به گزارش نبض بورس، نویسنده: پونه نصیری | هدف ترامپ از اعمال تعرفه‌های نامعقول کسب درآمد ۸۰۰ میلیون دلاری و برطرف کردن کسر تجاری آمریکا است. در تازه‌ترین خبر ترامپ برای حمایت از صنایع داخلی آمریکا بر صنعت فولاد تعرفه ۵۰ درصدی وضع کرده است. حال باید دید رشد قیمت جهانی فولاد از یک طرف و بهم خوردن زنجیره تامین این ماده از سویی دیگر چه تاثیری بر صنعت فولاد ایران دارد؟
پاسخ این سوال در کاهش سهم این غول اقتصادی در تولید دنیا و همچنین کسری تجاری آمریکا است. به گزارش بانک جهانی در سال ۱۹۶۰ آمریکا ۴۰ درصد اقتصاد را در اختیار داشت، اما این رقم در سال ۲۰۲۴ به حدود ۲۶ درصد تنزل یافته است.
سهم آمریکا از اقتصاد بین الملل
Source: World Bank
افزایش اشتغال صنعتی و حمایت از صنایع داخلی انگیزه دیگر ترامپ برای وضع تعرفه است. هر چند متخصصان امر اخطار افزایش قیمت کالا‌های آمریکایی و کاهش رفاه را داده‌اند، اما به باور ترامپ این آثار کوتاه مدت بوده و در بلند مدت آمریکا مجددا به جایگاه اصلی خود در نظام جهانی بازخواهد گشت.
آمریکا بزرگترین واردکننده فولاد دنیا است (۲۶.۲ میلیون تن واردات در سال ۲۰۲۴). کانادا، برزیل و مکزیک اصلی‌ترین صادرکنندگان فولاد به آمریکا بوده و سهم سایر کشور‌ها در جدول زیر آورده شده است.
Source: International Trade Administration
در حال حاضر یک چهارم نیاز فولاد آمریکا توسط واردات تامین می شود. ترامپ که به دنبال افزایش اشتغال صنعتی در آمریکا است ادعا کرده با اعمال تعرفه بر این صنعت فولاد و آلومینیوم میتواند ۱۴۰ هزار شغل ایجاد کند. تحقق این ادعا تقویت صنعت تسلیحات و صنعت حفاری (دریل‌های حفاری) و سایر صنایع فولادبر مانند خودروسازی است.
توصیف بازار جهانی فولاد می تواند عوارض سیاست تجاری تهاجمی آمریکا را شفاف کند. در ادامه تولید کنندگان برتر فولاد و مقصد اول صادرات آن ها معرفی می شوند.
ایالات متحده سومین تولید کننده و اولین واردکننده فولاد است. سیاست تجارت ترامپ همانگونه که در سال ۲۰۱۸ باعث رشد ۲ درصدی قیمت فولاد شد، امروزه نیز با وضع تعرفه قیمت فولاد را افزایش خواهد داد. افزایش قیمت این نهاده تعادل تجارت جهانی و زنجیره تامین دنیا را آشفته میکند. گرانی فولاد به صنایع دیگر سرریز کرده و علاوه بر رشد قیمت‌ها امکان افزایش نرخ بیکاری در جهان را در پی دارد. به طور خلاصه می توان ادعا کرد تعرفه بر فولاد اثرات زیر را دارد:
ایران دهمین تولید کننده فولاد و هفتمین صادرکننده با ظرفیت اسمی ۴۵ تولید میلیون تن در سال است. شرکت‌های تولید کننده بزرگی مانند فولاد مبارکه اصفهان، ذوب آهن اصفهان و فولاد خوزستان در ایران فعالیت دارند. افزایش نرخ فولاد می تواند سبب سودآوری و رشد قیمت سهام شرکت‌های مذکور شود. قدرت میانه و موقعیت ژئوپلتیک ایران می تواند فرصتی باشد تا تقاضا بی پاسخ کشور‌های واردکننده فولاد را جواب داده و خلا بازار را پر نماید. هرچند مشکلات ناترازی انرژی، تحریم و نوسان تقاضای فولاد چشم انداز بین المللی را مخدوش کرده است. منظور از نوسان تقاضا فولاد تلاش کشور‌ها در پی جانشینی فولاد با سایر مواد جهت کاهش هزینه تولید و ریسک دسترسی به فولاد لحاظ می شود.
من باب بازار داخلی، با گرانی این نهاده کاهش تقاضا و رکود صنایع ساختمانی میتواند عاملی برای کاهش فروش محصولات این صنایع و افول سودآوری شرکت‌ها باشد. در نهایت برآیند اثر تعرفه‌ها بر صنایع فولاد ایران بستگی به عوامل خارجی و داخلی دارد. با سیاست‌های حمایتی و تنوع محصولات این گروه صنایع می تواند تاب آوری این صنایع را در مقابل شوک‌های خارجی و نوسانات قیمت افزایش داد.
