بورس انرژی ایران با هدف ایجاد بازاری شفاف و کارآمد و کشف قیمت منصفانه در سال ۹۱ تشکیل شد.
بورس انرژی در کشور در اسفند سال ۹۱ با هدف ایجاد بازاری شفاف و کارآمد با نقد شوندگی و رقابت پذیری بالا و همچنین کشف قیمت منصفانه و انحصارزدایی در بازار معاملات بخش انرژی تشکیل شد.
بورس انرژی یک بورس کالایی محسوب میشود که انجام معاملات حاملهای انرژی شامل نفت، گاز و برق در آن امکانپذیر است. بورس انرژی به عنوان چهارمین بورس کشور برای عرضه محصولات نفت و مشتقات نفتی، برق، گاز طبیعی، زغال سنگ، حق آلودگی و سایر حاملهای انرژی تشکیل شده است.
بورس انرژی دارای دو بازار فعال فیزیکی و مشتقه است و تفاوت مهم این دو بازار این است که در بازار فیزیکی کالاها مورد معامله قرار میگیرند، ولی در بازار مشتقه اوراق مبتنی بر کالا داد و ستد میشود. بررسیها نشان میدهد اشخاص حقوقی ایرانی که پروانه بهرهبرداری مرتبط دارند مجاز به خرید از بازار فیزیکی داخلی (به جز برق) هستند و لازم است این افراد کد معاملاتی در حوزه بورس انرژی دریافت کنند.
در سال ۱۳۹۰، شورای عالی بورس تصمیم گرفت بورسی را با محوریت حاملهای انرژی شکل دهد. بر این اساس این شورا در جلسه مورخ ۱۳۹۰/۳/۳۰ با تجمیع درخواستهای جداگانه برای راه اندازی بورس نفت و برق، راه اندازی بورس انرژی ایران را تصویب کرد. بدین ترتیب بورس انرژی ایران به عنوان چهارمین بورس کشور جهت عرضه محصولات نفت و مشتقات نفتی، برق، گاز طبیعی، ذغال سنگ، حق آلودگی و سایر حاملهای انرژی شکل گرفت.
شرکت بورس انرژی ایران در تاریخ ۱۷ تیرماه ۱۳۹۱ نزد اداره کل ثبت شرکتها و مؤسسات غیر تجاری ثبت شد و فعالیت خود را رسما آغاز کرد و اولین معاملات این بورس بر روی کالاهای برق، قطران و زغال سنگ در تاریخ ۱۹ اسفندماه ۱۳۹۱ رقم خورد.
شامل تابلوهای برق، نفت، گاز و سایر حاملهای انرژی
شامل سه تابلوی قرارداد سلف موازی استاندارد، قرارداد آتی و قرارداد اختیار معامله است که هر یک از تابلوها دارای دو رینگ داخلی و بینالمللی هستند. قراردادهای آتی، اختیار معامله و سلف موازی استاندارد و ... نیز در بازار مشتقه قابل داد و ستد هستند.
در این بازار معاملات در قالب قراردادهای نقدی، نسیه، سلف، کشف پریمیوم انجام میشود.
فهرست محصولاتی که تاکنون مجوز پذیرش در بورس انرژی ایران را گرفته و در این بازار معامله شدهاند به شرح زیر است: