در هفته گذشته رویدادها و اظهار نظرهای مهمی پیرامون بورس کالای ایران صورت گرفت که" مختصات و مزایای صندوق های کالایی برای سرمایه گذاران"، "بورس کالا، سازوکار بهینه عرضه کالاهای اساسی"،" اصلاحات ساختاری بخش کشاورزی به کمک بورس کالا" و "تضمین آینده فروشنده و خریدار قیر به کمک قرارداد کشف پریمیوم" از مهم ترین آنها بود.
به گزارش نبض بورس، در هفته گذشته مدیر عامل بورس کالای ایران درباره فعالیت صندوق‌های کالایی در بازار سرمایه گفت: این صندوق‌ها، کالاها را تبدیل به دارایی استاندارد می‌کنند و کسانی که به دنبال یک بازار نظام‌مند برای سرمایه گذاری در حوزه کالا هستند می‌توانند از این فرصت استفاده کنند.
حامد سلطانی نژاد افزود: با راه اندازی صندوق های کالایی در بازار سرمایه، افرادی که می‌خواهند در بازارهای کالایی سرمایه گذاری کنند می‌توانند به صورت شفاف منابع خود را به مدیر صندوق بسپارند و آن مدیر به طور تخصصی در بازارهای کالایی سرمایه گذاری کند.
وی با بیان اینکه این صندوق‌ها از نوسانات بیهوده در بازار کالا جلوگیری کرده و جذب نقدینگی را به همراه دارد ، درباره صندوق‌های طلا نیز گفت: این صندوق‌ها به طور خاص در بازار طلا فعالیت می‌کند و یکی از ریسک‌های مهم را که در بازار فیزیکی طلا وجود دارد و آن بحث جعل است، پوشش می‌دهد.
بورس کالا، سازوکار بهینه عرضه کالاهای اساسی
معاون پژوهشی پژوهشکده پولی و بانکی با بیان اینکه کنترل دستوری قیمت ها به زیان مردم است، گفت: سازوکار بهینه برای کشف قیمت کالاهای اساسی، بستر بورس کالاست تا معاملات به شکل شفاف و قیمت ها براساس عرضه و تقاضا کشف شود.
کامران ندری گفت: به بستر شفاف بورس به عنوان بستری برای مبادله کالاهای اساسی و مواد اولیه اشاره کرد و گفت: ریشه مشکلاتی که در حوزه قیمت گذاری کالاها و تعادل عرضه و تقاضا به منظور تنظیم بازار به وجود می‌آید، در مداخلات در مباحثی همچون عرضه محصولات با قیمتی ارزان‌تر از نرخ واقعی در بورس و ایجاد محدودیت‌های این چنینی است اما اگر دولت تصمیم بگیرد که در مکانیسم بازار و کشف قیمت مواد اولیه و کالاها در بورس کالا مداخله نکند، فاصله قیمتی به وجود نمی‌آید و از ایجاد رانت در اقتصاد جلوگیری می‌شود.
به گفته وی، اگر دولت در روند معاملات بورس دخالت نکند، آن زمان است که شاهد کارایی حداکثری بورس کالا به عنوان یک بستر مبادله کالاهای مهم خواهیم بود که قابل نظارت بوده و دولت نیز می‌تواند در این بستر و بر اساس سیستم عرضه و تقاضا، بازار را تنظیم کند.
جذابیت صندوق های کالایی برای جذب سرمایه های سرگردان
سرپرست معاونت توسعه بازار و مطالعات اقتصادی بورس کالای ایران اظهار داشت: در بورس کالای ایران و اصولا در بورس های کالایی دنیا علاوه بر انجام معاملات نقدی و قراردادهای مشتقه مانند فیوچرز و آپشن بر روی خود دارایی ها، معمولا امکان انجام معاملات بر روی صندوق هایی وجود دارد که این صندوق ها خودشان روی دارایی های پایه سرمایه گذاری می کنند.
علیرضا ناصرپور گفت: هر دارایی که در بازار مورد معامله قرار می گیرد می توان روی آن صندوق ایجاد کرد به عنوان مثال صندوق های طلا از سال ۹۶ در بازار سرمایه به منظور پاسخ گویی به تقاضای سرمایه گذاری روی طلا ایجاد شدند به طوریکه این صندوق ها اقدام به جمع آوری وجوه کرده و مدیریت حرفه ای دارند که توسط سازمان بورس و اوراق بهادار مورد نظارت قرار می گیرند.
