هر آنچه باید درباره معاملات الگوریتمی بدانید | نوسان گیری زیر سر معاملات الگوریتمی است؟

به گزارش نبض بورس، این روزها دوباره موضوع معاملات الگوریتمی و رقابت نابرابر انسان با ربات در بازار سرمایه مطرح شده است. برخی معتقدند که معاملات الگوریتمی موجب شده است تا بازار با نوسان رو به رو شود و عده ای که به هر دلیلی به این امکانات دسترسی دارند می توانند سود خوبی را از بازار بگیرند و باقی هم با اُفت بازار متضرر شده اند. 

به تازگی هم نامه ای از سوی رئیس سازمان بورس منتشر شد تا همگان از جمله افراد حقیقی هم بتوانند از معاملات الگوریتمی استفاده کنند. 

این مسئله موجب شد تا با امید موسوی مدیر عامل گروه مالی امید گفتگویی را در این زمینه داشته باشیم. این شرکت یکی از شرکت هایی است که معاملات الگوریتمی را طراحی و اجرا می کند. 

معاملات الگوریتمی چیست؟

امید موسوی در پاسخ به این پرسش گفت: ارایه راهکارهایی هوشمند و بهینه برای بهتر معامله کردن می باشد. کاهش استرس و هیجان سرمایه‌گذار، افزایش دقت و سرعت معاملاتش، سود بیشتر و ضرر کمتر، امنیت بیشتر اطلاعات معاملات، کاهش هزینه‌های معاملاتی و در یک کلمه افزایش کیفیت سرمایه‌گذاری هدف اصلی استفاده از کامپیوتر و ماشین در برای کمک به خودمان در معاملات است.

انواع معاملات الگوریتمی چیست؟

 

 

مدیر عامل گروه مالی امید در پاسخ به این پرسش اظهار داشت: الگوریتم ها را می‌توان از منظر کاربرد به ۴ سطح اصلی تقسیم کرد:

الف) الگوریتم‌های مانیتورینگ: این دسته از الگوریتم‌ها برای رصد کل بازار یا سهام استفاده می‌شوند. قبل از اینکه سهامی را بخریم نیاز است از وضعیت کلی بازار خبر داشته باشیم که بتوانیم تصمیم به سرمایه‌گذاری بگیریم. به طور مثال، نرخ ورود و خروج پول هوشمند به بازار، نوسانات نرخ بهره بانکی و بین بانکی، نوسانات P/E بازار، تغییرات نرخ‌های جهانی، تغییرات قیمت فلزات یا نفت و ... است. ماشین به سادگی می‌تواند مجموعه‌ای از شرایط را مانیتور کند و در صورت تغییر معنادار به ما اطلاع رسانی کند.

ب) الگوریتم های سیگنال و مشاوره‌ای: (به عنوان مثال تحلیل ریسک پورتفو، فیلترنویسی و کمک به پیدا کردن سهام با ویژگی خاص، هات لیست، اندیکاتورهای هوشمند و ...). هدف از این دسته الگوریتم‌ها دادن سیگنال اولیه برای خرید و فروش است. بدیهی است که این سیگنال‌ها می‌تواند در مرحله بعدی توسط استراتژی ما به دقت پایش شوند و در صورتی که شرایط استراتژی ما را دارا بودند وارد معامله شویم.

ج) الگوریتم های اجرای معاملات: پس از انتخاب سهام مرحله بعدی، خرید و فروش با دقت بالا، به دور از هیجان و با قیمت مناسب است. الگوریتم‌های اجرای معاملات به ما کمک می کنند که تصمیمات‌مان را هوشمندانه، سریع و راحت در بازار اجرا کنیم. مثلا گذاشتن حد سود و حد ضرر، یا گذاشتن سفارشات شرطی و یا خرد کردن سفارش با هدف کاهش تاثیر در بازار و خرید با قیمت پایین‌تر و فروش با قیمت بالاتر.

د) الگوریتم‌های بازارگردانی: این الگوریتم‌ها در جهت افزایش نقدشوندگی، کاهش اسپرد و هزینه معاملات، کاهش نوسانات، افزایش حجم و تعداد معاملات و نهایتا افزایش منافع سرمایه‌گذاران و معامله‌گران خرد استفاده می‌شوند. بازارگردان معمولا سهامداران عمده، ناشرین و صندوق‌هایی هستند که در جهت افزایش نقدشوندگی سهم با هدف افزایش توجه صحیح بازار به سهم و کاهش هزینه سرمایه‌گذاران اقدام به خرید و فروش می‌کنند. این فعالیت به طور معمول زیان‌ده یا با سود کم همراه است و وظیفه‌ای به عهده سهامدار عمده در جهت بهبود وضعیت معاملات سهم است.

مابقی انواع معاملات الگوریتمی در بازار سرمایه ایران کاربردی ندارند.

مزایای استفاده از معاملات الگوریتمی چیست؟

پاسخ:

سرعت عمل بالا در تحلیل و بررسی بازار: الگوریتم می‌تواند کل بازار و سهام و شرایط اقتصاد کلان و کدال و ... را براحتی و بدون فوت وقت هنگامی که ما در حال صبحانه خوردن هستیم برای ما پردازش و آماده کند. البته در ایران به دلیل ممنوعیت کمتر از ۳ سفارش در ثانیه، از امکان معاملات با سرعت بالای الگوریتم‌ها نمی‌توان تا اطلاع ثانوی استفاده کرد و فقط از امکان تحلیل با سرعت بالا می‌توان بهره برد.

حذف احساسات و عواطف انسانی: معامله گران خیلی از دارایی‌شان را به علت احساساتشان از دست می‌دهند. ما نسبت به ترس و اضطراب‌های ناگهانی واکنش نشان می‌دهیم. ممکن است سریع معامله کنیم که گاهی اوقات این تصمیم درستی است و گاهی اوقات خیر. اما بحثی که مشخص است ترس به تنهایی نباید دلیلی بر فروختن باشد. یک الگوریتم هرگز به خاطر ترس این تصمیم را نخواهد گرفت!

امکان گرفتن تست و بهینه‌سازی: به عبارت دیگر به عنوان یک سرمایه‌گذار می‌توانیم الگوریتم خود را بر روی بازار در گذشته تست کنیم و مشاهده کنیم با استفاده از این الگوریتم در گذشته چه سودی کسب می کردیم و یا کجاها مشکل برای‌مان پیش می‌آمد! بنابراین این امکان فراهم می‌شود که استراتژی را بهینه کنیم تا نتایج بهتری در کسب کنیم.

اکثر استراتژی ها به راحتی مقیاس پذیرند: اگر شما بتوانید ۵۰ میلیون تومان در سال با استفاده از معاملات الگوریتمی بدست آورید، از لحاظ تئوری می‌توانید با دو برابر کردن حجم سفارشات خود در سال  ۱۰۰ میلیون تومان بدست آورید! البته ضرر شما نیز در سال دوبرابر خواهد شد و افزایش حجم سفارش بیش از حد مشخص می‌تواند باعث ضعیف‌تر شدن عملکرد شما شود. معمولا وقتی یک استراتژی از ذهن شما روی کاغذ می‌آید و امکان ماشینی شدن پیدا می‌کند مقیاس‌پذیر هم هست.

افزودن تمرکز فکری معامله­ گران: یک سیستم معاملات هوشمند، هیجانات را از ما می‌گیرد و مشغولیت فکری و کاری ما را کم می‌کند. این امر موجب می‌شود روی بهینه‌سازی و بهبود استراتژی‌های خود و مدیریت سرمایه‌مان برای سود با کیفیت‌تر تمرکز کنیم.

کمک به شکل گیری بازار کارا: به دلیل افزایش حجم معاملات در بازار، نقدشوندگی بازار بیشتر می‌شود و دستکاری در قیمت‌ها سخت‌تر شده و در حقیقت بازار نسبت به تحلیل‌ها کاراتر عمل خواهد کرد. انتظار می‌رود بعد از حضور معاملات الگوریتمی بازار شفاف‌تر، عمیق‌تر و کاراتر باشد. مثلا تحلیل تکنیکال باید بهتر پاسخگو باشد یا دستکاری برای عده‌ای خاص روی یک سهم به شدت سخت شود.

معایب استفاده از معاملات الگوریتمی چیست؟

 

 

این کارشناس بازار سرمایه و معاملات الگوریتمی در پاسخ به این پرسش خبرنگار نبض بورس گفت:

الف) اگر سیستم به طور مناسبی آماده نشده باشد و بخوبی مورد تست و آزمایش قرار نگرفته باشد، می تواند موجب ضرر برای سرمایه‌گذار شود. بنابراین توصیه می‌شود در این زمینه از شرکت‌های صاحب‌نام و محصولات بسیار تست شده و قدیمی‌تر استفاده شود تا یک محصول استارت‌آپی جدید!

