جغرافیای تورم: گران‌ترین استان ایران

به گزارش نبض بورس تورم اصلی ترین شاخص اقتصادی است که اثر مستقیم بر قدرت خرید و رفاه افراد جامعه دارد. گرانی کالاها و خدمات علاوه بر آسیب به جامعه منجر به کاهش تقاضا و ضرر تولیدکنندگان میشود. مواجه با این پدیده نیازمند شناخت و شرح وضعیت حال حاضر است. نرخ تورم سالانه ایران به ۳۶ درصد رسید. این نرخ نشان‌دهنده افزایش شدید قیمت‌ها و کاهش قدرت خرید مردم است. نکته مهم در پایش قدرت خرید جامعه، شکاف ۸ درصدی بین نرخ تورم استان‌های مختلف است.با نبض بورس همراه باشید تا انواع تورم را شناخته و نرخ تورم در استان ها را بررسی جامعی کنیم.

تورم چیست و چگونه اندازه‌گیری می‌شود؟

تورم به معنای افزایش عمومی و مداوم سطح قیمت کالاها و خدمات در یک اقتصاد است. برای اندازه‌گیری تورم از دو شاخص اصلی استفاده می‌شود:

تورم سالانه (Year-over-Year Inflation - YoY)

• تعریف: مقایسه قیمت‌ها در یک ماه خاص از سال جاری با قیمت‌ها در همان ماه از سال قبل.

• مزایا: حذف اثرات فصلی، نمایش روند بلندمدت اقتصاد.

• معایب: تأخیر در واکنش به تغییرات جدید.

تورم نقطه‌به‌نقطه (Month-over-Month Inflation - MoM)

• تعریف: مقایسه قیمت‌ها در یک ماه خاص با ماه قبل.

• مزایا: شناسایی سریع تغییرات اخیر در قیمت‌ها.

• معایب: تحت تأثیر نوسانات فصلی.

دلایل تورم بالا در ایران:

سه عامل اصلی در تداوم تورم بالا در ایران نقش دارند:

• چاپ پول و کسری بودجه دولت: برای جبران کسری بودجه، دولت به چاپ پول بدون پشتوانه روی می‌آورد که موجب افزایش نقدینگی و تورم می‌شود.

• تورم ناشی از فشار هزینه: افزایش قیمت جهانی مواد اولیه و نهاده‌های تولید، هزینه‌های تولید را افزایش داده و در نهایت این هزینه‌ها به مصرف‌کنندگان منتقل می‌شود.

• تورم ناشی از فشار تقاضا: تزریق نقدینگی بدون افزایش تولید منجر به تقاضای بیشتر از ظرفیت واقعی اقتصاد و افزایش قیمت‌ها می‌شود.

جغرافیای تورم

نرخ تورم در استان‌های ایران متفاوت است. بر اساس داده‌های مرداد ۱۴۰۴، استان سمنان با نرخ تورم ۴۰.۲ درصد رکورددار بیشترین تورم در کشور است. در مقابل، استان خراسان جنوبی با نرخ تورم ۳۲.۲ درصد کمترین نرخ تورم را تجربه می‌کند. این اختلاف ۸ درصدی به عوامل مختلفی چون فاصله از مراکز تولید و توزیع، تفاوت الگوهای مصرف، و ساختار اقتصادی خاص هر استان وابسته است.

 

نتیجه‌گیری

نرخ تورم ۳۶.۳ درصدی مرداد ۱۴۰۴ یک هشدار جدی برای اقتصاد ایران است. برای کنترل این تورم، اصلاحات در ساختار بودجه‌ریزی، مهار رشد نقدینگی و حمایت از بخش‌های تولیدی ضروری است. همچنین، شکاف ۸ درصدی تورم بین استان‌ها نشان می‌دهد که باید به توزیع عادلانه منابع در سطح کشور توجه ویژه‌ای شود.