به گزارش نبض بورس، زنگزور یکی از مناطق حساس و استراتژیک واقع در قفقاز جنوبی است که بین کشورهای ارمنستان و جمهوری آذربایجان قرار دارد. این منطقه با توجه به موقعیت جغرافیایی و اهمیت سیاسیاش، طی سالهای اخیر توجه زیادی از سوی قدرتهای منطقهای و بینالمللی به خود جلب کرده است.
زنگزور در جنوب شرقی ارمنستان و شمال غرب جمهوری آذربایجان واقع شده است. این منطقه به عنوان یک پل ارتباطی مهم بین بخشهای شرقی و غربی جمهوری آذربایجان محسوب میشود. با توجه به موقعیت خاص، زنگزور مرز مشترک دو کشور را تشکیل میدهد و نزدیکی آن به کشورهای همسایه مانند ایران و ترکیه اهمیت بیشتری به آن بخشیده است.
راه ارتباطی کلیدی
زنگزور پل ارتباطی بین بخشهای اصلی جمهوری آذربایجان (جمهوری آذربایجان اصلی و نخجوان) است. به دلیل جدایی جغرافیایی نخجوان از خاک اصلی آذربایجان، کنترل این مسیر به معنای تسهیل ارتباطات و تجارت برای جمهوری آذربایجان است.
مسائل سیاسی و امنیتی
این منطقه محل مناقشات تاریخی میان ارمنستان و آذربایجان بوده است. پس از جنگهای متعدد و مذاکرات صلح، کنترل این ناحیه میتواند تاثیر زیادی بر ثبات منطقه و روابط دو کشور داشته باشد.
منبع منابع طبیعی و اقتصادی
زنگزور علاوه بر اهمیت نظامی و سیاسی، از نظر منابع طبیعی و اقتصادی نیز دارای پتانسیلهایی است که برای هر دو کشور از اهمیت بالایی برخوردار است.
برای ایران، منطقه زنگزور اهمیت ویژهای دارد که شامل موارد زیر است:
امنیت مرزی و منطقهای: زنگزور هممرز با شمال غرب ایران است و هرگونه تغییرات سیاسی یا نظامی در این منطقه میتواند به طور مستقیم بر امنیت مرزهای ایران تاثیرگذار باشد.
کریدورهای ترانزیتی و اقتصادی: باز شدن مسیرهای حمل و نقل در زنگزور میتواند فرصتهای جدیدی برای تجارت و ارتباطات منطقهای فراهم کند که ایران نیز میتواند از آن بهرهمند شود. این کریدورها امکان دسترسی سریعتر به بازارهای اروپایی و آسیایی را برای ایران فراهم میکنند.
موازنه قدرت در قفقاز: ایران به عنوان یک بازیگر منطقهای، علاقهمند به حفظ تعادل و ثبات در قفقاز است. کنترل منطقه زنگزور توسط یک طرف یا تغییرات سیاسی ناگهانی میتواند موازنه قدرت را به نفع بازیگران رقیب تغییر دهد که برای منافع راهبردی ایران مطلوب نیست.
پیوندهای فرهنگی و قومی: ایران دارای جمعیت قابل توجهی از اقلیتهای آذری و ارمنی است. هرگونه تغییر در وضعیت منطقه زنگزور میتواند بر روابط فرهنگی و اجتماعی این اقلیتها تاثیرگذار باشد و بر سیاستهای داخلی ایران تاثیر بگذارد.
در سالهای اخیر، مذاکرات بینالمللی بر سر راهاندازی کریدور زنگزور و توافقهای جدید، توجه جهانی را به این منطقه جلب کرده است. این کریدور میتواند مسیرهای حمل و نقل را کوتاهتر کرده و فرصتهای اقتصادی جدیدی برای منطقه فراهم کند. همچنین، حضور قدرتهایی مانند روسیه و ایالات متحده در این موضوع نشاندهنده اهمیت ژئوپلیتیکی زنگزور است.
زنگزور منطقهای استراتژیک و حساس در قفقاز است که به دلیل موقعیت جغرافیایی، اهمیت سیاسی و اقتصادی، و نقش آن در ارتباط بین بخشهای مختلف جمهوری آذربایجان، همواره مورد توجه قدرتهای منطقهای و بینالمللی بوده است. برای ایران نیز این منطقه از نظر امنیتی، اقتصادی و سیاسی اهمیت بالایی دارد و هر گونه تغییر در این منطقه میتواند تاثیرات گستردهای بر ثبات و امنیت منطقه و روابط تهران با کشورهای همسایه داشته باشد.