طلای آبشده یا شمش بانک مرکزی؟
به گزارش نبض بورس، بانک مرکزی از فروشگاههای آنلاین خواسته بهجای طلای آبشده، شمش بانکی عرضه کنند؛ تصمیمی که فعالان طلا آن را غیرمنتظره و پرچالش میدانند.
در حالی که بازار طلا هفته را با نوسان خفیف قیمتها آغاز کرده، تصمیم تازه بانک مرکزی درباره نوع طلای تحویلی در پلتفرمهای فروش آنلاین، نگاهها را دوباره به سمت بازار فلز زرد برگردانده است. بانک مرکزی از فروشگاههای آنلاین خواسته به جای «طلای آبشده استاندارد» از «شمش طلای بانک مرکزی» استفاده کنند؛ تصمیمی که فعالان آن را «غیرمنتظره و بحثبرانگیز» توصیف میکنند.
طلای آبشده یا شمش بانکی؟
به گفته فعالان صنفی، طلای آبشده استاندارد یکی از پرمعاملهترین اشکال طلا در بازار ایران است؛ چراکه نقدشوندگی بالاتری دارد و کارمزد کمتری نسبت به شمش رسمی دارد. در مقابل، شمشهای عرضهشده از سوی بانک مرکزی از نظر اصالت و خلوص، اطمینان بیشتری ایجاد میکنند، اما محدودیت در عرضه و هزینههای حملونقل باعث شده قیمت آنها گاهی از بازار آزاد فاصله بگیرد.
هدف بانک مرکزی؛ کنترل یا شفافیت؟
برخی کارشناسان معتقدند هدف بانک مرکزی از این اقدام، ایجاد شفافیت بیشتر در زنجیره توزیع طلا و جلوگیری از معاملات غیررسمی است. با این حال، گروهی دیگر میگویند این سیاست عملاً قدرت عرضه و تنوع بازار را محدود میکند و ممکن است به افزایش اختلاف قیمت میان بازار رسمی و غیررسمی منجر شود.
واکنش بازار
در نخستین روز پس از اعلام این تصمیم، قیمت هر گرم طلای ۱۸ عیار با رشد جزئی مواجه شد و تقاضا برای طلای آبشده کاهش یافت. برخی طلافروشان میگویند خریداران خرد نسبت به شمشهای بانک مرکزی تمایل کمتری نشان میدهند، چون وزن بالا و نقدشوندگی پایینتری دارند.
آینده بازار
به باور تحلیلگران، در صورت تداوم این سیاست، بازار طلا ممکن است به سمت دو نرخی شدن عرضه حرکت کند؛ یعنی طلاهای بانکی در یک سطح قیمت رسمی و طلای آبشده در سطح بازار آزاد معامله شوند. این وضعیت یادآور تجربههای گذشته در بازار ارز و سکه است که در نهایت منجر به افزایش شکاف قیمتی شد.
جمعبندی
تصمیم جدید بانک مرکزی اگرچه با هدف شفافیت اتخاذ شده، اما بهزعم کارشناسان باید با اصلاح سازوکار عرضه همراه شود تا بازار از شوکهای قیمتی و کمبود عرضه در امان بماند. در غیر این صورت، ممکن است «شمش بانکی» به جای تقویت اعتماد، به عامل جدیدی برای التهاب بازار طلا تبدیل شود.