ب) گاهی اوقات، غیرممکن است که قوانین قطعی را در قالب کد درآورد، که آن، توسعه و بهبود سیستم معاملاتی هوشمند را مشکل می کند. به عنوان مثال آوردن اخبار یا تحلیل های پیچیده فاندمنتال در قالب الگوریتم مشکل است.

ج) در سال‌های اخیر توجه دانشمندان ممتاز علمی را در امریکا به ویژه دانشجویان ریاضی، آمار، کامپیوتر، فیزیک و دیگر رشته‌های مرتبط با این صنعت که اغلب به خاطر کسب درآمد و گاها به خاطر چالش‌انگیزی می‌باشد را به خود جلب کرده است و می‌گویند جلوی رشد علمی این دانشمندان را گرفته است! چون می‌خواهند پول در بیاورند!

د) اگر برای همه نباشد موجب نابرابری در دسترسی به بازار می‌شود. بهتر است در فاصله ۲ سال از حضورش در بازار برای همه در دسترس باشد.

ه) برای فعال شدن کامل نیاز به تراکنش و سرعت بالا دارد که فعلا با قوانین موجود در بازار سرمایه‌ ایران امکانش نیست. همچنین مشکلات محدود کننده‌ای مثل دامنه نوسان، شناور کم، یک طرفه بودن بازار و عمق کم بازار باعث از بین رفتن صرفه استفاده از الگوریتم‌هاست.

و) هزینه سرمایه‌ای بالایی دارد. معمولا برای راه‌اندازی و استفاده از این نوع معاملات هزینه بسیار بالای زیرساخت سخت‌افزاری و نرم‌افزاری و تیم هوش مصنوعی و برنامه‌نویس نیاز است.

معاملات الگوریتمی برای کیست؟

پاسخ: تا کنون فقط بازارگردان‌ها، سبدگردان‌ها و مشتریان بزرگ کارگزاری‌ها امکان استفاده از این نوع معاملات را داشتند اما به تازگی ما سرویس ویژه حقیقی‌های بازار را طراحی کردیم و تا نیمه آبان ۱۴۰۰ ان‌شالله برای اولین بار الگوریتم در دسترس همگان قرار خواهد گرفت.

 نوسان‌گیری زیر سر معاملات الگوریتمی است؟

پاسخ: با دامنه نوسان فعلی و میزان کارمزد بالایی که در بازار سرمایه ایران داریم خیال باطل است که الگوریتمی در ایران وجود دارد که می‌تواند نوسان‌گیری کند. حداقل بنده به عنوان مدیرعامل شرکتی که بیش از ۷ سال است در این حوزه فعالیت رسمی می‌کنم،  چنین الگوریتمی را تابحال ندیدم! ببینید معمولا بازار وقتی کوچک می‌شود نوسانش بیشتر می‌شود، هیجانش بیشتر می‌شود، دستکاری قیمت بیشتر می‌شود و ... دلیل بی رمقی بازار این است که خریدار قوی نیست نه اینکه نوسان‌گیر زیاد است!

معمولا در انسان میلی وجود دارد که هر چیزی را که نمی‌فهمیم چرا بگیم “کار خودشان است” توهم توطئه‌ای که معمولا برای این است که به خودمان بگوییم نه تو اشتباه نکردی، تقصیر تو نیست، آن‌ها دارند سرت کلاه می‌گذارند. فرار از پذیرش مسولیت تحلیل و سرمایه‌گذاری خودمان. سازمان بورس به عنوان نهاد ناظر، اکثر کارکردهای الگوریتم‌ها که حتی امکان کمی برای سواستفاده داشته را ممنوع کرده است. به عنوان مثال ممنوع کردن سرخطی و ممنوعیت ارسال بیش از ۳ سفارش در ثانیه از این نمونه‌ها هستند. بنابراین شائبه هماهنگی الگوریتم‌ها و ایجاد صف‌های هماهنگ و ... همه توهم توطئه هستند و سرعت بالای بازار به دلیل بزرگ شدن بازار است.

بیشتر بخوانید:

• زیان سهامداران پالایشی چگونه جبران می‌شود؟
• تصمیمات مجمع شتران | افزایش سرمایه شتران چه شد؟
• چشم انداز نرخ تورم در سال ۱۴۰۰ چگونه خواهد بود؟
• تحلیل تکنیکال دو نماد بورسی | این نماد خودرویی در صف فروش قفل خواهد شد؟
• مجمع وخارزم ۱۴۰۰ | عرضه اولیه نیروگاه برق سپهر چه زمانی است؟