درباره اظهارات روسیه مبنی بر خروج برخی نیروها از مرز اوکراین. ما در اوکراین یک قانون داریم: آنچه را که میشنویم باور نمیکنیم، آنچه را میبینیم باور میکنیم. اگر عقب نشینی واقعی به دنبال این اظهارات باشد، ما به آغاز تنش زدایی واقعی ایمان خواهیم داشت.
Dmytro Kuleba، ۱۵ فوریه ۲۰۲۲
پس از اعلام وزارت دفاع روسیه در روز سهشنبه، وزیر خارجه اوکراین گفت تلاشهای دیپلماتیک کشورش با آمریکا و متحدان اروپایی، توانسته است از تهاجم روسیه جلوگیری کند.
دمیترو کولبا، وزیر امور خارجه اوکراین به خبرنگاران در کیف پایتخت اوکراین گفت: "ما و متحدانمان موفق شدهایم از تشدید تنش بیشتر روسیه جلوگیری کنیم. اواسط فوریه است و میبینید که دیپلماسی به کار خود ادامه میدهد. " وی تاکید کرد که ادعاهای روسیه مبنی بر عقب نشینی از مرزها باید تایید شود. به نقل از خبرگزاری اینترفکس اوکراین، وی گفت: «اگر ما شاهد عقب نشینی باشیم، به کاهش تنش اعتقاد خواهیم داشت».
مشخص نیست که عقب نشینی اولیه روسیه از مرز (در صورت تایید) تا چه حد مورد توجه واشنگتن یا ناتو خواهد بود. حدود ۳۰ هزار نیروی روسی هنوز در بلاروس در مرز شمال غربی اوکراین برای مانورهای مشترک با سربازان بلاروس حضور دارند و آنها در ۳۰ مایلی مرز عملیات مشترک انجام داده اند. به گفته دو منبعی که روز دوشنبه با سیبیاس نیوز صحبت کردند و با استناد به اطلاعاتی که در آن زمان در اختیار داشتند، گمان میرود روسیه در مجموع حداقل ۱۳۰ هزار سرباز در اطراف مرزهای اوکراین دارد.
ینس استولتنبرگ، دبیرکل ناتو گفت، در حالی که دلیلی برای "خوش بینی محتاطانه" با ادامه دیپلماسی وجود دارد، اما این ائتلاف هنوز هیچ نشانهای از تنش زدایی در میدان ندیده است و او تاکید کرد که از نظر ناتو، روسیه همچنان آماده حمله احتمالی به اوکراین است. استولتنبرگ با اشاره به جابجایی قبلی نیروهای نظامی در خاک روسیه گفت: "حرکت نیروهای روسیه نشان دهنده کاهش تنش واقعی نیست. آنچه ما باید ببینیم خروج قابل توجه و پایدار نیروها، ادوات و تجهیزات سنگین است. "
جولیان اسمیت، سفیر ایالات متحده در ناتو، روز سهشنبه از بروکسل به خبرنگاران گفت که آمریکا و شرکای آن باید به این موضوع نگاهی بیندازند و راستی آزمایی کنند.
اسمیت گفت: "شاید به یاد داشته باشید در اواخر دسامبر، برخی ادعاهای مشابه از مسکو منتشر شد مبنی بر اینکه آنها در حال تنشزدایی هستند، اما در واقعیت، حقایق چیز دیگری را نشان میدادند؛ بنابراین ما میخواهیم مطمئن شویم که وقتی میگویند تنشزدایی، تاکید کنیم که واقعا در مورد چه چیزی صحبت میکنند؛ که به زودی آن را خواهیم فهمید. "
بوریس جانسون، نخست وزیر بریتانیا نیز روسیه را به ارسال "سیگنالهای متناقض" متهم کرد و از آنچه به گفته او "نشانههای گشایش دیپلماتیک" است، استقبال کرد؛ اما هشدار داد که آخرین اطلاعات واصله هنوز دلگرم کننده نیست.
جانسون گفت که نیروهای روسی در حال ساخت بیمارستانهای صحرایی در نزدیکی مرزهای اوکراین هستند و گردانهای بیشتری در حال نزدیکتر شدن به مرزها هستند که به گفته او «تنها میتواند به عنوان آمادگی برای حمله تلقی شود».
