به گزارش نبض بورس، حسن حسین نیا، کارشناس و تحلیلگر بازار سرمایه بیان کرد: نامهای که سازمان بورس به مدیران صندوقهای با درآمد ثابت ابلاغ کرده دارای مفاهیمی است که باید قبلتر هم، انجام میشد؛ به طوریکه تبلیغات با هر ادبیاتی به ویژه در حوزه مالی میتواند تبعات خاص خودش را داشته باشد.
استفاده از کلماتی مثل تداوم سودآوری، بازدهی پایدار یا مطمئن و بدون ریسک و سود بدون ریسک و... مواردی هستند که به مخاطب القاء میکنند قرار است با خیال راحت، سودی که در تبلیغ از طرف صندوق سرمایهگذاری با درآمد ثابت ذکر شده را دریافت کنند، ولی اگر واقعیتها را بررسی کنیم، میبینیم متناسب با شرایط بازارهای پولی این سودها قابل تغییر هستند و این طور نیست که ثابت باشند و به طور مداوم، سودها همان رقم تبلیغ شده باشند چراکه اگر اینطور باشد سود یکسال قبل صندوقهای درآمد ثابت بسیار پایینتر از سود فعلی آنهاست و در این میان، اگر قرار بر این بود که سود این صندوقها ثابت باشد باید همان عدد میماند و اگرچه در یک بازه زمانی، با توجه به سیاستگذاری که در نظام پولی اتفاق افتاده سود درآمد ثابتها، رشد کرده است، ولی احتمال دارد با دخالت سیاستگذار این مسئله نیز، تغییر پیدا کند. در نتیجه، استفاده از کلماتی مثل سود قطعی دارای اِشکال است چراکه نمیتوان اینطور فکر کرد.
این تحلیلگر بازار سرمایه گفت: ما همیشه در ابزارهای درآمد ثابت، یک ریسک نکول (Default Risk) یا اعتباری در بورس را هم داریم که عملکرد آنها با شرایط اقتصادی کلان کشور و همچنین، متعهدان و یا مدیران صندوقهاو خیلی از پارامترهای دیگر ارتباط دارد.
اگرچه در نظام بانکی کل دنیا این ریسک نکول وجود دارد، ولی در کشور ما متناسب با شرایطی که دولتها دارند عملاً هیچ زمانی نمیگذارند ریسک نکول به نظام بانکی برسد. اما در صندوقهای درآمد ثابت همواره این امکان وجود دارد تا جایی که این ریسک میتواند در برخی از صندوقهایی مثل اخزا وجود داشته باشد که ریسکهای بسیار بالایی دارند و سرمایهگذاری کلانتری انجام میدهند و سودشان متغیر است و قسمتی از صندوقهای درآمد ثابت میتواند به سهام اختصاص پیدا کند؛ هرچند که این قسمت کم است، ولی میتواند باعث تغییر در سودآوری شود.
حسین نیا تصریح کرد: استفاده تبلیغی از لفظ ثبات در نرخ سود تقسیمی درست نیست و اگر اوراق اخزا را نگاه کنیم، میبینیم با وجود این که در یکی دو هفته گذشته، نرخ بازدهیشان به شدت افزایش پیدا کرده بود، ولی از روز سه شنبه، شاهد کاهش نرخ بازدهی آنها هستیم که احتمالاً به خاطر تغییرات در سیاستگذاری و یا لفظی مثل بدون ریسک نکول است که این موضوع غیرممکن است؛ یعنی در هر صندوق حوزه درآمد ثابت، چنانچه با اشتباه مدیران صندوق روبرو شویم یا تغییرات و تکانههای شدید در اقتصادمان را داشته باشیم همواره این ریسک نکول وجود دارد.
این کارشناس بازار سرمایه ادامه داد: در نظام بانکی، بانک مرکزی تا حدودی اجازه این ریسک نکول را نمیدهد و علتش، نظارت شدیدی است که دارد. اما درمورد صندوقهای درآمد ثابت این مسئله به نحو دیگری است و سازمان بورس باید این کار را از قبل انجام میداد و تبعات موجود را به بعضی از صندوقهای درآمد ثابت هشدار میداد. زیرا بعضی از تبلیغات میتوانند وظیفه آتی سازمان بورس را بیشتر کنند. یعنی اگر اتفاقی در حوزه صندوقهای درآمد ثابت رخ دهد میتواند باعث اعتراضهای اجتماعی به سازمان بورس و سختی وظیفه آن شود.
حسین نیا خاطرنشان کرد: به طور کلی، لازم است یا اطلاعات زیادی به خریداران واحدهای صندوقهای درآمد ثابت داده شود و یا این که مدیران صندوقهای درآمد ثابت با تبلیغات واقعی و به دور از اغوا عمل کنند و آن چیزی که از نظر علمی اثبات شده است را به مخاطبان خود ارائه کنند. به طور مثال؛ در نظام بانکی، ما برخی از بانکها را داریم که ناترازی سنگینی دارند و شرایط آنها چندان جالب نیست کما این که در دورههای قبلی هم، شاهد هشدارهایی از سوی بانک مرکزی به بعضی از بانکهای ناتراز بودهایم و صندوقهای درآمد ثابتی که به خاطر سود بیشتر در بعضی از چنین بانکهایی سرمایهگذاری کرده همواره با ریسکهای مشابهی روبرو بوده اند و اگرچه نظام بانکی مورد حمایت و پوشش بانک مرکزی است، ولی نمیتوانیم اعلام کنیم نرخ بازدهی که به خاطر شرایط خاصی پیش آمده قرار است به صورت مداوم ادامه داشته باشد؛ بنابراین تا قبل از این نامه سازمان بورس، برخی از تبلیغاتی که در حوزه صندوقهای درآمد ثابت دیدهایم قطعاً غیرواقعی بودهاند چراکه از آنها برای تبلیغات جذاب بهرهبرداری میشده است.
با این حساب پولهای صندوقهای ثابت کمتر میشه و بیشتر نمیشه .