شرکتهای کارگزاری از مهمترین نهادهای مالی فعال در بازار سرمایه به شمار میروند که بهعنوان واسطه بین خریداران و فروشندگان اوراق بهادار فعالیت میکنند. این شرکتها با دریافت مجوز رسمی از سازمان بورس و اوراق بهادار، اجازه دارند تا سفارشهای خرید و فروش مشتریان را در بازار ثبت و اجرا کنند. کارگزاریها پل ارتباطی میان مردم و بازار بورس هستند و بدون وجود آنها، امکان معامله مستقیم برای اشخاص حقیقی یا حقوقی با ساختار بازار فراهم نیست.
طبق قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران (مصوب ۱۳۸۴)، کارگزاران باید تمامی فعالیتهای خود را تحت نظارت سازمان بورس و کانون کارگزاران انجام دهند و موظفاند از اصول حرفهای و اخلاقی در ارائه خدمات پیروی کنند.
تفاوت کارگزار با سایر نهادهای مالی
در حالی که بسیاری از نهادهای مالی دیگر نظیر شرکتهای مشاوره سرمایهگذاری، صندوقهای سرمایهگذاری یا سبدگردانها در حوزه مدیریت دارایی یا مشاوره تخصصی فعالاند، شرکتهای کارگزاری در خط مقدم اجرای معاملات قرار دارند. آنها به طور مستقیم با سامانههای معاملاتی بورس در ارتباطاند و امکان ثبت سفارشات و انجام خرید و فروش را برای سرمایهگذاران فراهم میکنند.
از طرفی، برخلاف صندوقهای سرمایهگذاری که داراییهای افراد را تجمیع و مدیریت میکنند، شرکتهای کارگزاری در اموال مشتریان دخالت مستقیم ندارند، بلکه تنها به عنوان نماینده آنها عمل کرده و خدمات اجرایی و تسهیلگرانه ارائه میدهند.