مقامات آمریکایی هفتهها هشدار دادهاند که روسیه میتواند به طرق مختلف به اوکراین حمله کند، از جمله حمله زمینی از بلاروس یا خاک روسیه، حمله سایبری بزرگ، یا حمله به اصطلاح با پرچم دروغین که شبیه به یک حمله واقعی است. مورد دیگری وجود دارد تحت عنوان حمله نیروهای اوکراینی به جنگجویان طرفدار روسیه، که مسکو ممکن است بهانهای برای حمله از آن استفاده کند.
روسیه از جدایی طلبان در شرق اوکراین در منطقه دونباس حمایت میکند، جایی که شورشیان از آخرین باری که پوتین نیروهای خود را در سال ۲۰۱۴ به اوکراین فرستاد و شبه جزیره کریمه را به طور یکجانبه در این فرآیند ضمیمه کرد، با نیروهای اوکراینی جنگیده اند.
پیشتر در روز سهشنبه، یک نماینده روسیه در اتحادیه اروپا گفته بود که اگر «شهروندان» روسیه در هر نقطهای از جمله در دونباس کشته شوند، روسیه «پاسخ» خواهد داد.
کرملین هشدارهای فزاینده واشنگتن در مورد حمله احتمالی و قریب الوقوع روسیه به اوکراین را "یک جو سازی خطرناک" در روز سه شنبه تلقی کرد و دمیتری پسکوف، سخنگوی آن، آمریکا را به دلیل اطلاع از مقاصد مسکو مورد تمسخر قرار داد. پسکوف از خبرنگاران پرسید که آیا "زمان دقیق شروع جنگ" منتشر شده است؟
در همین حال، روسیه فشار را ادامه میداد. پارلمان این کشور روز سهشنبه قانونی را تصویب کرد که از کشور میخواهد دو منطقه در دونباس را که تحت کنترل شورشیان طرفدار روسیه است بهعنوان مستقل از اوکراین به رسمیت بشناسد. این یک اقدام بسیار تحریک آمیز خواهد بود و احتمالاً منجر به تشدید درگیری تقریباً هشت ساله در دونباس میشود، اما پسکوف گفت که پوتین هیچ تصمیم نهایی در مورد حمایت از ابتکار عمل نگرفته است.
در همین حال، روسیه فشار را ادامه میداد. پارلمان این کشور روز سهشنبه قانونی را تصویب کرد که از کشور میخواهد دو منطقه در دونباس را که تحت کنترل شورشیان طرفدار روسیه است بهعنوان مستقل از اوکراین به رسمیت بشناسد. این یک اقدام بسیار تحریک آمیز خواهد بود و احتمالاً منجر به تشدید درگیری تقریباً هشت ساله در دونباس میشود، اما پسکوف گفت که پوتین هیچ تصمیم نهایی در مورد حمایت از این ایده نگرفته است.
اسمیت، سفیر آمریکا در ناتو، روز سهشنبه گفت که اگر روسیه مناطق جدا شده را به رسمیت بشناسد، این نقض آشکار تمامیت ارضی و حاکمیت اوکراین است؛ ما آن را به دقت زیر نظر خواهیم گرفت.
اما حمله دیپلماتیک غرب ادامه یافت. اولاف شولتز، صدراعظم آلمان، روز سه شنبه، یک روز پس از دیدار با رئیس جمهور اوکراین در کیف، در مسکو با پوتین دیدار کرد. پسکوف به خبرنگاران گفت که انتظار میرود مذاکرات بین پوتین و شولتز طولانی باشد، زیرا آنها درباره "ضمانتهای امنیتی" و "تنش بی سابقه" در اروپا بحث میکنند.
واضح است که روز سه شنبه در پایتخت اوکراین این امید وجود داشت که بن بست جهانی بین شرق و غرب (با مردم اوکراین که در میانه گیر افتاده اند) به یک برون رفت از وضعیت فعلی بدل شود.
با این حال، مشخص نیست که آیا واشنگتن اعلامیه روسیه را به عنوان گامی به عقب از آستانه یک جنگ بالقوه فاجعه بار خواهد پذیرفت یا خیر.