چرا بورس میریزد و طلا میتازد؟
به گزارش نبض بورس، در حالی که بورس در تلاش برای خروج از رکود است، طلا و ارز با کوچکترین محرکها جهش کردهاند.
۱) بورس در سراشیبی، طلا و ارز در مسیر صعود
بورس تهران همچنان برای بازگشت به رشد پایدار دستوپا میزند، اما بازار ارز و طلا تنها طی یک هفته گذشته بیش از ۵ درصد افزایش قیمت را ثبت کردهاند. این اختلاف مسیر، دوباره نگاهها را به سیاست ارزی دولت معطوف کرده است.
۲) اعتراف روزنامه دولت: مشکل از «نظام چندنرخی ارز» است
روزنامه ایران، رسانه رسمی دولت، در گزارشی کمسابقه اعلام کرده است که نظام ارزی چندنرخی نهتنها موجب رانت و انحراف سرمایه شده بلکه:
سرمایه را از بخش مولد خارج کرده
صفنشینی برای دریافت رانت ارزی ایجاد کرده
و امکان رشد سودآوری شرکتهای بورسی را مختل کرده است.
این ساختار معیوب از نگاه این روزنامه، «ریشه بازی نابرابر میان ارز و سهام» است.
۳) تورم بالا؛ هدفی که برعکس شد
روزنامه دولت تأکید میکند که هدف ظاهری این سیاست ارزی، مهار تورم بوده، اما نتیجه آن چیزی جز افزایش تورم ماهانه به بالای ۵ درصد در مهر نبوده است.
کسری بودجه تشدید شده و به تعبیر نویسندگان این گزارش، یک بازی باخت–باخت میان بازار ارز و بورس شکل گرفته است.
۴) چرا طلا و دلار بالا میروند؟
این گزارش پنج اثر اصلی نظام چندنرخی را بر بازار نشان میدهد:
الف) فشار نقدینگی بر بازار غیررسمی
وقتی ارز با قیمت دستوری و پایینتر از واقعیت توزیع شود، تقاضا به سمت بازار غیررسمی سرازیر میشود و نرخ دلار و سکه جهش میکند.
ب) کاهش ارزآوری شرکتها
شرکتهای بورسی بخشی از درآمد خود را با نرخ دستوری محاسبه میکنند و همین مانع رشد سودآوری آنها شده است.
ج) جهش نرخ بهره
کمبود نقدینگی بانکها و فشار دولت برای تأمین منابع، نرخ بهره را بالا برده و بازار پول را به رقیب جدی بورس تبدیل کرده است.
د) تقویت سفتهبازی
طلا، ارز و بهره بالا جذابتر از تولید شده و زمینه برای فعالیتهای غیرمولد و سفتهبازی فراهم شده است.
۵) سرنوشت بازارها؛ در انتظار اصلاح یا تغییر سیاست؟
بر اساس تحلیل روزنامه دولت، ادامه این وضعیت میتواند:
بورس را در رکود نگه دارد
فشار تورمی را تشدید کند
نرخ ارز و طلا را به سطوح بالاتری برساند
و تنها راهحل، اصلاح ساختار ارزی و حذف فاصله نرخها عنوان شده است.
منبع: روزنامه ایران



