به گزارش نبض بورس، اخبار جالب توجهی این روزها از بازار سهام به گوش می‌رسد. این اخبار به واسطه ارتباط با سهام عدالت و همچنین صندوق پالایش یکم جنبه عمومی بیشتری نسبت به فضای کلی بورس تهران دارد. با توجه به افت شدید قیمت سهام عدالت و همچنین صندوق پالایشی یکم شاید این اخبار بتواند اثر قابل توجهی بر روند سهام این شرکت‌ها داشته باشد.
طی روزهای گذشته اخباری در خصوص تقسیم سود سهام ۵۵۰ هزار تومانی سهام عدالت منتشر شد. در این خصوص در اخبار آمده دارندگان سهام عدالت غیرمستقیم، که حالا سهامدار شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی هستند، اگر در تاریخ یک اسفند سهامدار این شرکت‌ها باشند سود ۵۵۰ هزار تومانی به حساب آن‌ها واریز می‌شود. ابهام در خصوص تقسیم سود سهام عدالت غیرمستقیم وجود داشت. اگر بنا باشد که شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی (همان سهام عدالت غیرمستقیم) سود تقسیم کنند در نتیجه انتظار واکنش مثبت بازار سهام به این خبر وجود دارد. همان‌طور که امروز نیز سهام برخی از شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی صف خرید را تجربه کردند.
پیش از این ابهاماتی در این خصوص مطرح بود. مواردی مانند شناسایی زیان کاهش ارزش سرمایه‌گذاری در برخی از این شرکت‌ها از جمله این ابهامات بود که پیگیری‌های بورسان در این خصوص ادامه دارد و شواهد نشان می‌دهد که بر اساس مصوبه شورای عالی بورس لزوم ثبت دارایی با ارزش روز از آیین‌نامه اجرایی سهام عدالت حذف شده است. ابلاغ مصوبه شورای عالی بورس در ۱۶ بهمن این موضوع را نشان می‌دهد.
نکته بسیار مهم در خصوص این شرکت‌ها این است که سهام برخی از شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی اختلاف قابل توجهی با خالص ارزش دارایی آن‌ها (NAV) دارد. با این حال محاسبات اولیه نشان می‌دهد میزان نسبت قیمت به سود تقسیمی در سطوح بالایی دارد و این موضوع می‌تواند شدت جذابیت این سهام را کاهش دهد.
یکی از سوالات مهم برای صندوق پالایش یکم نیز این بود که آیا این صندوق ETF که سهام پالایشی را در خود دارد سود تقسیم می‌کند یا خیر؟ در خصوص صندوق پالایشی یکم نیز شاهد اختلاف قابل توجه قیمت با خالص ارزش دارایی (NAV) هستیم. منظور از خالص ارزش دارایی همان قیمت روز سبد سهام زیرمجموعه این صندوق (شرکت‌های پالایشی) است. در لحظه تنظیم این گزارش نسبت ارزش بازار این صندوق به خالص ارزش دارایی حدود ۸۰ درصد بود؛ البته این عدد بر اساس تابلوی سهام است و وقتی تعداد سهام زیرمجموعه این شرکت در پایان دی‌ماه را مدنظر قرار می‌دهیم وضعیت متفاوتی مشاهده می‌شود. مجمع این شرکت نیز امروز (ساعت ۴) برگزار شد و اگر در مجمع تصمیم بر تقسیم سود باشد به این ترتیب می‌توان انتظار داشت که فاصله قیمت بازاری این شرکت نیز با خالص ارزش دارایی‌ها کاهش پیدا کند.
به صورت مشخص باید گفت یکی از راه‌های جبران زیان سهامداران متضرر سهام عدالت و همچنین صندوق پالایش یکم تقسیم سود به جای نگه داشتن نقدینگی جهت بازارگردانی است. انگیزه دریافت سود تقسیمی می‌تواند باعث شود که خود بازار سهام به استقبال خرید این سهام برود. همچنان تاکید می‌شود که باید منتظر نتیجه مجمع امروز پالایش یکم و همچنین اخبار بیشتر از رویه تقسیم سود شرکت سرمایه‌گذاری استانی (سهام عدالت غیرمستقیم) بود. با این تفاسیر می‌توان منتظر کاهش ارزش بازار این صندوق‌ها و خالص ارزش دارایی بود. البته تاکید می‌شود که نوع محاسبه خالص ارزش دارایی ممکن است مشکل داشته باشد.
یک ابهام در خصوص تقسیم سود سرمایه‌گذاری استانی و همچنین پالایش یکم شناسایی زیان کاهش ارزش دارایی در این شرکت‌ها است. این شرکت‌ها به جای حالت معمول شرکت‌های بورسی که سهام زیرمجموعه خود را با بهای تمام‌شده در دفاتر خود ثبت می‌کنند، از ارزش روز برای ثبت دفتری استفاده کرده‌اند. البته به صورت کلی این روش به خصوص برای صندوق ETF باید مورد استفاده قرار گیرد. به این ترتیب نسبت به زمان تشکیل صندوق پالایشی یکم شاهد افت محسوس قیمت سهام زیرمجموعه هستیم و در نتیجه از این بابت زیان کاهش ارزش دارایی شناسایی شده است.
همین موضوع نیز ابهام دیگری بر سر راه است؛ اما وقتی خبر تقسیم سود شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی با وضعیت مشابه منتشر شده باید دید که آیا چنین تصمیمی نیز برای پالایشی یکم گرفته شده است یا خیر؟ باید گفت اگر ارزش سهام شرکت‌های پالایشی رشد کند و به بیش از زمان تشکیل این صندوق برسد در نتیجه این زیان کاهش ارزش نیز حذف می‌شود. باید توجه داشت که سود تقسیمی سود محقق‌شده و جریان نقدی بابت این تقسیم سود برای شرکت رخ داده است، اما زیان ناشی از کاهش ارزش دارایی تا زمان فروش دارایی صرفا روی کاغذ ثبت می‌شود و جریان نقدی از این بابت مشاهده نمی‌شود.
بر این اساس همچنان تصمیم کلی در خصوص تقسیم سود پالایشی یکم از اهمیت بالایی برخوردار است. این‌که سیاست تقسیم سود به جای انباشته کردن آن یا تزریق به بازارگردانی اتخاذ شود می‌تواند بر قیمت این صندوق اثرگذار باشد. در فضای مثبت سهام پالایشی و قیمت نفت این موضوع حتی توجه بیشتری را به خود جلب کرده است.
منبع: بورسان