ناصرپور با بیان اینکه با توسعه این صندوق ها حجم قابل توجهی از سرمایه سرگردانی که در جامعه وجود دارد، وارد صندوق می شود، اظهار کرد: صندوق های طلا صرفا در سکه سرمایه گذاری نکرده و می توانند بخشی از وجوه خود را در اوراق بهادار مبتنی بر کالاها و بخشی دیگر را در سایر دارایی ها سرمایه گذاری کنند، لذا این صندوق ها به مراتب گزینه بهتری برای سرمایه گذاران بازار طلا به نسبت ورود بدون کنترل آنها در بازار سکه و طلاست.
با عرضه محصولات در بورس کالا به دلالی بخش کشاورزی پایان دهیم
نایب رئیس کمیسیون کشاورزی مجلس معتقد است که اگر دولت از ظرفیت های بورس کالا به خصوص در حوزه کشاورزی بیش از گذشته بهره بگیرد، بدون شک ریشه مشکلات این بخش که ناشی از دلال بازی است، از بین می رود و کشاورزان به نحوه ای مطلوب مورد حمایت قرار می گیرند.
جلال محمودزاده گفت: در بازار محصولات کشاورزی، واسطه گران و دلالان بسیاری فعال هستند که از رسیدن سود واقعی به دست تولیدکنندگان و همچنین کشف واقعی محصولات جلوگیری می کنند، از این رو عرضه محصولات کشاورزی در تالار شیشه ای بورس کالا و امکان رصد و نظارت معاملات می تواند عمده این واسطه گری ها را حذف کند.
نماینده مردم مهاباد در مجلس ادامه داد: رونق تولید با افزایش بنیه مالی کشاورزان، بالا بردن کیفیت محصولات و رونق صادرات محصولات کشاورزی تحقق خواهد یافت که یکی از ابزارهای اصلی برای تحقق این موارد، اعتماد به بازار سرمایه و عرضه محصولات کشاورزی در بورس کالاست به طوری که اگر محصولات کشاورزی در بورس کالا عرضه و معامله شود، قیمت های واقعی کشف می شود و انگیزه تولید و همچنین سرمایه گذاری در این بخش افزایش می یابد.
کالاهای اساسی در بورس کالا عرضه شود
غلامعلی جعفرزاده ایمن آبادی با بیان اینکه دولت از تمامی ظرفیت ها برای بهبود وضعیت اقتصادی کشور استفاده نمی کند، گفت: براساس ماده ۳۷ قانون رفع موانع تولید رقابت پذیر، به منظور تنظیم میزان عرضه محصولات در بازار داخلی و صادرات، کالاهای اساسی باید در بورس کالا عرضه شود و در صورت نبود تقاضای داخلی، مجوز صادرات برای کالاها صادر شود.متاسفانه با وجود مزیت ها و تاکیدهای انجام شده هنوز این قانون اجرایی نشده است که به نظر می رسد در شرایط پر نوسان فعلی اقتصاد، این ماده قانونی برای اقتصاد کشور راهگشا باشد.
نماینده مردم رشت در مجلس شورای اسلامی با تاکید بر لزوم انسجام در تیم اقتصادی دولت ادامه داد: تجربه سال گذشته در تنظیم بازارها نشان داد که استفاده از مکانیسم عرضه و تقاضا بهترین راهکار برای کاهش التهاب و جلوگیری از دو نرخی شدن قیمت هاست از این رو عرضه کالاهای اساسی در بورس کالا می توان عصای دست دولت برای مدیریت هر چه بهتر بازارها باشد.
وی تصریح کرد: با قاطعیت می توان اعلام کرد بورس کالا تنها محلی است که می توان محصولات و کالاهای اسای را بر مبنای مکانیزم عرضه و تقاضا و کشف قیمت واقعی، معامله کرد و به عمده نارضایتی هایی که در اقتصاد از سوی فعالان واقعی بخش تولید عنوان می شود، پایان داد.به طور کلی عرضه کالاهای اساسی در بورس کالا به دولت امکان نظارت بر رویدادهای بازار را می دهد که این اتفاقی مثبت برای رصد بازار و اتخاذ تصمیمات درست در جهت تنظیم میزان عرضه و تقاضای محصولات است.
زعفران بسته‌بندی‌شده در بورس کالا عرضه شود
دبیر شورای ملی زعفران معتقد است که با عرضه زعفران بسته بندی شده در بورس کالا، مشتریان صادراتی این محصول را خریداری کرده و علاوه بر ارتقای برند زعفران ایران در بازارهای جهانی، سود حاصل از فرآیند بسته‌بندی نیز به جیب تولیدکنندگان داخلی خواهد رفت.
