مزایا و معایب تک‌بعدی بودن سبد دارایی‌ها

سبد دارایی یا پرتفوی به مجموعه‌ای از دارایی‌های مالی گفته می‌شود که یک سرمایه‌گذار با هدف مدیریت ریسک و کسب بازده معقول، آن را تشکیل می‌دهد. در حالت معمول، توصیه می‌شود این سبد شامل دارایی‌های متنوعی مانند سهام، اوراق با درآمد ثابت، طلا، ارز، صندوق‌های سرمایه‌گذاری و غیره باشد.

اما سبد دارایی تک‌بعدی به سبدی اطلاق می‌شود که عمدتاً یا به‌طور کامل از یک نوع دارایی تشکیل شده باشد. برای مثال:

    سرمایه‌گذاری تنها در سهام شرکت‌های بورسی

    یا تمرکز صرف بر ارز دیجیتال، طلا یا یک صنعت خاص

در این نوع سبد، تنوع دارایی‌ها به‌صورت افقی یا عمودی بسیار کم است یا اصلاً وجود ندارد و تمرکز سرمایه‌گذار صرفاً روی یک نوع دارایی، بازار یا حتی گاهی یک نماد خاص است.

اهمیت تنوع‌بخشی در سرمایه‌گذاری

در مباحث مدیریت مالی و نظریه مدرن پرتفوی، تنوع‌بخشی ( Diversification) یکی از اصول کلیدی در کاهش ریسک سرمایه‌گذاری است. هدف از تنوع‌بخشی این است که با گسترش سرمایه در بین انواع مختلف دارایی‌ها یا بازارها، نوسانات و ریسک‌های سیستماتیک و غیرسیستماتیک کاهش پیدا کند. این اصل بر مبنای این واقعیت استوار است که دارایی‌ها معمولاً به‌طور کامل با یکدیگر همبستگی ندارند؛ به این معنا که اگر ارزش یکی کاهش یابد، ممکن است دیگری ثابت بماند یا حتی افزایش یابد.

نبود تنوع در یک سبد تک‌بعدی باعث می‌شود سرمایه‌گذار در معرض ریسک‌های متمرکز قرار بگیرد. با این حال، برخی افراد با دانش تخصصی یا اهداف خاص ممکن است آگاهانه این ساختار را انتخاب کنند. به همین دلیل، بررسی علمی مزایا و معایب این نوع ساختار از اهمیت بالایی برخوردار است.

چرا این موضوع مهم است؟

در فضای واقعی سرمایه‌گذاری، بسیاری از سرمایه‌گذاران خرد به‌دلایل مختلف مثل آشنایی محدود با بازارهای مالی، نبود وقت کافی برای تحلیل، یا وابستگی روانی به یک بازار خاص، تمایل دارند تنها در یک نوع دارایی یا صنعت سرمایه‌گذاری کنند. از این رو شناخت پیامدهای مثبت و منفی این تصمیم، برای هر سرمایه‌گذار در مسیر موفقیت مالی اهمیت حیاتی دارد.