فرشید منوچهری در خصوص راهکارهای کمک بورس کالا به تحقق شعار سال و رونق تولید در بخش زعفران گفت: معاملات زعفران در بورس کالا طی یکی دو سال اخیر با رونق مواجه شده و ابزارهای مالی نیز برای زعفران در بورس ایجاد شده است.در این بین در روند معاملات زعفران، مشتریان صادراتی می‌توانند از طریق نمایندگان خود زعفران فله را از بورس کالا خریداری کرده و سپس با استفاده از امکانات و تجهیزات خود، اقدام به فرآوری و بسته‌بندی زعفران با برند دلخواه خود کنند.
وی افزود:رونق تولید بدون رونق صادرات مفهوم واقعی نخواهد داشت که با عرضه زعفران بسته‌بندی در بورس می‌توان سازوکاری در نظر گرفت که زعفران با کیفیت مناسب و استاندارد طبق ضوابط خاص در بورس کالا عرضه شود و مشتریان صادراتی، زعفران بسته‌بندی‌شده با برند ایرانی خریداری کنند. این اقدام سبب می‌شود سایر برندهای زعفران برای ارتقای کیفی محصول خود تلاش کنند و سود حاصل از فرآیند بسته‌بندی نیز به جیب تولیدکنندگان داخلی خواهد رفت.
اصلاحات ساختاری بخش کشاورزی به کمک بورس کالا
یک کارشناس بازار سرمایه معتقد است که با وجود همه مشکلات زیرساختی در بخش کشاورزی ، بورس کالا طی چند سال اخیر در این حوزه متمرکز شده که می توان به اجرای طرح قیمت تضمینی جو و ذرت و دریافت کد بورسی برای ده ها هزار کشاورز به همراه آغاز و رونق معاملات زعفران در بازارهای مختلف بورس کالا اشاره کرد که این دست اقدامات به اصلاحات ساختاری در بخش کشاورزی منتهی خواهد شد.
ابراهیم گلابی، گفت: یکی از راه های رسیدن به شفافیت اقتصادی، پذیرش و عرضه محصولات بیشتر و متنوع تر در بورس کالاست چراکه به هر میزان حجم معاملات در این بستر افزایش یابد، صورت های مالی و مالیاتی شرکت ها شفاف تر می شود و عملکرد شرکت های تولیدی به شکل شفاف در معرض نگاه همگان قرار می گیرد.
وی معتقد است: عرضه محصولات کشاورزی در بورس کالا جای کار بسیاری دارد و بورس در این زمینه از پتانسیل بالایی برخوردار است. به طوریکه در حوزه کشاورزی تمرکز بر روی محصولاتی است که مزیت رقابتی در دنیا دارند مانند پسته و زعفران که می توان با عرضه این محصولات در تالار صادراتی بورس کالا به اثرگذاری بر قیمت های منطقه ای و جهانی از طریق تابلوی بورس ایران کمک کرد.
تضمین آینده فروشنده و خریدار قیر به کمک قرارداد کشف پریمیوم
کارشناس ارشد بازار سرمایه، رونق معاملات کالاها در قالب قراردادهای کشف پریمیوم در بورس کالای ایران را راهکاری برای اطمینان فروشنده از فروش محصول در آینده و همچنین امکان برنامه ریزی خریدار این قراردادها برای تولید آتی خود، عنوان کرد.
محمد کفاش در خصوص انتشار قراردادهای کشف پریمیوم قیر ۶۰۷۰ شرکت نفت جی در بورس کالای ایران گفت: شرکت نفت جی در تاریخ ۲۹ اردیبهشت ماه ۱۳۹۸ در حالی تعداد ۱۲ قرارداد ۵۰۰۰ تنی (میزان عرضه اولیه) قیر ۶۰۷۰ را در قالب قراردادهای کشف پریمیوم در بورس کالای ایران عرضه خواهد کرد که این تعداد قرارداد در ۶ مرحله و در هر مرحله، کالای فروش رفته در دو قرارداد تحویل خریداران خواهد شد.
مدیرعامل کارگزاری خبرگان سهام در بیان مزایای این قراردادها گفت: استفاده از این نوع قراردادها امکان برنامه ریزی برای تولید محصول را به خریدار ارایه می کند؛ بطوریکه در زمان انعقاد این قرارداد خریدار و فروشنده برای معامله حجم مشخصی از یک کالای استاندارد براساس یک قیمت مبنا به توافق می رسند و قیمت نهایی معامله با کشف پریمیوم در زمان معامله نهایی تعیین می شود. به این ترتیب، خیال خریدار در طول این مدت از تامین مواد اولیه مورد نیاز خود راحت بوده و برای تولید آتی خود اطمینان حاصل می کند.فروشنده نیز مطمئن است که هر اتفاقی در شرایط و قیمت ها رخ دهد، به کمک این نوع قرارداد توانسته فروش خود را تضمین و با کشف پریمیوم در زمان انجام معامله نهایی، قیمت محصول خود را نیز بیمه کند.
